Hollands Maandblad. Jaargang 1969-1970 (258-277)

[p. 35]

Timing
Astère Michel Dhondt^*

Ethe (Hongarije), maandag 13 juli 1970.

Het stationnetje van Baranzy lag bekoorlijk achter de huizen in de vallei, omgeven door moestuinen en hooiweiden vol bloemen. Rankgeraniums hingen neer uit de bakken op de raamkozijnen en tegen de omheining bloeiden vermiljoenrode klimrozen in overdaad. Laag over het perron scheerde een koppel zwaluwen; ze doken naar aas op het onkruid tussen het grint en brachten het naar hun nest onder de uitstekende rand van het dak.

Beppie klom tussen de bloembakken op een kozijn en vandaar op de vers okerkleurig geschilderde luifel boven het raam. Ik keek of er iemand naar buiten kwam, maar dat gebeurde niet: het was zaterdagmiddag drie uur, de tijd waarop men zich op het Hongaarse platteland wast en verschoont voor de komende zondag. Over enkele minuten zou er in het station een armoedige trein van één rijtuig aankomen: die moesten we hebben.

Onze gabber (de vereerde gabber van jou en mij, van de vrome indianen en de branie krijger van het Roeterseiland) hees zich op aan het raamkozijn van de verdieping, ging erop staan en reikte op zijn tenen naar het dak. Hij schoot nog een handbreedte te kort.

Zonder vrees of aarzeling keek hij naar beneden (peilde de afstand, overwoog het gevaar), boog lenig door en sprong. Hij klemde zich vast aan de gekartelde rand; het houten gebinte van het dak kraakte. ‘Beppie,’ zei ik luidop, vervuld van verwondering en genot.

Hij bewoog zich slingerend verder aan de dakrand, met stevige, wisselende handgrepen; zijn schaduw danste op de muur van het huis. De zwaluwen scheerden ijlings weg langs zijn hoofd en verdwenen in een glijvlucht boven de hooiweiden. De slagbomen van de overweg bij het station gingen omlaag.

Beppie reikhalsde naar het blote nest en riep: ‘Vier jongen.’ Vrolijk en tevreden keek ik naar hem op, alsof er niets aan de hand was. Een kwartsekonde balanceerde hij nog aan de dakrand; toen sprong hij naar beneden op het perron.

De grond dreunde: het was een sprong van ruim vier meter hoog. Beppie veerde op en keek me langdurig aan met zijn kastanjebruine ogen vol leven: scherp onderzoekend en overweldigend teder. In verwarring plukte ik een roos af van de klimranken op de omheining en prikte me tot bloedens toe aan de doornen.

Beppie bleef me aankijken; het was een onherhaalbaar moment van volheid en zegen. Ik bukte me en stak de roos tussen de knopen van zijn gulp.

Er was geen tijd meer over voor verlegenheid of praatjes: achter ons kwam haast geruisloos de trein aan. We stapten in. In een hoek van het rijtuig zat de Spaanse zanger Miguel Rios, naast een mijnheer met een oud pak aan en een koffer bij zich.

De trein vertrok. Een glimp van het dorp Baranzy verscheen in een raam en werd weer uitgewist. Miguel Rios stond op, groette Beppie en mij en zong:

‘Komt en zingt een lid
van vreugde en vrede
van liefde en begrip.’

Ik bleef stilstaan achter Beppie om te luisteren; de rug van mijn rechterhand rustte tegen zijn billen; ze waren ontspannen en smeulden. De trein reed voorbij een verlaten fabriek, een grillig bouwwerk in ijzer, verroest en zwartgeblakerd. De reizigers zaten roerloos en keken ons aan met verbazing en angst.

Met de rug van mijn hand streek ik over Beppie z'n bundels van kracht (van veerkracht, van beschutting; een aardse weldaad, gloei onder de sneeuw, koelte onder de brandende zon in een bos met steekvliegen en bloedzuigers).

Schroom beving me bij het passeren van het midden tussen de twee bundels; ik werd wasem gewaar, als van rijpende wilde frambozen onder de bladeren, 's ochtends bij het

* ‘Timing’ is de vierde van een serie ‘Brieven aan Reinaert de Vos’.

[p. 36]

opgaan van de zon.

Over een landweg, gelijklopend met de sporen, haalde een knalrode Saab van 1969 de trein in. Het waren de onzen. ‘Het is tijd,’ zei Beppie kalm.

Met akkurate snelheid en geweld sprong hij op de man met het oude pak aan. De koffer viel met een smak op de vloer; ik greep hem en klemde hem in mijn armen. Beppie rolde van de man af en repte zich naar de deur. Ik groette de onthutste en woedende reizigers en volgde hem. Miguel Rios gaf ons zingend dekking.

Onze timing klopte. De trein stopte voor een blauw geschilderd perron: we kwamen aan in het station van Halanzy. Beppie en ik stapten uit met de koffer, wuifden naar Miguel en renden naar de uitgang.

De dokter van Ermelo stond startklaar met zijn auto, een knalrode Saab van 1969. Op de achterbank zaten Jonnie en Wim van den H., vertederend als welpen in hun nest. Ik ging tussen hen in zitten met de koffer op mijn schoot, zwijgend en stug zoals het een dief past.

Beppie schoof voorin en trok het zware portier dicht. We schoten weg in een landweg achter het station van Halanzy.

Op het terrein van de verlaten fabriek, in de schaduw van een tolvormige steenmolen, maakte ik de koffer open. We verdeelden het geld om het te tellen.

Beppie zat wat voorover gebogen, zijn ogen bijna gesloten; hij heeft vetkussentjes onder zijn oogleden. Wim trok zijn gyms uit en hurkte op zijn blote knieën neer op de achterbank, helemaal naar mij gekeerd en mij met sprankelende ogen aankijkend.

Ook Jonnie zat mij aan te kijken. In zijn lichtbruine ogen lag een omfloerste glans (een sluier over een ingehouden, reine hunkering). Het leek of we weer samen in Amsterdam waren.

(We zaten naast elkaar op de stoep voor zijn huis in jouw oude buurt. Zijn moeder kwam achter ons in de deuropening staan; ze had krulspelden in d'r haar. Wim liep voor ons op straat en spoot met een afgedankte brandblusser water naar de voorbijgangers.

Het was een warme middag in het begin van juli. Ik voelde me als een banneling die in zijn land is teruggekeerd, onbevangen en boud.)

Jonnie vroeg onschuldig: ‘Heb je nu genoeg subsidie om door te gaan met de film?’

‘Tweehonderd vijftigduizend Hongaarse frank,’ antwoordde ik luchtig, ‘daar kunnen we wel weer wat mee doen.’