Hollands Maandblad. Jaargang 5

Gevraagd: een nieuw gebaar
H. Brandt Corstius

Naast de opwinding over de opwinding moet toch ook de oorspronkelijke opwinding niet vergeten worden. We laten dus de man die een pakketje poep naar Mies zond, en Henk van der Meiden die overigens nooit beweert dat hijzelf gekwetst was, buiten beschouwing.

Wat kwetste er precies? Trouw dat het bepaald eerlijker meent dan de Volkskrant, verzuimde dat precies mee te delen, zozeer wordt dat bij de lezers bekend verondersteld.

Het heeft me een volle week gekost voor ik twee mensen had gevonden die bekenden Christen te zijn, en gekwetst. Wat was het nou geweest? Dat Peter Lohr daar in bidhouding had gezeten, en bidtermen had gebruikt, terwijl hij toch niet echt bad. Hun vrees was dus kennelijk dat God bekende klanken zou horen, en handen ziet vouwen zodat hij zich tot luisteren zet en dan bemerkt te zijn beetgenomen. Maar zou het voor Hem nu zo moeilijk zijn om te zien wat iedereen die middag in Frascati zag: dat Lohr daar onder sterke lampen met veel talent zijn televisiewerk deed?

Eeen volledig realisme in de televisie zou inderdaad onjuist zijn. Ik zou mij bij voorbeeld diep gekwetst voelen als ik iedere avond in de doodsavertenties de namen aantrof van de acteurs, die de vorige avond op de TV werden neergeschoten. De vraag is dus: hoort bidden bij zulke niet te imiteren handelingen?

In toneelstukken en films worden al jaar en dag kruisen geslagen en handen gevouwen zonder dat iemand daar ooit bezwaar

[p. 8]

tegen maakt. Maar voor de televisie gelden kennelijk andere regels. Hiermee stemt overeen een merkwaardig moment in de voortreffelijke uitzendingen (ook van de VARA) van de televisierechtbank. Als hierin een getuige de eed moet afleggen, wordt het realisme even opgeheven: de vingers gaan de lucht niet in. Ook in dit geval vreest men kennelijk: wie zijn vingers in de lucht steekt moet de waarheid spreken. En dat terwijl op toneel en filmdoek duizenden eden worden gezworen, zonder dat er ooit een acteur wegens meineed vervolgd wordt.

De eenvoudigste oplossing om zulke opwinding in de toekomst te voorkomen, is om voor het bidden en zweren een nieuw symbolisch gebaar te bedenken, dat niet overeenstemt met het gebruikelijke, net zo als men een moord vervangt door een knal en een kreet. Wie heeft er een goed idee voor een surrogaat-bid-gebaar?

De aanbidding van het conventionele gebaar boven de werkelijke intentie werpt overigens een scherp licht op de laatste dagen van het christendom.