|
| |
| |
| |
Gerrit Kouwenaar
zie de dagbladen
Schrijvend aan een collega
die mij een opgewonden gedicht zond over
800.000 gelikwideerde roodhuiden
(zie de dagbladen voor nadere informatie)
dat het niet voldoende is
geëngageerd te zijn als men
een geëngageerd gedicht wil schrijven
godbeter eensklaps een olh-beestje
jong want twee stipjes zit op deze
aprilavond tijdens de boekenweek
ik kan het niet gebruiken
wil het, schrijvende wat ik schrijf
en trouwens van huis uit toch niet
bij de 800.000 roodhuiden voegen
bekijk het dus, eveneens onbeweeglijk, bewonder
symbolisch sekreet, nou nou, die andere
werkelijkheid is wel klein geworden
nochtans het is er, dus ik
integreer het in godsnaam
maar in mijn missive als bewijs uit het ongerijmde
dat geen werkelijkheid op zichzelf staat: 800.000
gelikwideerde roodhuiden vereisen om precies te zijn
één levend onzelieveheersbeestje (lieve help)
dit wordt nadenken geblazen, een glaasje
kan daarbij nooit kwaad, die brief
na 10 minuten gewacht gedacht gepeerd te hebben
blijkt het insekt verdwenen, de brief
| |
| |
| |
de generale lijn
1
Als men een broer heeft moet men hem vragen
hoe lang is het geleden dat wij
met meneer onze vader gebakken ijs aten
of sneeuwwitje of rozerood bij carlton
of was het heck's lunchroom, terwijl kovacs lajos
graag antwoordde met some of these days
op z'n hongaars, en dat wij daarna laat
in de twintiger jaren huiswaarts keerden
in een zwarte atax door een leidsestraat
vol spelbare namen lachende grijsaards oogwenken
achter vergrootglazen, en een reclamefilm zagen
met koddige hongerlijders die het slijk
van amerika deden opspatten en hooghielden
met vuistslagen oorvijgen roomtaarten
op een dekschuit voor de uitkijk
waar de generale lijn draaide
met regen in het voorprogramma
was het toen dat wij chinese sterretjes kochten
bij de franse bazar, gotische kaarsen
op de alexanderplatz, die grammofoonplaat
van onverstaanbare donkozakken, kerst vierend
ver van hun vaderland, in wat later
engels bleek, bij een firma op wallstreet
of was het de kalverstraat, kort na
2
alle steden van toen zijn duurzaam
als zo'n verschoten momentopname van zeg
de graaf zeppelin boven de jordaan: de man
op zijn duivenplat overschaduwt zijn verbaasde
die een wereldwonder schijnt te bevatten
van een achterdochtige werkmanshand
| |
| |
3
men herinnert zich een middenstandsstraat
met enkele t-fords, en dat de leesmap
oa bevatte op de hoogte het leven de wereld
kroniek l'illustration studio en de prins
der geïllustreerde bladen, en dat
er dienstmaagden waren met voornamen die gewoon
aan tafel meeaten, alsof er niets
o, alles at toen natuurlijk
niet achteraf, maar alles had een afdoende naam
zo passend dat men zich thans
zelfs bijkans naamloos afvraagt: hoe heette
die foxtrot al weer, was het niet
maar hoor, in de eeuwige achterkamer, middel
baar oor waar zelfs geen klok
de stilte brak en waar het liberale
weekblad zijn kaarten waste, reciteert
die aardige man des zondags met een lachje
zo langzaam dat het tot hier reikt: als rood
en zwart gaan hand in hand, wee dan
| |
| |
| |
de moeilijkste naam
De moeilijkste naam had loewie
notabene de zoon van een broodbakker
dus niemand die billijker groot werd, schrijvend
tussen twee roombroodjes door
de verbluffende o met een streepje erdoor
in het zand van de zandbak
zijn vriend die geen deens sprak
knaap die zeg heracles heette
dus de tong uit de mond stak
bij het waarmaken van bijvoorbeeld het raadsel
dat een oom haast een boom was, stond
bij zulk een oplossing paf, en at haar op
later, het brood schaarser zijnde, de brood
bakker ontslagen en met zijn zoon dwalend
door de lege vooravond van het gas
nog schavend aan het huis zonder ramen, raakte
bij wijze van schrijven beklemd
en met de tong uit de mond schreef hij
hierbij bericht ik u allen dat ik het goed maak
dat ik te becijferen vorderingen maak
met de namen, ik regel prachtig
dik en dun volgens voorschrift, het decor
is een heldere voortdurend bewasemde badkamer
en de taalstam steeds meer ontbladerend
dirigeert mengelberg met behulp
bekend is mij reeds: zonen aarden
van huis uit naar hun moeders, op villa's
behoren bliksemafleiders te staan, vaders
verbranden 8 mm zwevend boven hun divan
maar a is natuurlijk het aapje, zoals b
zowel het brood is als de bakker -
| |
| |
| |
drs van schaffelaar
Hoewel de stenen marva van de generaal
over zijn schouder meelas, brak hij
de atjeh-oorlog af, stak hij het socialistisch
ochtendblad op, haast in tranen, daags na
het vervalste sprookje van andersen, genaamd
de dood was toen nog niet vertaald
de onsterfelijkheid nog gangbaar in deze taal
maar hij vervoegde het werkwoord doodmaken
enige malen, en dat zaaide ongemak verbazing, zelfs
agitatie in de klas, hij was
een gewone leraar, oh hij had
een uitgesproken naam, maar u lezer
kunt volstaan met van schaffelaar
lexicologisch bekeken zoals hij het zelf
gewoon was, was hij zonder meer laf, ja
denkt men achteraf en van kostbaar vlees
de schaarste al meedragend toen hier zelfs
de bloedworst nog niet op de bon was, men moest
om zij bolle betrokken wangen als van
een hamster al lang voordat
er uit zijn mythen en sagen een echte
hij was laf, hij ondervond blijkbaar
van bepaalde trefwoorden bij voorbaat de haast
eetbare inhoud en omvang, hij sprong
drie jaar later nadat van dood
en doorslaan nu ook letterlijk sprake
in het huis van bewaring aan de havenstraat
de gemengd gehuwde kalfaktor karl
millimeterend het ontijdig artistenhaar
van k, wees fluisterend met zijn schaar: dáár
kwam van schaffelaar neer, jongen, hij was
zo goed als plat, oh het spatte
|
|
Auteursrechtelijk beschermd