Hollands Weekblad. Jaargang 3

[p. 1]

Hollands weekblad tijdschrift voor litteratuur en politiek derde jaargang · nummer 115 · 26 juli 1961

Afwezigen hebben ongelijk

De ministers van onderwijs en van buitenlandse zaken hebben de Nederlandse Studenten Raad afgeraden met communisten te praten. De NSR had een subsidie gevraagd om daarvan een deel van de reis- en verblijfkosten te betalen van een kleine niet-communistische delegatie, die zou deelnemen aan een internationaal forum in Moskou van 24 juli tot 5 augustus.

Het congresthema is ‘de jeugd’, verdeeld over een aantal onderwerpen die in commissieverband besproken zullen worden, bijv. ‘de jeugd en coexistentie’, ‘de jeugd en minder ontwikkelde landen’, ‘de jeugd en het communisme’. De leden van de Nederlandse delegatie hadden zich maanden op de conferentie voorbereid. Zij hadden wat Russisch geleerd, zich verdiept in communistische propaganda, zich afgevraagd hoe zij niet-communistische gedachtengangen op deze bijeenkomst van

6 à 700 mensen, in hoofdzaak afkomstig uit communistische, Afrikaanse, Aziatische en Zuidamerikaanse landen, het beste tot hun recht konden doen komen. Hoewel zij zich realiseerden dat zij op zo'n congres betrekkelijk weinig zouden kunnen uitrichten leek het hun, en de NSR, nuttig toch te gaan, (a) omdat zij wilden proberen enig tegenwicht te geven bij de beïnvloeding van niet-communistische deelnemers uit Afrikaanse, Aziatische en Latijnsamerikaanse landen; (b) omdat zij de stemming en de denkbeelden van studenten uit de ijzeren-gordijn-landen wilden peilen; (c) omdat een bezoek aan het hol van de leeuw de meest doeltreffende manier was om te weten te komen in hoeverre uitwisselingen met communistische studenten in de toekomst zin hebben.

De regering heeft het geld niet willen geven en het bezoek afgeraden, omdat het experiment niet zou passen in het Navo-

[p. 2]

beleid, en ook niet in het programma van culturele uitwisseling met Oosteuropese landen.

Dat is jammer want daarmee laat men voor de zoveelste keer een gelegenheid voorbij gaan om de communisten met woorden te bestrijden. De afwezigheid van tegenstanders die wel waren uitgenodigd is een veel effectiever propagandamiddel voor de communisten dan hun aanwezigheid. Wanneer iemand bij een discussie over het oude kolonialisme in Algerije en Angola de aandacht kan richten op het nieuwe kolonialisme in oost-Europa en Azië ondermijnt hij de communistische onwaarheden meer dan wanneer hij thuis gelijk blijft hebben, ook al zou hij na de woorden Hongarije en Tibet zich niet meer verstaanbaar kunnen maken door het gejoel. Juist tijdens een congres waar het gaat om toespraken en commissievergaderingen en niet om optochten kunnen anti-communisten, hoe klein de minderheid ook is waartoe zij behoren, de twijfel aan de communistische voorstelling van zaken oproepen en versterken en de vijandigheid tegenover het westen verminderen.

De leden van de NSR waren dit jaar voor het eerst zover dat zij het belang van deelneming aan internationale, door communisten georganiseerde jeugdbijeenkomsten inzagen. De regering is zover nog niet. Zij gaat er nog van uit dat een Nederlandse student in Moskou, die aan communisten en neutralen bijvoorbeeld duidelijk probeert te maken waarom de Navo is opgericht, het Westen toch op een of andere manier compromitteert. Zij verwacht meer politiek heil van de uitwisseling van orkesten dan van de uitwisseling van gedachten. Zij geeft daarmee blijk van een gebrek aan vertrouwen in het weerstandsvermogen van eigen studenten en standpunten. De weigering subsidie te geven komt voort uit de angst dupe te worden, uit ontzag voor de communistische propaganda, uit het struisvogel-idee dat iemand zich het beste verdedigt als hij zijn gezicht niet laat zien en zijn stem niet laat horen.

K.L.P.