Hollands Weekblad. Jaargang 3

[p. 10]

Korte commentaren

Even wel wezen

Als ik het goed begrijp is het standpunt van de Nederlandse regering inzake Nieuw-Guinea nog steeds zelfbeschikking, maar met een andere inhoud. Vroeger gaf zelfbeschikking de Papoea drie mogelijkheden om naar te streven: 1. Onafhankelijkheid, maar dan in armoede; 2. Aansluiting bij Indonesië, maar dan in de gevangenis; 3. Aansluiting bij Nederland, dan kreeg hij de vette baantjes. Zelfbeschikking was een middel om Soekarno te pesten. Nu laat zelfbeschikking de Papoea de keuze tussen: 1. Vrijwillige aansluiting bij Indonesië; 2. Gedwongen aansluiting bij Indonesië. Zelfbeschikking is nu het middel om na jaren van mislukkingen, domheden, leugens en vernederingen niet te hoeven aftreden. Wat is immers de redenering? ‘De rampspoed is een gevolg van onze edelmoedigheid. Wij zouden Nieuw-Guinea best weg willen geven, maar we hebben nu eenmaal de Papoea zelfbeschikking beloofd, en belofte maakt schuld.’ Schuld bij wie? Niet bij de verstandige Nederlanders, die inzagen dat dit een belofte was die niet gehouden kon worden, en dus niet gedaan mocht worden. Nee: schuld bij een minister, die met onwaarheden over beweerde steun van bondgenoten, met vaagheden, trucjes, grapjes en de dikste huid aller tijden, denkt buitenlandse politiek te voeren.

Men krijgt de indruk dat Luns in de physica der wereldpolitiek de absolute lichtsnelheid is: werelddelen verzinken, dictatoren verrijzen, temidden van de chaos blijft één ding constant: het ding, genaamd Luns. Churchill, Eden, Pflimlin, Leopold traden af, toen ze het pleit verloren hadden, Luns roept ‘dat komt door mijn edelmoedigheid’.

Waarom moet het weer tegen Luns gaan? Waarom niet de premier zelf verantwoordelijk gesteld? Ach, hij lijkt me niet toerekeningsvatbaar. Broek op Zand wacht al maanden op een burgemeester.

Maar laat Luns nooit burgemeester worden. Hij zou zijn dorp zelfbeschikking beloven, een dorpsbataljon organiseren, zes keer naar New York varen, Nederland in het communistische kamp drijven en tenslotte verliezen, capituleren, afgaan, maar nooit, nooit aftreden.

B.C.

Lou

Lou leeft weliswaar, Lou is nog lang niet dood, maar het grote geknaag aan Lou is al begonnen. Foto's in de krant tonen hem met de broek van boven los om zijn buik de ruimte te gunnen, en met twee eenzame tanden in de mond, kennelijk een gevolg van zijn weigering ooit artsen te raadplegen, laat staan tandartsen. Lou's uiterlijk is dus verre van goddelijk, maar dat is juist zijn kracht. Iemand die er in het geheel niet als een Jezus uitziet en toch zegt dat-ie 't is, die krijgt wel iets bijzonder geloofwaardigs. Ik ben een keer bij zo'n bijeenkomst van hem geweest, tien jaar geleden al, in een groot herenhuis aan de Oranje Nassaulaan of daaromtrent. Het was vol in de kamer, alle stoelen waren bezet, mannen en vrouwen stonden rondom tegen de muur geleund. Ik dacht: straks zal hij wel binnenschrijden, maar opeens begon hij te spreken, hij had er al die tijd al gezeten, ik had hem volkomen over het hoofd gezien. Foeilelijk was de man, en bij god, ik dacht: als de Verloren Zoon (want dat was-ie in die tijd nog, hij is pas later opgeklommen tot God) werkelijk terug zou komen op aarde, zou hij zeker zo nederig zijn zo'n vermomming te kiezen. Wat hij zei was trouwens wartaal, maar daar heb ik maar weinig van gehoord want de vriend die me had meegetroond en die zelf niet vrij was van een soort Oosterse zendingsdrang, was languit op de vloer gaan liggen, omdat het zitten op de grond pijn deed aan z'n stuitje. De deftige vrouw des huizes maakte daar een aanmerking op, Lou vond ook dat het geen pas gaf te gaan liggen, er ontstond een woordenwisseling en we verlieten het pand. Zo ziet men weer, hoe trivialiteiten iemand het contact met God kunnen doen verliezen. Ook dat echter pleit in zekere zin voor z'n echtheid, want men kan er zeker van zijn dat het indertijd, bij het begin van onze jaartelling, ook zo gegaan is. Vergis ik me niet, dan was het trouwens Lou die rondvertelde, dat Jezus

[p. 11]

volgens oude geschriften pokdalig was, en waarom ook niet; zijn geldingsdrang moest ergens vandaan komen. Nu is alleen het vervelende, dat Lou met de jaren zijn zekerheid heeft verloren en daarom kennelijk gemeend heeft z'n aanzien te moeten vergroten door ook zijn status te verhogen. Hij werd God zelf. Volgens Het Parool echter, heeft hij tijdens z'n laatste persconferentie het woord godverdomme gebruikt, een wat vreemde vraag voor God zelve. Dat Lou twijfelt aan zijn God-zijn is logisch; hij heeft gezegd niet ziek te kunnen worden, maar voelt de pijnen uiteraard aan den lijve. Het zou zelfs, uit artistiek oogpunt, te betreuren zijn, als hij ook werkelijk zelf geloofde aan zijn uitverkiezing. Zijn invloed op de mensen zou dan nauwelijks meer een verdienste zijn. Zelf wel beter weten, echter, en dan toch voor God en Jezus spelen met groot succes, dat is iets waarvoor men respect kan hebben. Hij weet inderdaad wel beter, zoals uit alles blijkt, maar het trieste van de laatste tijd is, dat hij het ook laat merken dat hij beter weet. Zijn onschendbaarheid tracht hij via bewaking, touwladders en schietoefeningen af te dwingen, hij houdt zich schuil, hij gedraagt zich steeds onzekerder. Een oude acteur die z'n roem voelt tanen, en ons niet in twijfel zal achterlaten door alsnog een marteldood aan het kruis te sterven, desnoods door zijn engelen opgericht.

N.S.