Hollands Weekblad. Jaargang 2

[p. 8]

Korte commentaren

Raadselachtig

Hoewel op het moment dat ik dit schrijf nog niet met zekerheid valt te zeggen dat de Planta-margarine de oorzaak is van ziekteverschijnselen bij tienduizenden Nederlanders en zelfs van sterfgevallen, durf ik toch een redelijk vermoeden uit te spreken. Een redelijk vermoeden - een juridisch criterium voor de opsporing van een strafbaar feit - dat er met die margarine is geknoeid op een manier, die schadelijk is voor de volksgezondheid. Vandaar ook mijn stomme verbazing dat dagenlang zachtaardige communiqué's zijn gepubliceerd over het grondige onderzoek dat verricht wordt door de Unilever zelf en door het rijk, naar het redelijke vermoeden dus zij, die schuldig zouden kunnen zijn aan de ziekte en de sterfgevallen, maar dat nog nergens het O.M. een onafhankelijk onderzoek is begonnen.

Ik heb bij het lezen van alle officiële berichten de indruk gekregen dat de Unilever als een soort charitatieve instelling wordt beschouwd, die het Nederlandse volk gratis van margarine voorziet of in elk geval voor een zacht prijsje, waarop flink verlies wordt geleden, en dat het dus niet fatsoenlijk is deze hoogstaande margarinefilantropen, die bovendien de Nederlandse naam in den vreemde hooghouden met hun produkten, aan een justitieel onderzoek bloot te stellen. Nee, de Unilever (de directie van de betrokken fabriek, zoals het keurig, anoniem-discreet in vele dagbladen stond en ook in de advertentie, waarin die directie beloofde de schadelijke pakjes terug te nemen) onderzoekt de zaak zelf, in nauwe samenwerking met de rijksinstanties, die vermoedelijk geen Planta, maar boter op de hoofden hebben, omdat zij tekort zijn geschoten in hun controlerende taak. Zelfs de officier van justitie in Leeuwarden achtte het na een verdacht sterfgeval beter de resultaten af te wachten van het niet-justitiële onderzoek. Hij had onmiddellijk zijn deskundigen moeten inschakelen.

Wat is de oorzaak van deze vriendelijke gezindheid? Heeft de regering, in casu minister Beerman, aan het O.M. voorgeschreven deze affaire voorlopig te laten rusten of hanteert het O.M. het opportuniteitsbeginsel, is het misschien van oordeel dat het belang van de Unilever en van het gezag van de rijksinstanties een groter gemeenschapsbelang is dan de volksgezondheid, die door schadelijke margarine in gevaar is gebracht? Het is een halfzacht gedoe, dat in de ruime kring van de margarineslachtoffers wantrouwen en wrevel heeft gewekt. Ook al is het O.M. zich intussen, bij het verschijnen van dit nummer, wel met de kwestie gaan bemoeien, dan is dat dagen te laat. Na jarenlang met margarine te zijn volgepropt, had het Nederlandse publiek recht op een betere behandeling!

A.F.L.

Privacy

Het is een goed ding, dat het begrip ‘privacy’ steeds meer ingang gaat vinden in Nederland. In het bijzonder in de meer geciviliseerde kringen die bijvoorbeeld in het Stedelijk Museum in Amsterdam plegen rond te cirkelen. Toen ik met mijn vrouw een nagenoeg vol terras aantrof, wist ik door het verplaatsen van een stoel naar een tafeltje met parasol toch nog twee plaatsen te bemachtigen. Voor de vorm vroeg ik aan de dame en heer, die reeds bij dit tafeltje en deze parasol zaten, of de ruimte naast hen ‘vrij’ was, en na hun bevestigend antwoord gingen we zitten. Opeens besefte de al wat oudere heer echter, dat er aan zijn privacy getornd werd en woedend vroeg hij, waarom we ons eigenlijk aan hen opdrongen, terwijl er toch nog plaats genoeg was op het terras. Hij bedoelde: ruimte. Hij verrees van zijn stoel en verliet, gevolgd door zijn enigszins geschokte vrouw, het terras. Een beetje verbaasd over dat begrip ‘privacy op een terras’, gingen we er op ons gemak bij zitten en spraken tegenover elkaar de mening uit, dat zelfs de Engelsen een zo ver doorgevoerd gevoel voor privacy missen. Daarin bleken we ons echter te vergissen, want even later kwamen we in gesprek met een Amerikaanse schilder, die ons wreed uit deze droom hielp. Hij was juist bezig een schilderij te bekijken, toen een groep met gids de zaal binnenkwam. De gids begon in het Engels de kwaliteiten op te sommen van het schilderij dat naast het door de Amerikaan bewonderde schilderij hing, en toen deze zich vervolgens tot dat aangrenzende schilderij wendde en tegelijkertijd luisterde naar wat de gids vertelde, werd hij ruw aangestoten door een Engelse dame die tegen hem zei: ‘Pardon me, sir. This is a private group!’

N.S.

Rubens

Dezelfde Amerikaanse schilder verhuisde op zondagochtend van zijn hotel in de buurt

[p. 9]

van het Centraal Station naar een hotel in de buurt van de musea. Met een map werk onder zijn arm stapte hij op lijn 2, ging naar zijn nieuwe hotel, zette zijn spullen op zijn kamer en ging weer weg. Toen hij 's middags terugkwam hoorde hij, dat er iemand van de politie was geweest. De man had zijn signalement opgegeven, en had daarna op zijn kamer in zijn gouaches en schilderijen gesnuffeld. ‘I hope he liked them,’ heeft de Amerikaan gezegd. Zijn werk lijkt in niets op dat van Rubens of Verspronck, waarnaar men kennelijk op zoek was. Men kan zich afvragen, ten eerste of de politie werkelijk denkt dat de eventueel gestolen schilderijen op een zo simpele wijze vervoerd zouden worden, en ten tweede, of het in zo'n geval van ernstige twijfel niet fatsoenlijker is, zowel van de politie als van de hoteleigenaar, als men met het doorzoeken van een kamer wacht tot de bewoner in kwestie er zelf bij is.

N.S.