Hollands Weekblad. Jaargang 2

[p. 14]

Brief uit Parijs
Parijs in augustus
J.S. Cramer

Misschien bestaan ze nog, de ontvankelijke toeristen, die aan het eind van de dag in een brief naar huis de thuisblijvers deelgenoot maken van wat ze gezien en ondervonden hebben; maar ik vrees dat deze onbevangenheid langzamerhand nog maar aan een kleine minderheid voorbehouden is. Wie zich in den vreemde vestigt wordt er in ieder geval al gauw te blasé voor, en schrijft liever over de prestaties van zijn kinderen die het in belangrijkheid natuurlijk tegen iedere nieuwe omgeving kunnen opnemen. Bij een normaal contemporain bestaan - vijf dagen van negen tot zes op kantoor, twee dagen gezinslid - wordt de vraag wat er ter plaatse in de wereld der volwassenen gebeurt trouwens al gauw een kwestie van de keuze van dagblad. Leest men kranten uit twee landen dan blijkt bovendien dat de buitenlandse correspondenten zich over en weer al even blijmoedig laten inlichten door wat hun locale collega's te vertellen hebben. Nu is daar ook intern natuurlijk al veel overname bij, weerspiegeling, versterking, tegenspraak - als je te lang aan de leestafel zit doet de situatie denken aan het grapje uit Punch van de kapper, die zijn klant de spiegel achter het hoofd houdt: ‘There you go, Sir, off to infinity at the speed of light’.

Ik zou kunnen doorgaan met de oude vraag wat er nu van alle gebeurtenissen en vooral van de openbare mening zelfstandig bestaat, en wat er van door de pers gemaakt wordt. Maar het Hollands Weekblad lijdt al te erg aan de bewustzijnsvernauwing van zijn medewerkers, die in deze papieren wereld hun bestaan vinden, en ik wil het er dus niet over hebben. Ik bedoel er verder geen kwaad mee: het lijkt me dat het moeilijk anders kan. De man, die alleen wil meedelen wat hij uit eigen aanschouwing weet, doet er het best aan een voorraad briefkaarten van de Eiffeltoren in te slaan en daarvan iedere avond een naar huis te zenden met de boodschap dat het ding er nog staat. Er is daar in de buurt wel een geschikte brievenbus te vinden.

De tekeningen in dit nummer zijn van Slachters Keesje (pag. 2), M. Stevels (pag. 5 en 6), Peter Vos (pag. 7 en 13) en P.P.J. Levert (pag. 8).

Als we 's ochtends wakker worden hangt er een fijne mist en je kan de heuvels aan de overkant bijna niet onderscheiden. Mijn vrouw zegt dat het dan wel een erg warme dag zal worden, en als ik even later met de smaak van koffie nog in mijn mond op weg ga ziet het er werkelijk naar uit: een zonnige morgen op de markt, waar ze drie maal per week, net als ik langs kom, bezig zijn de uitstallingen in orde te maken: plastic speelgoed, linnen schoenen, vlees, fruit - vooral bij dat laatste is het belangrijk dat de mooie exemplaren vooraan liggen. Maar deze zomer is niet dezelfde van vorig jaar en tegen dat ik de trein weer uit kom is de dag al verschaald en beslagen. Als het niet regent hangt er op zijn best een druilerig, groezel soort licht, en ik hoef het station niet heel ver achter me te laten of de straten zijn verlaten. Voor het eerst doet de kantoorwijk waar ik werk denken aan Den Haag.

Tussen lelijk weer en leegte bestaat een slecht verband: iedereen is met vacantie. Het parkeerprobleem is daarmee opgelost, en de andere problemen kunnen in de windstilte die augustus heet gerust worden vergeten. Niet zo ver van de Congo worden vier Afrikaanse staten met een paar dagen tussenruimte onafhankelijk, zodat een enkel equipe van ministers de feestelijkheden kan bijwonen; en het gaf een zekere voldoening de foto's te bekijken die een paar weken geleden lieten zien hoe er in Brazzaville, dat al langer onafhankelijk is, vriendelijke negersoldaten gereed stonden om de koffertjes van de Belgische vluchtelingen aan te nemen. Onder de troepen van de Verenigde Naties vertegenwoordigen de Marokkanen de beste tradities van het Franse leger. Het leidt de aandacht af van het conflict in Algerije, waar na de mislukking van de onderhandelingen bomaanslagen en executies elkander weer als vroeger beantwoorden. Van hogerhand heeft men nu al lang telkens één enkele oplossing polemisch als de enig mogelijke voorgesteld, ook al heeft de oplossing nogal eens gewisseld; het resultaat is

[p. 15]

dat het publiek dat ik ken (en dat is natuurlijk maar heel gering) alleen onthouden heeft dat het probleem ontzaglijk moeilijk is, en er zich verder het hoofd niet over breekt. Dat helpt berusten: want men heeft er toch wel onvoorwaardelijker genoeg van dan de kranten zo zouden doen geloven. Maar de maatschappelijke organisatie is te zwak om er veel van te doen merken. Soms lijkt het of vakvereniging, kerk, politieke partij en wat dies meer zij nog maar heel weinig te betekenen hebben; en ze leggen het in ieder geval af tegen de familie, zeker in de vacantie. Drie, vier generaties in één auto, zwagers, neven, oud-ooms en halfzusters (met de kinderen, natuurlijk) allemaal in één landhuisje, of het optrekje aan zee dat je voordelig van een collega kan huren: niemand laat zich zijn volle vier weken vacantie ontgaan. De bakker is dicht, de benzinepomp leeg, de dokter is met acht van de tien van zijn Parijse collega's vertrokken en - men mag het hopen - zijn patiënten ook. Links en rechts, die vier weken geleden nog hoopten dat er waarachtig weer eens wat politieke belangstelling zou ontstaan hebben het begrepen en de ongelijke strijd opgegeven. In september zien we verder.

De groeten uit Parijs. De Eiffeltoren staat er nog steeds.