Hollands Maandblad. Jaargang 8 (226-235)

[p. 32]

Willekes lipstick
Rob Scherjon

Telkens wanneer Harry Kozijn Willeke Blom tegenkwam (op wie hij heimelijk verliefd was) merkte hij achteraf dat er iets aan te merken was op zijn uiterlijk. Nu eens zat zijn haar hopeloos in de war, dan weer was juist die ochtend een knoop van zijn jasje gesprongen en één keer ontdekte hij in de spiegel van de garderobe dat er een zwarte veeg op zijn wang zat. Die was er in het magazijn opgekomen!

Willeke Blom, die twee etages hoger werkte, kwam nogal eens brieven rondbrengen, maar Harry Kozijn zag haar niet zo vaak, want hij zat geregeld in het magazijn. Het magazijn, dat was een bedompte ruimte in de kelder, waar hoge rekken vol ordners stonden en waar de oude meneer Schaafsma rondscharrelde in een lange stofjas die de kleur had van pakpapier. Als er iets te stencilen viel, of te versjouwen, ging er een telefoontje naar meneer Brokking, de chef van de afdeling, die in een glazen hok apart zat.

‘Meneer Kozijn, de heer Schaafsma vraagt uw assistentie’,

In het begin had meneer Brokking de deur van zijn hok opengemaakt voor deze mededeling. Naderhand volstond de chef met een kort tikje van zijn ring tegen het glas, waarna hij met een precieus gebaartje van zijn wijsvinger eerst naar Harry en vervolgens naar de vloer wees. ‘Kozijn, naar de kelder!’, riep Jan Ploeger dan, die bij het raam zat.

Harry Kozijn vond het best. Vaak bleef hij langer weg dan nodig was. Meneer Schaafsma, die aan een smal tafeltje formulieren in allerlei kleuren zat in te vullen, had er geen bezwaar tegen. En Harry had de vrije beschikking over de kniptang waarmee je letters in plastic strips kon zetten. Zijn naam stond dan ook overal op: op het spatbord van zijn fiets, op de rand van zijn bureau, op het deksel van het oranje opvouwbare broodtrommeltje dat iedere dag mee heen en terug ging.

In de fietsenstalling sprak hij voor het eerst met Willeke Blom. Dat was toen haar stuur en trappers verward zaten tussen de stangen en spaken van andere fietsen. Hij bevrijdde haar fiets in een handomdraai (pas later zou hij de zwarte vegen op zijn vingers ontdekken) en bij diezelfde gelegenheid kwam hij aan de weet dat Willeke Blom aan het andere eind van de stad woonde. Van toevallig samen een eindje opfietsen zou dus alleen sprake kunnen zijn na het bedenken van een aannemelijke omweg. Willeke Blom vertelde dat ze het werk op haar afdeling verschrikkelijk saai vond en dat ze er aan dacht spoedig weg te gaan. Harry schok er van. Jan Ploeger, die in een hoek van de fietsenstalling juist zijn brommer aantrapte, een paar keer een loeiend geluid van de motor liet horen en rakelings langs hen wegschoof, had de volgende dag vanachter zijn bureau natuurlijk het nodige commentaar. En toen Harry 's middags terugkwam uit het magazijn zei Van der Aa, die kunstjes kon laten zien met bierviltjes en colaflessen en dat tussen de middag in de kantine dan ook veelvuldig deed, zelfs als er niemand was die keek: ‘Zeg, Kozijn, dat meisje van personeelszaken was hier net nog, hoe heet ze ook weer’. ‘Willeke Blom bedoel je’, riep Jan Ploeger. ‘Ja, Harry, ze vroeg nog naar je’. Harry glimlachte als iemand die er meer van wist en ging aan zijn bureau zitten.

Nu was er een voor de hand liggende aanleiding te bedenken om om kwart over vijf een eind met Willeke Blom mee te rijden. Op de weg naar haar huis lag namelijk een doe-het-zelf-winkel (‘De Hobbyist’) waar ze balsahout verkochten. Balsahout gebruikte Harry voor het bouwen van zijn zweefvliegtuigen.

Die vliegtuigbouwerij was begonnen met een artikel in een oud tijdschrift dat de gebroeders Vink, Guus en Ronald, vrienden van Harry, op hun zolder hadden gevonden. Hun eerste vliegtuigje hadden ze gebouwd geheel volgens de aanwijzingen in het artikel. Later waren ze alle drie gaan experimenteren met eigen modellen, telkens grotere. Guus Vink spande met een spanwijdte van 1½ meter de kroon.

Het bouwen, daar ging het om. Natuurlijk, het vliegen was ook wel belangrijk. Ze moesten het goed doen. Maar als je er een afhad begon je meteen aan een volgende, die beter (liefst) groter moest worden. Gevlogen werd er vaak op zaterdagmiddag bij de

[p. 33]

sportvelden achter de gasfabriek aan de rand van de stad. Eén keer had een van de vliegtuigjes een perfecte buiklanding gemaakt temidden van een groep oefenende honkbalspelers. Over twee sloten had Harry toen moeten springen om hem op te halen. Of ze het wilde of niet, Willeke Blom kwam op de ritten dat Harry haar vergezelde alles te weten over de zweefvliegerij.

Bij ‘De Hobbyist’ leerden ze hem kennen. De lange man achter de toonbank, die een bril droeg met een zwaar montuur dat te breed was voor zijn mager gezicht, maakte graag een praatje. Hij tuitte zijn lippen en knikte vol bewondering toen Harry hem vertelde waarvoor hij het balsahout nodig had. En terwijl hij zijn jeugdige klant een tube lijm overhandigde verklaarde hij dat hij zelf geen spijker recht in de muur kon slaan. ‘Ik verkoop van alles aan hobbyisten, meneer, maar ik heb twee linkerhanden.’

Bronzo Kozijn (11) zat achterop en hield het vliegtuig vast. Harry racete door de drukte in de richting van de gasfabriek. Achter hem reed Guus Vink met Ronald achterop, die twee vliegtuigen onder zijn arm hield. Het was uitstekend vliegweer: zwakke tot matige wind, weinig bewolking. Bij de sportvelden werden de fietsen in het gras gelegd en het duurde niet lang of Harry's nieuwe vliegtuig zat in de lucht.

‘Het zwaartepunt ligt te ver naar voren’, constateerde Guus Vink. Inderdaad begon het vliegtuig vrijwel direct met de neus naar beneden aan een beverige glijvlucht. Gelukkig zonder beschadigingen keerde het op de begane grond terug. Daarna begonnen Guus en Ronald Vink hun vliegtuigen op te laten. Bronzo voelde met een natte wijsvinger uit welke hoek de wind kwam.

Was het toeval dat zich onder degenen die van hun fiets stapten om naar de vliegtuigjes te kijken een 16-jarig meisje met kastanjebruin haar, blauwe ogen, amandelvormig gezicht, olijfgroene sweater, pindakaaskleurige wollen rok, blote benen en hazelnootbruine schoenen met halfhoge hakken maat 37 (Willeke Blom) bevond? Nee. Waarom liep Harry niet naar haar toe en bleef hij met het vliegtuig op zijn knieën in het gras zitten? Omdat hij haar niet zag. Hij was bezig het stukje lood, dat op een vernuftige manier met een elastiekje in de romp was ingebouwd, naar achteren te verplaatsen.

Willeke Blom stapte, na even te zijn blijven kijken, op haar fiets en reed weg. Boven hun hoofden denderde een DC-8 over. -------------- Het moest een komedie zijn, maar van de gezichten van de mensen die uit de bioscoop kwamen kon je dat niet aflezen. Aan het gezicht van Willeke Blom, die met Harry buiten in de rij stond te wachten, kon je ondanks het neonlicht van de reclames zien dat ze haar lippen had roodgemaakt, iets wat ze overdag nooit deed.

Het had even geduurd voordat hij haar had gevraagd, maar toen ze op een ochtend bij hem in de lift stapte had hij het er op gewaagd. Net op tijd, want de deur van de lift ging al weer open en hij moest er uit. Tot zijn verbazing en opluchting had ze onmiddellijk ja gezegd. ‘Ik zie je straks nog wel’, had hij haastig gemompeld, want de deur van de lift ging al weer dicht.

Na afloop van de film (het was inderdaad een lachfilm, met de Franse komieken Bourvil en Louis de Funes) bracht Harry Willeke Blom naar huis en bij haar voor de deur bleven ze nog even praten, Harry op zijn fiets zittend met een voet op het trottoir. Willeke Blom wees waar ze woonde. drie hoog, en waar haar kamer was (daar brandde geen licht). En juist toen Harry wilde wegrijden, na ‘Nou, tot morgen’ te hebben gezegd, gaf Willeke Blom hem onverhoeds een zoen midden op zijn wang en holde weg. En wat deed Harry. Die wachtte niet tot het licht in haar kamer aanfloepte, maar fietste zonder omwegen naar huis en verdween regelrecht (zijn ouders waren bridgen) in zijn kamer, op de deur waarvan een plastic strip was aangebracht waarop stond: H. Kozijn kloppen s.v.p. Bronzo ook en waar een paar zweefvliegtuigen van verschillende grootte aan de muur hingen, naast de foto's van het Gardameer, waar hij het vorig jaar met vakantie geweest was.

Om acht uur de volgende ochtend liep de wekker af, maar Harry werd er niet wakker van. Om kwart over acht bonsde zijn moeder op de deur. ‘Harry, denk je aan je tijd?’

Hij sprong uit bed en begon zich aan te kleden. Dat haalde hij nooit meer. Hij snelde naar de keuken, waar zijn ontbijt, twee boterhammen met marmelade en een ei, klaarstond, naast de bekruimelde bordjes van zijn vader en Bronzo en het glas waaruit zijn moeder sinaasappelsap had gedronken. Haastig nam hij een paar happen, kauwend trok hij zijn jas aan. Ergens in huis loeide een stofzuiger. Het oranje trommeltje stond klaar op het aanrecht. Zonder zich te hebben gewassen sprintte hij de deur uit. Het ei bleef in z'n dopje staan.

Om vijf minuten over half negen stond

[p. 34]

zijn fiets in de stalling en een halve minuut later stond Harry in de lift en kamde zijn haar. Op de afdeling zat iedereen al op zijn plaats. Toen hij, nog nahijgend, aan zijn bureau ging zitten verscheen meneer Brokking in de deuropening. ‘Meneer Kozijn, kunt u even komen?’

Zou hij nu gaan zeuren over die vijf minuten die Harry te laat was? Nee. Meneer Brokking, die al weer op zijn stoel zat toen Harry het glazen hok binnenkwam, wees naar een stapel groene kaarten op het bureau, waaruit hij een lijstje namen, dat op het karton van een lege bloknoot was geschreven, gelicht wilde zien. Er was haast bij dit karwei, zei de chef.

Terwijl Harry met de stapel onder zijn arm het hok uitwandelde merkte hij dat meneer Brokking hem enigszins bevreemd nakeek. Pas nadat Jan Ploeger er een opmerking over gemaakt had ontdekte hij een half uur later, in de spiegel van de garderobe, het rood van Willekes lipstick, dat nog duidelijk zichtbaar op zijn wang zat.