Hollands Maandblad. Jaargang 1979 (374-385)

[p. 32]

Ik zie de straat weglopen
Leo Vroman

I.

Uit een hotelraam ver boven de stad
zie ik een straat weglopen in de nacht
breed als een zwartgeteerde gracht.
Ik kom beneden kijk ik loop al wat
ik loop om deze eindstad te verlaten
nog langs verlichte huizen en daarbinnen
zitten jong versteende huisgezinnen.
Ik hoor anderen praten

tegen de muren, in het teergras langs de bermen
liggen de dingen die ik moet passeren
liggen de vietnamezen te verteren
en met mijn stem te kokken en te kermen

Verderop: joden en indianen
negers azteken en egyptenaren
een stukje been en witgevochten haren
van de vergetenen en voorgoed verganen

II.

Ik zie de straat weglopen in de nacht.
Mensenhaat komt als een beer zo zacht.
Het lijf op wie hij met vier poten staat
eindelijk veilig plat als op een kruis
onder die vijand van de juiste maat
voelt hoe het eetbaar opengaat
al in de berenstankvacht thuis
‘dat ik hier wonen zal!’ het lacht
lacht pap de maag in van het beest
totdat het voelt wat liefde is geweest.

Nu wil de buik van Mensenhaat
zijn zoet maal niet meer kwijt
voelt dat het in kanker overgaat
en dan die angst altijd
altijd te laat

[p. 33]

III.

Ik zie de straat weglopen in de nacht
hoor aan het molenwiekende geluid
van de lantarens dat ze voor mij uit
wegrazen in de nacht

En toch, het landschap haal ik nog wel in
voordat de ochtend niet meer komt
tenzij mijn baan zich langzaam kromt
terug naar een blind begin

ik glijd op wollen wandelschaatsen
over de vergetenen en verganen.
In het van vergoten tranen
natte asfaltzwart weerkaatsen
zo dichtbij en toch zo ver
als de achterhoofden van melaatsen
de manen van Jupiter.

IV.

Godvergeten kantelt de nacht
in een verkeerde zwaartekracht.
Waar het raam was hangt een muur.

Ik lig in een bed
Ik doe het licht aan
Dit is een Holiday Inn
Het is vier uur
De dag begint bijna

Op het andere bed
ligt mijn lijst van dia's
voor de lezing straks.
Tineke is in Brooklyn
ook aan de oostkust
onder dezelfde maan en ster
een maand van lange nachten
hardlopen ver.

Straks moet ik spreken
over molekulen in ons bloed
aan glas gekleefde molekulen

Miljoenen van mijn molekulen stropen
het laken van de andere
af en samen lopen ze
naar het hotelraam.

Sommige van mijn molekulen zien
en andere herkennen weer die straat
die wegloopt in het duister
maar van welke galaxie atomen
klinkt dat hartstochtelijk gefluister
dat zich voortplant uit mijn dromen?

[p. 34]

V.

Hoe bewegen onze lijfsgedachten?
Stromen zij als mieren uit het nest
komen elkander tegen, wachten even
stromen langs de hersenstruiken
en -bomen naar boven, kijken, ruiken
de regen, het verse buitenleven
in het bloed en wachten even?

Zoveel hoofden! Zoveel nachtelijke
landen vol gedachten
in verbeende schedels opgesloten!
Al die neusjes die naar buiten hangen
en soms wat worden leeggesnoten
doen mij zo verzachten en verlangen
naar iedereen, verdomd naar iedereen
Kom dan eens hier, ach, met dat hoofd
vooral dat jonge hoofd het mijne is al oud
het is met één persoon getrouwd
maar met alle andere verloofd.

VI.

Niets is te klein voor liefde van vlakbij.
Wie diep genoeg naar binnen gaat
vindt in de ruigste Mensenhaat
een fraai beschilderd ei.
En ligt het mesje daar soms naast,
en 't lepeltje, wees niet gehaast.
Eerst wachten wij.

Want als wij eerst een liedje zingen
of met de lipjes fluiten,
zien wij het eitje openspringen,
en 't beertje komt naar buiten.

Beert slaat zijn armpjes om de hand
die het bijna had gedood.
Ik moet daar haast van huilen want
het kent zijn ouders niet.
Ik neem de wolmops op mijn schoot
en eindig dus mijn lied.

[p. 35]