Hollands Maandblad. Jaargang 1969-1970 (258-277)

[p. 23]

Sekarjahoe een haas uit duizenden
een vertelling van agnes de graaf in de maanden oktober november van het jaar mcmlxviii

we dagten, probeer ik nog, omdat we nu eenmaal in het moeras gevallen zijn, dat u ons wel onderdak zou verlenen.

maar vrou jasint denkt er anders over. ze beweert wij zouden ekspres in het moeras gevallen zijn om gratis onderdak te krijgen. en ze krijst: o o wat een moje kinderen zijn julli, alleen heel jammer dat je zo onder de modder zit.

errit is woedent, en wil wel het hele huis neerhalen, en het jasintmens verkragten. o maar dat kan hij wel hoor.

op het uithangbort staat een gebakken vis met een vork erin, en er zijn ook letters, met moeite ontsijfer ik ze: herberge van sente jacinth.

maar sekarjahoe staat ons al bij de bogt op te wagten.

jarigje en ik, verklaart hij, staan al jaren op voet van oorlog, ga dus asjeblief niet denken dat ik menslivent ben. hij vraag of paps een kint van mij is.

welnee, zeg ik, paps is al 33.

en van louter plezier maakt paps een koprol, en dan nog een, en nog een, het lijkt wel of er geen eint aan komt.

in het huis van sekarjahoe is het lekker warm. we mogen alle dri in bat, en hij geeft ons droge kleren. we zitten ront het haartvuur. sekarjahoe heeft een plaat met muziek uit teheran opgezet.

di stereoinstallaatsi heb ik zelf gebout, zegt hij.

hij heeft wijntee gemaakt, ag wat een wonderleke haas.

vroeger, zegt hij, ging ik veel om met jarigje jasint, wat wil je, tis de enige buurvrou in de omtrek, en ik bleef wel eens bij haar slapen, ag een haas wil ook welles wat. maar das wel zoon 80 jaar geleden hoor.

paps zit te grinnikken, en kruipt bij mij op sgoot.

wat is het? vraagt sekarjahoe.

paps is een lilliputter, zeg ik.

jij hout zeker veel van hem hè, zegt sekarjahoe.

paps en ik, zeg ik, zijn onafsgeidelek.

en errit? errit is een vrientje van mij, di is pas negen.

een moje jongen vint sekarjahoe.

maar de moje jongen is in slaap gevallen, zijn haar hangt in zijn ogen, en zijn mont staat een beetje open, een pragt van een jongen.

[p. 24]

de volgende morgen hangt er een dikke mist over de hei, we kunnen dus niet vertrekken, onze kleren zijn trouwens nog niet droog.

paps is helemaal in een goede stemming.

hij zegt steets maar: goejemorgen meneer goejemorgen meneer.

ik zi dat de nagels van zijn tenen nodig geknipt moeten worden. en warempel sekarjahoe heeft wel een nagelsgaar voor me. hij heeft een ontbijt klaargemaakt met veel vrugten en sinasappeltee.

en ook al di andere dagen is er wel een reden om niet weg te gaan. vrou jasint hebben we ook al gezien, ze sgreewde leleke dingen naar ons, met veel klere en kloot erin.

de heks zegt sekarjahoe.

errit speelt met de elektrise treinen van sekarjahoe. hij heeft er iets aan gerepareert. sekarjahoe kan er maar niet over uitgepraat raken.

maar errit kan alles hoor, zeg ik.

hee haas zeg ik op een dag, wij moeten tog weer eens verder, hoe zeer het mij ook spijt.

dat zou mij ook spijten, zegt sekarjahoe.

wij zijn ondertussen dikke vrienden geworden.

als ik eens met julli mee ging, zegt hij. weet je, ik moet nog steets een proefsgrift sgrijven over lilliputters, dat zou dan mooi uitkomen. en hij besluit: een haas meer of minder, wat maakt dat nou uit?

hij ziet er zo aanbiddelek uit, dat ik hem een kusje in zijn oor geef. hij bloost er van.

natuurlek mijn beste haas, zeg ik, dat maakt tog immers niks uit.

maar ik denk aan al di gemaakte afspraken, nou ja hij heeft in ider geval een huis om naar terug te keren, en zelfs imant di hem nodig heeft, want dit hout vrou jasint niet al te lang nog vol denk ik.

eigelek is het tog wel fijn om sekarjahoe bij ons te hebben. hij kent de hei op zijn duimpje, en gitst ons er door zonder dat we weer ergens in vallen.

hij wijst errit allerlei vogels: de sgreewkraanvogel, de insektvogel, de sekretarisvogel, een nagtloopvogel, en zelfs een raaf.

ik dagt, zeg ik, dat de sekretarisvogel alleen in afrika voorkwam.

wij, zegt sekarjahoe, hebben onze eigen sekretarisvogel, een famililit van de afrikaanse natuurlek, alleen de onze is kleiner.

ik kan met moeite mijn laggen houden, en ik mompel: natuurlek, natuurlek.

later vraagt errit aan mij, hoe dat nu eigelek zit met di vogels van sekarjahoe. wat kan jou dat nu sgelen, zeg ik, als jij maar weet hoe ze egt heten, en dat kun je ze tog zo vragen?

dat is zo, zegt errit, di kleine met stralende ogen vertelde me, dat hij jirs ghan ekkomba hete, en dat hij even kwam kijken hoe we het maakten.

zei hij niets over de haas? vraag ik.

nee zegt errit.

welwel dat is prima, ik wort er zowaar vrolek van.

[p. 25]

[p. 26]

savonts komt paps bij me liggen. ik voel hoe opgewonden hij is.

kom maar, zeg ik, ik weet dat sekarjahoe zig heeft omgedraait en naar ons ligt te kijken. stomme rot haas denk ik, maar als ik later merk dat hij weg is, ga ik hem tog maar zoeken.

zo sekarjahoe, zeg ik, terwijl ik naast hem ga zitten.

tis tog wel erg hoor, bromt hij, een haas kan zig tegenwoordig niet eens meer even afzonderen. en hij sgrijft met keurige letters in zijn zakboek: Het Seksuele Leven van de Lilliputter.

op de dag dat we de zon weer zien, komen we aan bij het huis van de gebroeders moi, uitvinders. ze leggen net de laatste hand aan een ingewikkelt masjien.

een volslagen nutteloos ding, zegt de outste, maar wel leuk om te maken, zegt de jongste. ze laggen naar elkaar. en als ze ons bemerken, gaan ze het meteen proberen. we moeten in een vierkant staan, ik agteraan, mijn hant op de sgouder van errit, paps zit ervoor met sekarjahoe. ze vangen de zon in een bol en kijk: een plaat met ons erop, een wonder.

sgattig hè, zeggen de gebroeders moi, zoals we al zeien, een heel aardig geval, maar behoorlek nutteloos.

sekarjahoe vraagt mij wat ik denk dat ze met di plaat gaan doen, en hij mag hem hebben.

ze maken ook nog een plaat van errit alleen.

wij zijn de verwagte dri, zeg ik.

komkom, zegt de outste moi, ik zi er duidelek vier.

ik haast me het hem uit te leggen en stel hem voor aan sekarjahoe, een haas, zeg ik, uit duizenden.

de ketting voor errit ligt al klaar. hij is gemaakt van allemaal witgouden staafjes en een zon met een grote rode steen.

als we afsgeit nemen, streelt de outste moi errit even over zijn wang, en ik laat maar toe, dat de jongste hem in een hoekje van zijn mont kust.

ze staan ons nog lang na te kijken, vast en zeker hebben ze het, weet ik, over de kleine billen van errit.

weet je wat het met mij is, zegt sekarjahoe, de meeste mensen kunnen mij niet uitstaan, maar de meeste hazen ook niet.

okee, zegt paps, en maakt met zijn tong zijn enorme lippen nat.

warom zei je dat eigelek, zegt sekarjahoe, dat ik een haas uit duizenden was?

missgien kun je maar beter voortaan zeggen: een haas uit emmen.

maar ik hep hem door en ik moet ontzettent laggen.

en ik zeg: haas jij bent me er eentje zeg.

sekarjahoe is al erg ver met zijn dissertaatsi, want zijn zakboek is al bijna volgesgreven.

verkijk je er niet op, zegt hij, er staan ook nog gedigten tussen door hoor.

het zijn reuze knappe gedigten, een paar kun je ook van agter naar voren lezen, en rondelen, en kreeftdigten, en ook naamdigten, bij voorbeelt:

[p. 27]

 

Agnes die ik heel goed ken,

 

Gaat naalden plukken van de den,

 

Naalden voor haar naaldenthee,

 

En breien doet ze er ook wel mee;

 

Stiekem brei ik ook een pen.

weet je wat ik vreselek vint, zegt sekarjahoe, hoe sommige mensen verzen maken zonder rijm erin, of dat er mensen zijn di di afsguweleke niwe spelling door willen voeren. zoon jaar of 30 geleden las ik eens in een 2maandeleks litterèr blat gedigten met faufin. meisjes di het zo denken te bereiken, nou di hoeven van mij niet.

langzamaan zijn we ver van de bewoonde werelt afgeraakt. paps zugt en steunt van de hitte, zijn tijger-sjurtje is drijfnat, hij is nog banger dan in het begin dat wij hem in de steek zullen laten, hij ziet er erg ziek uit. errit heeft er helemaal geen plezier meer in.

als we nu een oto hadden, zegt hij, of een boot met een zee eronder.

in de verte lijkt nu wel iets aan te komen, en warempel een enorme oto stopt bij ons. de oto is heel out, de rigtingaanwijzers springen uit de zijkant tevoorsgijn, en op het desbort zitten oogjes di meedrajen. de bestuurder is iets groter dan paps.

aangenaam, roept hij, erik de twede is de naam, keizer van imbar en het lant bewesten org.

hu, zegt errit, een keizer gaat tog zeker niet zelf oto rijden?

jawel hoor, zegt erik2, toe jump in de kar jongens, dan gaan we op weg. de rigtingaanwijzers klappen beurtelings uit, de oogjes rollen heen en weer, en in de bagaasjeruimte gaan de keizerleke eenden te keer.

erik2 zit vrolek te babbelen, maar ik versta er geen woort van, ten slotte val ik dan ook in slaap, wat sekarjahoe, vertelde hij mij later, ontzettent onverantwoort vont.

gelukkig maar, zei hij, dat ik er nog was om een oogje in het zeil te houden.

erik de twede heeft ons meegenomen naar zijn huis van hout, en hij verzekert mij, dat hij zig al dagen heeft verheugt op onze komst.

dat zal wel zeg ik.

dat van di haas moet je natuurlek zelf weten, zegt erik, ík zou het alleen nooit gedaan hebben.

ik veronderstel dat je alleen al aan paps je handen vol zal hebben, zegt hij nog, maar ik geef hem een duw, zodat hij omvalt en ik zeg geen verdere banaliteiten te dulden van zoon onbeduident mannetje als de keizer van imbar en het lant bewesten org, en dat eenden houden in het bagaasjeruim van een oto rontuit smakeloos is.

de volgende dag gaan we al weer weg, we nemen de oto mee, maar niet voordat ik er 47 eenden uitgegooit hep. ik zi dat sekarjahoe een boekje bij zig heeft over de gewoonten en gebruiken di heersen onder de mensen van imbar, het lant bewesten org zal in een volgent deel behandelt worden, sgrijft men in het voorwoort.

[p. 28]

een soeveniertje, verontsguldigt sekarjahoe zig.

ik weet gelukkig de neiging om het uit het raam te gojen te onderdrukken, ik hep trouwens al mijn aandagt nodig voor de uitermate slegte weg.

we hadden al vreselek lang gereden, toen het donker wert. en sekarjahoe zag hem het eerst op de motorkap zitten. het was de heer olifant, seremonimeester en voorzanger, inhaler en dekorateur, kortom de man van de algemene feestelekheden.

de heer olifant is in een stralent humeur, hij bekijkt errit aandagtig, felisiteert de haas en strijkt paps even over zijn hooft. hij neemt het stuur van mij over. mij vrou weet hier niets van af hoor kirt hij.

dat zal ik maar al te graag geloven heer olifant, zeg ik. ik vraag naar de tweling, of ze het goet maken enzo.

oh de tweling is al heel groot, zegt de heer olifant, het geboortekaartje hat ik zelf ontworpen, weet je nog? als je het open dee, kwam er een wiegje naar voren, een zogenaamt dridimensionaal geboortekaartje hè.

weet je nog di keer dat je je jek niet uit kon krijgen? vraagt hij.

ik moet onwillekeurig laggen.

nee, zegt hij, je kunt er zeker van zijn, dat nimant hier iets van weet, ik hep gezegt dat ik even een blokje om ging, en waarom in semelsnaam zou ik ligen?

als de plegtigheit eenmaal voorbij is, zegt de heer olifant, kun je wel een tijtje bij mijn zuster gaan wonen. ze heeft het zelf voorgestelt, zodra ze hoorde dat je komen zou.

dat wil ik maar al te graag geloven zeg ik.

errit vraagt hoe di zuster heet.

de zuster heet lommeke zegt de heer olifant, wel hij kan het weten, per slot van rekening is het al weer dri jaar geleden dat ik rosa gezien heb.

ik ben bang, zegt sekarjahoe, dat paps doot is.

maar gelukkig beweegti even zijn linkerooglit.

het verwondert me dat het mij zo weinig moeite kost afstant te doen van errit. paps wort direkteur van het net niew geboude bejaardetehuis, men beweert dat hij het erg naar zijn zin heeft.

en sekarjahoe, een haas van grote verdienste, is bij hem gaan wonen, per slot van rekening wort hij ook al een dagje ouder, hij maakt allerlei diaas van paps, en het proefsgrift is al voor ruim een derde klaar, sgreef hij mij nog laatst. gelukkig hep ik lommeke niet gezien, alhoewel me wel iets bijstaat van een enorme vrou in een roserootgebloemde kamerjas, di mij iets stont toe te roepen, terwijl ik voort raasde in mijn enorme oude oto waarvan beurtelings de rigtingaanwijzers uitklappen en allerlei oogjes heen en weer rollen op het desbort.

een kleine montvoraat bestaande uit sinasappels, noten en melk hoor ik over de agterbank heen en weer sguiven.

[p. 29]