Films om af te raden
Er zijn enkele films in roulatie die ik u van harte kan afraden. Bovenaan m'n lijstje staat vie privée, waarover straks meer. Vlak daaronder komt een stukje hemel te koop, een als vertederend bedoeld Italiaans niemendalletje, echter op het celluloid gezet met een pretentie alsof men aan pantserkruiser potomkin bezig was. Ook kan het geen kwaad u compagnons in het kwaad te ontraden, een thriller met o.a. Anouk Aimée van Alberto Lattuada, knap in elkaar gezet, maar van een in wezen zo vunzige mentaliteit dat het oude liedje ‘Waarom les amants niet, en dit gesol met een kinderroof wel?’ terecht weer in de herinnering komt. In het niemandsland, tussen aan en af te raden in, zweeft madame sans gêne, een kleurig geval waarin Sophia Loren met nagenoeg ontbloot bovenlichaam rondloopt zonder dat iemand zich er door bezeerd kan voelen. Het fijnste rolletje in deze avonturenfilm van Christian Jaque bleek te zijn weggelegd voor Julien Bertheau, die Fouché voor zijn rekening nam.
Wat dan vie privée betreft: we moeten er ons bij neerleggen dat de boeiende filmer Louis Malle in staat is een belabberde film te maken. Als verschijnsel is vie privée nochtans interessant. Zoals men zich herinnert was Louis Malle de eerste (in de lift naar het schavot) die van Jeanne Moreau maakte wat zij nu is. Zijn tweede film, les amants, cirkelde voor een goed deel opnieuw rond Jeanne en bleek ook weer een opmerkelijk werkstuk. Zijn derde film was eveneens de moeite waard, maar bleef kwalitatief toch achter bij zijn voorgangers: zazie, met de aanstekelijke Cathérine Demongeot, maar zonder Moreau. De vierde film, met Brigitte, tenslotte, blijkt een volslagen mislukking maar heeft de verdienste dat hij op de grens van twee perioden equilibreert. Met vie privée wordt de periode-Bardot definitief afgesloten en is de periode-Moreau voorgoed ingeluid. Je kan het zien in Brigittes speelscènetjes: het is al Moreau wat ze poogt na te doen, zonder dat het iets meer wordt dan ‘nachahmen’. Zelfs de naam Jill, waarmee ze in de film wordt afgescheept, doet onweerstaanbaar aan een samentrekking van ‘Jules et Jim’ denken. Het animale tijdperk-Bardot is afgesloten, het nostalgische tijdperk-Moreau is aangebroken.
Malle perverteerde Brigitte door te trachten een nostalgische Moreau-geschiedenis rond haar leven te weven. Hij deed dit via de geschiedvervalsing. Film-Jill beschikt alleen over een wat afwezige moeder, bevriend met een Bulgaarse lobbes, die om god mag weten welke reden door Gregor von Rezzori, de Duitse schrijver van o.a. de Maghrebinische Geschichten, gespeeld moest worden. Brigitte echter heeft ook nog een vader, die nota bene gedichten op z'n dochtertje schrijft. Hij moest geëlimineerd worden om de nostalgie te kunnen vergroten. Verder is de affaire-Vadim (pousseur, echtgenoot, vriend des huizes) weggelaten, omdat ook deze verhouding, verre van vaag en zweverig te zijn, van een maar al te grote werkelijkheid is. Ferme standpunten als tegen de OAS en de dierenmishandeling kregen ook al geen enkele plaats, op wat voor wijze ook. Louis Malle wilde, coûte que coûte, een nostalgische Brigitte, zoals hij ook een nostalgische Moreau geschapen heeft. Het is grandioos mislukt. Brigitte laat zich niet van haar eigen tijdperk vervreemden, en wat mij betreft pleit dat voor haar.
Auteursrechtelijk beschermd
