Hollands Weekblad. Jaargang 2

Korte commentaren

Een gevoelige burgemeester

De burgemeester van Amsterdam heeft zich in zijn nieuwjaarsrede beklaagd over ‘onaangename inmenging van vooraanstaande Rotterdammers in de ontwikkelingen te Amsterdam. Amsterdam respekteert in alle opzichten Rotterdams opbouw en zou graag van harte medeleven met de ontplooiing van Rotterdam, ware het niet dat vooraanstaande Rotterdammers zelf steeds onze stemming bederven.’

Jammer dat de burgemeester van onze hoofdstad nu zo verdrietig het nieuwe jaar in moest gaan. Maar is hij niet wat overgevoelig? Volgens het verslag in de N.R.C. heeft de burgemeester in een persconferentie toegelicht dat ‘wat hem hoog zat was dat van Rotterdamse zijde in de laatste vier jaar heel wat aanvallen op Amsterdam zijn gericht.’ Dan volgen enige voorbeelden van die aanvallen, door de N.R.C. en naar het lijkt niet helemaal ten onrechte, overwegend als heel oude koeien bestempeld.

Trouwens, al waren zij niet zo oud, dan nog zou zoveel verdriet, verbazing en verontwaardiging nogal overdreven zijn. Het zal ook de heer Van Hall niet zijn ontgaan dat groepen in Rotterdam en Amsterdam elkaars concurrenten zijn. Dat men zich al touwtrekkend nu eenmaal met de ander inlaat, een van de oorzaken van het verdriet van de burgemeester, is eenvoudig een wet van de mechanica, evenals trouwens het feit dat het trekken van Rotterdamse kant voor Amsterdam een onaangename gewaarwording is. Een ander bekend verschijnsel is dat degene die met het minste resultaat aan het trekken is, het eerst zal gaan klagen. Ja maar, zal men in Amsterdam dan wel zeggen, zij trekken niet fair, zij proberen ons beentje te lichten. Nu, die beschuldiging zal men aan de andere kant ook kunnen horen, als men daar bij voorbeeld eens gaat praten over Rozenburg en de, Amsterdam niet helemaal onbekende, Hoogovens.

Wat wij zouden kunnen doen om te voorkomen dat de fijne stemmingen van de heer Van Hall nog verder worden bedorven, is niet goed te zien. Een afscheiding van Amsterdam en Y-mond naar analogie van het Waalse streven? Dat zou de burgemeester helpen in zover het leed hem tenminste niet meer door de eigen landgenoten zou worden aangedaan. Misschien is een andere geschikte mogelijkheid Amsterdam tot ge-

[p. 9]

sloten stad te verklaren, op grond van de daar aanwezige kunstschatten. Persoonlijk zou ik het Amsterdamse afscheid uit ons economisch leven erg jammer vinden, want ik heb het gevoel dat de bevolking daar nog altijd een aardiger gebruik zou weten te maken van de nationale welvaart dan de Rotterdamse bevolking.

A.L.S.

Kennedy's vredeskorps

Het bureau van Kennedy heeft bijzonderheden gegeven over diens plan voor een ‘vredeskorps’ van jonge Amerikanen voor hulpverlening aan onderontwikkelde gebieden. Het vredeskorps zal bestaan uit ‘academisch gevormde jongeren’ van twintig tot dertig jaar, van wie wordt verwacht dat zij voor tenminste twee jaar dienst in het korps zullen toetreden. De Amerikaanse regering zal hun opleiding en vervoer betalen, de ontvangende landen hun loon op eigen niveau. Men wil daardoor vermijden dat de vrijwilligers een groep vormen die een grotere welstand heeft dan de omgeving.

Een aardig fris initiatief van de jonge president, al lijkt het te verwachten resultaat ervan een beetje twijfelachtig. Dat die jonge, onervaren ontwikkelingsbrigadiers een bijdrage van werkelijke betekenis zullen leveren tot het oplossen van de torenhoge moeilijkheden van de landen in kwestie, zal ook Kennedy wel niet helemaal verwachten. Maar dat hoeft ook niet, kan men zeggen, het gaat om hun voorbeeld, de indruk op de bevolking, de goodwill en zo. Het kan zijn, maar men hoeft niet speciaal een zwartkijker te zijn om ook een vrij grote kans te zien op allerlei misverstanden en incidenten, die het gevolg zullen zijn van het contact tussen de jonge missionarissen van de democratie en een trage, in beginsel achterdochtige bevolking. Hoe is in sommige van die landen de mythe van de zegenbrengende Soviet Unie ontstaan? Misschien wel juist doordat men er tot dusver geen of heel weinig Russen heeft gezien, zodat niemand de propaganda-verhalen die er kwistig zijn gedistribueerd, heeft kunnen controleren. Russen zijn in hun ogen vermoedelijk een soort nijvere, zwijgende en vrijgevige halfgoden, die nog geen tijd hebben gevonden ze op te zoeken omdat zij het al zo druk hebben met het inrichten van de maan. Nu, wat dat betreft werkt de tijd ook weer voor ons, want ook de Russen zijn er nu omlaag aan het komen.

Hoe dan ook, toch wel nuttig of juist niet, laten wij hopen dat Kennedy zijn jeugdkorpsen ziet als maar een heel klein onderdeeltje van een veel en veel groter plan. Willen de onderontwikkelde landen ons in een redelijk tempo inhalen, dat is dan toch nog over een paar generaties, dan is het wel bijna onvermijdelijk dat zij de hele bevolking mobiliseren en reglementeren, dus dat zij hun toevlucht nemen tot totalitaire methoden. Willen wij dat keren, dan zal er nog heel wat meer moeten gebeuren dan het uitsturen van vredeskorpsen en het afstaan van een half procent of zo voor ‘hulp aan onderontwikkelde gebieden.’

A.L.S.

Euromeel

De N.V. Meelfabrieken der Nederlandse Bakkerij is de onderneming, die de laatste jaren altijd het vlugste het financiële verslag over het afgelopen jaar uitbrengt. Ook over 1960 was ‘Meneba’ nummer 1; het verslag verscheen op 13 januari, dus binnen veertien dagen na de sluiting van het boekjaar. Ook traditioneel is, dat de directie van de Meelfabriek enige zeer kritische opmerkingen maakt over de Euromarktinvloeden in haar branche, overwegend meel dus. Wat zij zegt, is overwogen en bovendien heeft zij van ondernemersstandpunt bezien volmaakt gelijk. Iets anders is echter of eigenlijk de jaarverslagen de aangewezen media zijn voor het ventileren van bezwaren tegen een toch overwegend politieke ontwikkeling, waaromtrent in grote lijnen in Europa overeenstemming bestaat. Er zijn economische ‘slachtoffers’ van de grotere geïntegreerde markt en het ziet er naar uit, dat juist in een klein en dus politiek niet zo sterk, traditioneel agrarisch land, enige klappen vallen, die uitgedeeld worden door de grotere landen als sterkere economische en politieke eenheden. Vandaar dus het begrijpelijk fusiebedrijf in de Lage Landen de laatste tijd: eenheid maakt macht. Deze Europese integratie is ook een economisch saneringsproces, waarvan een ‘Meneba’ als zij een goed functionerende onderneming is, ook zekere voordelen kan genieten. Al zijn juist in de geheel of semi-agrarische sector verschillende ontwikkelingen niet gunstig voor ons land, in andere sectoren zijn er weer grote voordelen, waarvan het stijgen van de metaalexport genoemd kan worden. Van een land met merendeels boeren, handelaars en zeevaarders zijn wij een industrieland geworden. Vrijwel zonder pijn voor de oude branches. Nu bij het komen van de Euromarkt hier en daar eens wat moeilijkheden optreden, zou het niet juist zijn de betekenis daarvan bij een groot publiek te overdrijven; Meneba verhoogde het dividend van 12 tot 14 pct.

E.D.