Hollands Maandblad. Jaargang 1975 (326-337)

[p. 33]

Vier strofen voor Remco Campert
C. Buddingh'

‘Sinds Buddingh'’, heb je geschreven, Remco, ‘verwachten
veel mensen van een avondje poëzie
een avondje lachen’. Het klonk - klinkt - als een verwijt
waarvan de echo soms - zoals nu - nog bulderend
in mijn buizen van Eustachius nagalmt. En 't is waar:
over 't algemeen ben ik een monter en goedgemutst mens
- trouwens: wat zou het leven zijn zonder grapjes? - maar als
ik voorlees: ‘hoeveel men ook van elkaar houdt / op den duur
kan men niet zonder kachel’ (een van de meest melancholieke
uitspraken ooit over wat ook door wie ook gedaan)

klatert, van kale jeugdbuurthuizen

tot salonnetjes vol academisch gevormde vrouwen
het homerisch gehinnik bijna wellustig op
en denk ik, heel triest; ‘O lieve God, welke frustraties

ontladen zich hier allemaal?’

De reden, Remco? De mensen weten niet meer
wat echt tragisch is: haaruitval, dikke buik, ontrouw vrouwtje,
gemiste promotie, autootje total loss:
zelfs Oedipus voelde zich nauwelijks zo hardhandig
door de Erinnyen in zijn kruis gegrepen.
Nee, laten we vooral en vooral en vooral
onderscheid blijven maken: wie zoals ik (en de meesten)
nog nooit een mongooltje of een vermoorde vader
in zijn whisky vond, wie het - door wie of wat ook - bleef vergund
om redelijk vredig en redelijk intact aan te otteren,

hoe zou die, als hij ook maar met een greintje

relativiteitszin gezegend is, anders kunnen dan gieren
om Govert-Jan-Klaas die zich ophing omdat Gert-Geert
precies zo'n eendere koektrommel kocht, of zichzelf

ook maar één minuut ernstig nemen?

[p. 34]

 

Ernst, Remco, begint pas buiten mijn deur - o, ik weet

 

dat hij ook bij mij elke seconde aan kan kloppen -

 

en dan heus niet op Nieuwmarkt of Spui, maar in de getto's

 

van Santiago en Johannesburg,

 

wie huilt omdat Fietje meer van Pietje houdt

 

zou eigenlijk nog met een luier om moeten slapen.

 

Nee, ik zeg niet dat het leuk is, maar tussen niet-leuk

 

of zelfs heel verdrietig en werkelijk erg, gaapt een kloof

 

even diep als tussen een verregend maandje aan zee

 

en een dag in een barak in Bergen Belsen.

 

Ik blijf gewoon een van de bofkonten, Remco,

 

ook al moest morgen mijn rechterbeen eraf

 

dan heb ik overmorgen alweer het laatste

 

model invalidewagentje en tot mijn dood

 

een waardevast stipendium.

 

 

 

En ook dit is een metafoor: wij leven in Nederland,

 

uiterst zelden een tragisch, bijna steeds een hoogst komisch land,

 

waarin, afgezien van ‘het hartzeer en de duizend

 

angsten die het erfdeel zijn van het vlees’

 

haast alles gebeurt op de helft van de ware grootte.

 

Maar moet je zozeer naar het tegendeel snakken? Als je hier

 

in je tuintje zit hoor je, goed, geen jubelkoren,

 

maar ook geen wapengekletter of gekreun

 

van overdwars opengekerfde plaatwerkers, hier

 

kun je als door een omgekeerde telescoop

 

jezelf nog belachelijk klein zien lopen,

 

een dotje stof in de muil van een zonnestelsel

 

dat de astronomen maar weinig opwindends biedt,

 

en wie er ook groots en meeslepend wilde leven

 

Flaccus Horatius niet.