Hollands Maandblad. Jaargang 7 (214-225)

[p. 20]

[Gedichten]
Jaap Harten

zijn meestal niet pedant meer: hun
beweeglijkheid is afgenomen (de gouden

jaren van het touwtjespringen en stoten tegen peervormige
elastisch opgehangen ballen, de matches met

hun vileine spookgedaanten: rook in de zaal, hete
in konijne- of duurder bont en glinsterwerk gepropte

vrouwen - de kerstbomen der sportwereld - die geen mah
yongg spelen maar wel 69, de deining van met pommade

belakte pooiers die hun bierviltjes wegmikken, boeh roepen
bij een clinch of backhand en zweten als pianosjouwers

hopend op een feestelijk blauw oog, groot als een
admiraalsvlinder, in de ring vol cholerisch gedreun -

ja díe jaren zijn voorbij). Uitgeteld
kijken zij naar de tv, schuifelen door de vertraagde

film van eigen triomfen en staren naar hun afgehakte
voelsprieten op de vloer, waar het kleed slijtplekken

vertoont maar de onmenselijke katten
nog niets aan lenigheid hebben ingeboet.

Een halfstijf luchtschip met geraamte
en motoren van 35 pk
verraste in 1902 heel Parijs.

61 jaar later vlieg jij naar Londen
maar ik heb niet meer vertrouwen
in de veiligheid van de Comet

dan in dat geraamte uit 1902.
Jij bromt zelfverzekerd door het
luchtschap van een blauwe wintermiddag

maar ik merk dat ik bij het nemen
van een bioskoopkaartje opeens
ongewoon stotter.

In de film (He married a witch)
wordt kundig gevlogen op de heksen-
bezem, en dat sterkt me weer.

Thuisgekomen blader ik in oude
tijdschriften en lees stomtoevallig:
1902: eerste bioskoop in Los Angeles.

2 technische wonderen
(het spieraam met de heks, het luchtschip)
vinden elkaar

door 1 jaartal!

[p. 21]

Makers van marsen / makers of history?
Jaap Harten

 

Het houden van marsen is

 

nauwelijks een punt van discussie

 

 

 

alleen als onderstreping

 

van een parodie zijn zij nog bruikbaar:

 

buikpotigen, laarsvliezigen

 

of mortiermutsigen kunnen door

 

een daartoe begaafd man als Chaplin

 

(of misschien ook Tati) voetstamp-

 

 

 

synchroon op celluloid

 

gekoppeld worden aan blaaspoepen

 

en kwasi optimistisch

 

geboem. Een goede filmer laat dan meestal

 

niet na gescheurde kranteflarden, stuip-

 

 

 

trekkende vertrapte kokardes langs

 

stoepranden en hier en daar

 

een obligaat huilend kind op te nemen

 

 

 

want marsen verwijzen naar

 

munitiedepots en doodstelegrammen. Toch

 

 

 

John Philip Sousa heeft veel

 

plezier beleefd aan zijn ‘Stars and Stripes’

 

en mocht zich zelfs een nationale

 

held noemen die alle

 

 

 

veldslagen op zijn vertikale

 

speelgoedtafel overleefde. Makers van

 

marsen waren voor hem gelijk te stellen

 

 

 

met schoorsteenvegers, die na

 

een donkere symfonische winter

 

de kanalen voor lucht- en rookcirkulatie

 

reinigden van pathetische

 

korsten en roetstaarten.