vinden, zei ik. ‘If people didn't like it they would say so,’ beweerde hij. Helemaal niet: zij onderwerpen zich, zij denken het zal wel moeten. Dat is ook zo, zei de gérant: ‘We have it in all our restaurants.’
Er zijn mensen die van pop of folk houden, van Vivaldi of Ellington: zoals de wandmuziek zich ontwikkeld heeft, dunne geluiden in een verkeerd tempo, wordt aan geen smaken voldaan. De handelaren kiezen geen partij. Zij doen niemand plezier, en vertrouwen dat ook niemand bezwaar zal maken. Zo wordt de welvaart bevorderd van hun bedrijven, en van enkele muzikanten die anders moeilijk aan de slag zouden komen. Het is jammer, maar dat rechtvaardigt niet dat zij al tientallen uren van mij met bederf aangetast hebben. Weg met de zieke charmes van die geluidshinder.
Het is een drukke week geweest in de Engelse pornografie-bestrijding. Lord Longford was in Kopenhagen met een groepje pornologen dat hij heeft gevormd, om te kijken hoe het gaat als alles mag; hijzelf is uit een nachtclub weggelopen waar de eigenaar protesteerde But Sir, you haven't seen the intercourse, twee jongere leden van de groep bleven zitten en waren ‘alleen verveeld’. Tegelijk was Mrs. Whitehouse, van de preutse televisie-kijkersbond, in Rome voor overleg met de Paus; bij een afstap op haar terugreis betoogde zij dat pornografie de hereniging van Duitsland kan beletten, omdat als het westen het vrijgeeft het oosten natuurlijk niet meedoet. De Times bsluit de week met een hoofdartikel over de ernst en diepte van het vraagstuk, en citeert George Steiner: ‘these books leave a man less free, less himself, than they found him; they leave language poorer, less endowed with a capacity for fresh discrimination and excitement.’
Een rijke oogst. Ik ben zelf niet een instinctieve voorstander van neuken-kijken op toneeltjes; ik verwacht er geen beter leven van. Daar is niet veel mee aangetoond: zo ben ik geconditionneerd. Wat is er tegen dat in een bruikbaar argument zou kunnen worden ondergebracht? Ik zie niet anders dan de exploitatie van emotie: een erectie niet voor de liefde en niet voor de pret en niet omdat het alweer zo lang geleden is, maar om geld mee te verdienen. Mensen die hun emoties verkopen verdienen een zekere minachting, net als mensen die niet zien dat daar iets mee mis is. Wel moet dan in aanmerking genomen worden dat het niet alleen in Deense nachtclubs gebeurt. De weke stem van de spreker die een zeep liefheeft in een televisiereclame, de verontwaardigde intonatie van de politikus die ontkent dat er een keerzijde aan zijn programma is... er zijn overal voorbeelden van geëxploiteerde emotie in verschillende graden. De samenleving is ervan vervuld, en het is allemaal slecht voor mensen die er zich niet genoeg tegen kunnen verzetten - wie dat dan ook zijn.
Een korrupte wereld, maar wie hem wil zuiveren moet bedenken wat Mrs. Whitehouse zei: in oost-Duitsland hoeven wij met pornografie niet aan te komen. Zij lijkt de totalitairen aan te bevelen als beschermers van de oude reinheid, terwijl wij halve vrijen alles op de markt gooien.
Helaas, het is waar: bij ons is haast alles te koop. Het lijkt cynisch om het zo te zeggen, maar anders waren er ook geen vrijheden. Het heeft mij lang verbaasd dat Hollanders, met hun neiging tot gelijkhebben en uitschelden, de bakermat van de Europese tolerantie uitgerold hebben. Dat was toch in strijd met hun volksaard? Nee, want zij waren de meest commerciële Europeanen van allemaal, het eerst aan het begrip toe dat er belangrijker dingen zijn in het leven dan ideeën en overtuigingen. Als er iets verbazend is, dan is het dat zij zich nog eeuwenlang hebben laten voorschrijven hoever zij met hun geslachtsdelen mochten gaan. Dat was een rest van oude diktatuur; de pornografie is de vrijheid, gegarandeerd niet door eeen paar ijlhoofden met idealen, maar door de handel die er brood in ziet. Misschien hetstelt de diktatuur zich, wie zal het zeggen. Het lijkt mij onwaarschijnlijk dat het zou kunnen gebeuren met hulp van de argumenten die de Times aan Steiner meent te kunnen ontlenen. More free, more ourselves, dank zij de heilzame voorschriften van de overheid? Dan liever de handel.
Een brede maar nog niet echt zware negerin in het wit en rose kwam langs op een vrouwelijk drafje terwijl ik voor het verkeerslicht zat te wachten, met haar mond een eindje open en een lachje van verwachting. Daar ergens achter mij moet de man staan voor wie zij zichzelf bestemt, redeneerde ik; zij verheugt er zich op zijn lakens te wassen, zijn zaad te ontvangen in haar buik en te geloven wat hij zegt. Hoewel er al veel te veel mensen op de wereld zijn blijft zo'n inleiding tot de voortplanting bekoorlijk. Wat een lief en leuk wezen, dacht ik; wat zou het voor een kerel zijn die daar het plezier van heeft?
Er was helemaal geen kerel. Er waren alleen ruggen van mensen die op de bus stapten, en mijn wit-en-rose-en-bruine lieverdje lachte nu ze na een eindje hup-hup-hup zag dat ze nog net mee zou komen.
Auteursrechtelijk beschermd
