Hollands Weekblad. Jaargang 1

Korte commentaren

Leerstoel

De vorige week was wel het weekje van het onderwijs. Op hoog niveau. Bij de ministeriële nota wilde tijdens zijn congres (te Groningen in de aula van de rijksuniversiteit) het Genootschap voor Reclame niet achterblijven: ‘Wij willen zo graag een leerstoel in de reclame’ zei de directeur van Enschede en Zonen, president van het genootschap. Het idee is natuurlijk helemaal zo gek niet. Verschillende Amerikaanse universiteiten hebben ook dergelijke leerstoelen in ‘advertising’. Maar ligt hier nu eigenlijk een taak voor de gemeenschap? Of beter voor het genootschap zelf? Dit laatste lijkt wel aanbevelingswaard. Uit het genootschap is al een erkend goede opleiding op middelbaar niveau te voorschijn gekomen. Een leerstoel vanwege het genootschap - en dat dan liefst bij een der meer overwegend economische instellingen te Rotterdam of Tilburg - zou door dit welgestelde gezelschap licht te bekostigen zijn.

Een probleem bij de hele kwestie is overigens of de verbetering van reclame-effect, reclame-peil, reclame-wezen gebaat is door instructie op academisch niveau, hetgeen wetenschappelijk onderzoek e.d. impliceert. Het blijkt nu eenmaal ondanks alle techniek, psychologie, marktonderzoek, sales-promotion, public-relations etc. etc. een vak, waarin het artistieke element erg belangrijk is. En ook het overwegend grafische. Hoe dat allemaal in overeenstemming te brengen is met de bestaande statuten is een puzzel, die niet in een handomdraaien is opgelost. Ging Newman's ‘Idea of a university’ niet ook in deze zin in de praktische richting? Inpassen in een hogeschool is dan wellicht het beste.

E.D.

[p. 10]

Dichte kerken bouwen

Toen de katholieke oproep ‘Help de bisschop kerken bouwen’ gevolgd werd door een soortgelijke kreet uit protestantse kring is er in die kring niet bij gezegd dat het ditmaal iets essentiëel anders betrof.

Het katholieke kerkgebouw, alom ter wereld, is een instelling van openbaar nut. Dat gelovige én toerist er verpozing zoeken ontheiligt het gebouw niet in het minst. In vroeger eeuwen kon een iegelijk proberen er in te schuilen tegen onweer en vervolgers; bij gebrek daaraan kan men er nog steeds de hel van het verkeer in ontlopen en bijkomen. De calvinisten onder ons zullen zeggen dat we daar niet de kerk maar de kroeg voor hebben. Dus willen zij kerken bijbouwen die - o wijlen Max Weber! - afgezien van een enkele kamer, zes van de zeven dagen per week dood kapitaal staan te zijn.

Nu schijnt het dat bepaalde protestanten wel graag wat losser willen van hun eigen traditie die aan Onze Lieve Heer en onszelf een vast spreekuur oplegde, uitsluitend zondagsochtends, in een anderszins potdicht bouwwerk. De goede bedoeling neemt men graag voor kennisgeving aan. Maar laten zij wel even voor zichzelf uitmaken of zij nu dichte kerken gaan bouwen of open kerken.

Vooral nu de kroeg geen toevlucht meer biedt aan al die ongelovigen die óók niet geloven in kroeg-met-strijkje-jukebox-radio-en-televisie.

D.V.

Mooie pakken

Nu er zoveel mooie elegante dames rondlopen moeten wij een beetje meedoen, is het vertrouwde argument dat weer gebruikt werd op de herenmodeshow van de Italiaanse ontwerper Brioni in Londen. Het kan de zaken misschien bevorderen in Frankrijk en in Italië, maar in Engeland of in Nederland? Mannen in mooie pakken en haarscherp opgezette hoeden met vrouwen die hun kleren alleen dragen als bescherming tegen het weer, zijn in Londen meer te zien dan elegante dames met slonzige heren. In Nederland gaat het ongeveer gelijk op, lijkt mij. Bijna niemand is er eleganter dan onvermijdelijk is. Mooie vrouwen zijn vaak aangekleed op een manier alsof zij van hun schoonheid verlost willen worden - uit vrees waarschijnlijk voor de dominees waar Marsman het over had, die anders op de daken zouden klimmen. De mooiste man die ik in Nederland ooit gezien heb liep als een hert door de Leidsestraat; toen hij voorbij was hoorde ik de man, van het bejaarde echtpaar voor mij, tegen de vrouw zeggen: ‘Een toneelspeler, zeker’.

De schoonheid hoort hier in het noorden niet bij het leven-zelf, en wij kunnen haar niet gaan opnemen alleen om Brioni aan een hoger inkomen te helpen. De Spectator van deze week verduidelijkt de achtergrond met twee tekeningen, de een van een Engelsman in een verfomfaaid pak en opkrullende boordpunten, de ander van een Italiaan in een van Brioni's prachtige jassen, voorzien van zakken in verschillende standen. Met de bijpassende allure ziet de Italiaan er uit zoals de verloofde van de stewardess zich de piloot voorstelt waarmee zij in Rio naar bed is geweest. De Engelsman draagt een zuinige, afkeurende uitdrukking op zijn bolle gezicht, en dadelijk weten wij wat ons hierin aantrekt: zo'n jongen is immers veel betrouwbaarder.

J.J.P.