Hollands Weekblad. Jaargang 1

[p. 11]

Brief uit Amerika
De staalstaking
door H.L. Leffelaar

‘Khrushchev Laughs!’ stond er deze week boven een advertentie van drie kolommen in de New York Times. Sinds het bezoek van de Sovjet-Russische premier is zijn naam een blikvanger in talloze advertenties geworden. Merkwaardigerwijs schijnen vooral herenmodezaken van mening te zijn dat de combinatie van zijn naam en de geadverteerde costuums de kopers in horden naar de paskamers drijft, vermoedelijk met de gedachte: ‘Aan mijn lijf geen Khrushchev-pakken!’, een soort schrik-reflex dus. In dit geval betrof de advertentie geen herenmode, maar de staalindustrie die nu al drie en een halve maand door een massa-staking is lamgelegd. De tekst van de advertentie begint: ‘The real issue in the 100-day-old steel strike is whether the union can continue to force management to employ workers it doesn't need.’ Dat is natuurlijk een zeer vereenvoudigde voorstelling van zaken, gezien door de bril van de staalbedrijven. ‘The real issue’ volgens The United Steelworkers Union is dat de arbeiders in de staalindustrie niet meeprofiteren van de naar zijn mening aanzienlijke winsten die er jaarlijks geboekt worden.

Er zijn talrijke faktoren die deze staking gecompliceerder maken dan de opzienbarendste van de zes stakingen in de staalindustrie die er sinds 1946 zijn geweest: die van 1952 waarbij ongeveer een jaar lang over de loonsverhoging werd onderhandeld, ofschoon de staking zelf 55 dagen duurde. Aan de zijde van The United Steelworkers Union is een van de belangrijkste factoren de vrees dat indien de onderhandelingen niet de gewenste resultaten opleveren, dit het begin van een campagne tegen de Labor Unions zou kunnen inluiden die wel eens in een aanzienlijke besnoeiing van hun status zou kunnen eindigen. Deze vrees is allerminst uit de lucht gegrepen: de onlangs aangenomen wet aangaande de Labor Unions heeft de regering grotere bevoegdheid gegeven tegen wantoestanden in het min of meer souvereine domein van de Unions op te treden.

De publieke opinie die in Amerika altijd veel gewicht in de schaal heeft gelegd, is zich na de onthullingen van de opzienbarende corrupties in de Teamsters Union (allen die bij het transportwezen betrokken zijn) en na de recente verhoren van James Hoffa, de leider van de Teamsters, steeds meer tegen de Unions aan het keren en het is dan ook niet onmogelijk dat de huidige impasse tot nieuwe maatregelen zal leiden om de Unions nog meer aan banden te leggen.

De vrees van de Unions voor nog ingrijpender wettelijke bepalingen is het sterkst tot uiting gekomen in een door de American Federation of Labor and het Congress of Industrial Organizations (A.F.L.-C.I.O.) verleden maand aangenomen resolutie die een beroep deed op de dertien miljoen leden van de 135 bij haar aangesloten Unions om maandelijks een bedrag gelijk aan één uurloon af te staan om de 500.000 stakers in de staalindustrie te steunen. (Dat zou dan een bedrag opleveren van ongeveer een miljoen dollar per dag!) Dit vertoon van solidariteit tussen de overigens niet zo best met elkaar opschietende A.F.L.-C.I.O. en The United Steelworkers Union illustreert niet alleen het groeiende besef dat alleen een gezamenlijk front het tij kan keren, maar ook het feit dat de normen in de staalindustrie min of meer als maatstaf gelden in de overige industrieën. Vooral dit laatste is de reden waarom de stakingen in de staalindustrie altijd zo heftig zijn en waarom de regering onder pressie van andere industrieën komt te staan. Afgezien daarvan zijn natuurlijk een groot aantal bedrijven van de staalproduktie afhankelijk, een omstandigheid die nauwelijks tot een rustig verloop van de onderhandelingen bijdraagt.

Voor outsiders is het bestaan van de Unions en de praktijken die er door hen op na worden gehouden een van de onbegrijpelijkste vraagstukken in Amerika. Nog niet zo lang geleden had ik op een avond toevallig de radio afgesteld staan op een uitzending van een kerkdienst in een negerkerk

[p. 12]

in Chicago. Aan het eind van de dienst bad de voorganger, steeds geïnterrumpeerd door de gemeente met ‘Amen's’ en ‘Halleluja's’, zoals dat in veel negerkerken het geval is: ‘And now we pray, O Lord (Amen), for all the poor men who have no work (Halleluja), for the men in the steel industry (Halleluja), yes, Lord (Amen), we pray for them and their families (Halleluja)...’ Want dat alle arbeiders van harte aan zo'n staking deelnemen is een veel voorkomend misverstand. Een groot deel hunner beschouwt deze bijna iedere twee jaar terugkerende perioden van werkeloosheid als een catastrophe, vooral omdat de werkeloosheidsuitkeringen en de financiele steun van de Union aanzienlijk minder zijn dan het anders verdiende inkomen. De interne Union-organisatie zorgt er dan ook voor dat deze groep onder de duim wordt gehouden door de delegaties die de toegang tot de bedrijven geblokkeerd houden, vaak met geweld. Dit wordt nog incongruenter gemaakt doordat de arbeiders geen keus wordt gelaten: wie werken wil moet lid worden van de Union.

Dit heb ik destijds zelf ondervonden toen ik enige maanden als houthakker in de bossen van Oregon werkte voor The Roseburg Lumber Company. Het toetreden tot de Union (in dit geval de A.F.L.-C.I.O., technisch ben ik er nog steeds lid van!) gaat met een vreemde ceremonie gepaard. Wij werden op een avond naar het locale hoofdkwartier gereden, een onopvallend stenen gebouwtje met weinig ramen en veel gangen waarop talrijke deuren uitkwamen. Na enige tijd zoekend te hebben rondgelopen werden wij in een kantoor toegelaten. Er zaten twee mannen, een vóór en een achter een bureau. De man vóór het bureau stond op en vroeg onze namen. Hij had die op een lijstje staan. Terwijl de andere man herhaaldelijk de deur op een kier opende en de gang afkeek, werden wij in een halve cirkel opgesteld en moesten onze rechterhand opsteken. Er werd dus een eed afgenomen. De man die zich met ons bemoeide stelde zich voor ons op en hield een beduimeld boekje opengeslagen voor zich. Hij zei dat hij nu iets ging voorlezen en dat wij dat hardop gezamenlijk moesten herhalen. Het feit dat er twee onder ons waren die nauwelijks Engels spraken en hem niet verstonden scheen er niets toe te doen. Hij las zeer snel en erg onduidelijk steeds een regel of twee voor, waarop wij hem dan naprevelden. Naast mij stond een Italiaan die gedurende deze hele ceremonie niets anders dan tong- en keelgeluiden maakte die met de intonatie van het voorgelezene overeenkwamen. Het voorlezen duurde zo lang, dat ik mij ongerust begon te maken met de gedachte dat wij misschien het hele boekje moesten opzeggen. Maar na ongeveer tien minuten zei de man dat we nu leden van de Union waren, hij gaf ons een speldje dat wij op onze revers mochten dragen.

Veel van de tekst kan ik mij niet meer herinneren, alleen dat er passages in voorkwamen die mij communistisch in de oren klonken, zoals, geparafraseerd: in gevallen dat een meningsverschil ontstaat tussen de werkgever en de Union, heeft de Union gelijk. Nadat wij de speldjes hadden gekregen, werd ons medegedeeld, dat wij nu verplicht waren de Union vergadering van de locale afdeling bij te wonen die op dat ogenblik op de tweede verdieping in het gebouwtje werd gehouden. De man zei: ‘Je gaat de trap op, dan rechts af. Daar zie je een deur. Je moet er drie keer op kloppen. Dan wordt die deur opengedaan en het wachtwoord is ‘Constitution’, zeg het mij na, ‘Constitution’. Wij zeiden het hem na en gingen naar boven. Het ging precies zoals hij het beschreven had. De vergaderzaal was een grote ruimte, in de breedte waarvan een lange houten tafel stond opgesteld. Erachter zaten een stuk of vijf mannen en een vrouw, die allen een enorme lichaamsomvang gemeen hadden. Ervoor, in rijen stoelen, zaten niet meer dan zestig leden naar een van de omvangrijke mannen te luisteren. Wij hadden het getroffen, want er werd die avond over een nieuw bestuur gestemd. Lijsten met de namen van de candiaten werd uitgedeeld en je moest een vakje achter de namen van je keus afkruisen. De Italiaan en ik maakten er een grapje over, maar dat mocht niet. Een ordebewaarder kwam op ons af en

[p. 13]

maande ons aan geen gekheid te verkopen en te stemmen. Wij kruisten daarop iedere derde naam af. De vergadering duurde langer dan anderhalf uur. Er werd op schreeuwerige toon over werkgevers gekankerd, harteloze mensen waren het. Invalide arbeiders en ouden van dagen kwamen er ook ter sprake, herinner ik me. De geweldenaars achter de tafel vond ik er onguur en gevaarlijk uitzien. Ze maakten de indruk voortdurend iets of iemand te bedreigen. Er was een sfeer die duidelijk komplot-achtig was.

De eerder aangehaalde advertentie (in de afgelopen maanden hebben zowel The United Steelworkers Union als de gezamenlijke staalindustrieën van advertenties gebruik gemaakt om de publieke opinie te mobiliseren) baseert zijn pleidooi tegen de eisen van de Union voornamelijk op wat hier ‘featherbedding’ wordt genoemd. Een voorbeeld daarvan geeft de annonce: ‘The classic example is that of the crane operator who suffered from intense heat and was granted a relief man. Later, when the crane cab was air-conditioned, the union insisted the relief man still was needed.’ Een ander voorbeeld van deze praktijken is het geval van de dagbladzetters die dag in dag uit niets anders doen dan advertenties zetten, terwijl het lood meteen nadat het uit de zetmachine komt in de smeltpot wordt gedeponeerd. Waarom? Omdat vele grote adverteerders de kopij kant en klaar in matrijzen afleveren bij de kranten, zodat de zetters dan niet ‘mee-profiteren’ van de winst die deze advertenties opleveren, aangezien het zetten van die advertenties overbodig is geworden. Dus, zegt de Union hier dan, op iedere bij de Union aangesloten krant moet er een zetter zijn die de tekst van die advertenties zet, zodat de tijd en het loon voor dat werk in rekening gebracht worden. Welke uitwerking een dergelijke zinloze en overbodige arbeid op de zetter heeft is voor de Union blijkbaar van ondergeschikt belang.

Aan de zijde van de staalbedrijven (87% van de industrie, de andere 13% produceren nog steeds) wordt naar voren gebracht dat een loonsverhoging onvermijdelijk de staalprijs omhoog zal drijven, een omstandigheid die de industrie zeer ongelegen komt nu de buitenlandse concurrentie steeds sterker wordt. De staalprijs is sinds 1946, direct ten gevolge van de stakingen, $21.55 per (Engels) ton gestegen; de laatste staking en de kortste die er ooit geweest is (12 uur), in 1955, bracht een prijsverhoging van $7.35 per ton, de grootste verhoging sinds de oorlog. Zich de spreekbuis van de staalindustrie makend, zegt de advertentie: ‘Management wants the right to change (...) wasteful operating methods (featherbedding) and thus increase steelmill efficiency. In fact, if U.S. steel products are to meet foreign competition, it is absolutely necessary that efficiency be brought to U.S. operations. (...) Internationally, America's steel picture looks bleak. Exports dropped from 5,175,448 tons in 1957 to 2,687,415 tons in 1958. European nations and Japan already have made “deep penetrations” into steel markets in the United States (...) American steel, priced out of the market by inflated labor costs, can't compete, and, inevitably, the less steel the United States produces, the more its competitors produce.’

En dan, in de laatste paragraaf van de advertentie: ‘Khrushchev! Secure in his position in the Kremlin, Vastly strengthened with the satellites and the world generally, by his U.S. tour, Far ahead of the U.S. in missiles and other modern war elements, Strikes or other labor interruptions strictly forbidden in the Communist empire, Khrushchev views the catastrophic collapse of industry in the U.S., including defense - due to the steel strike - and Laughs.’ Ook hier dus de magische aanroep van Khrushchev, als De Man Wiens Naam Alleen Al De Natie Tot Bezinning Moet Brengen. (Dit leitmotiv begint overigens meer en meer in de Amerikaanse pers op te duiken, in artikelen die zich ongerust maken over het feit dat de Sovjet-Unie meer dit en meer dat heeft of produceert).

President Eisenhower die zich aanvankelijk op het standpunt stelde dat inmenging van de regering ‘een bedreiging is voor de vrije onderhandelingen’, heeft zich nu genoodzaakt gezien de Taft-Hartley-Act in werking te stellen. Deze wet dwingt de Union de staking voor een periode van 80 dagen op te heffen, indien de ontstane nationale toestand als een bedreiging van de volksgezondheid en de economie aangemerkt kan worden. Deze laatste beperking is nu het twistpunt geworden tussen de Union en de staalindustrieën. Twee rechtbanken hebben inmiddels vastgesteld dat er inderdaad sprake is van een dreigende noodtoestand en het woord is nu aan het Superior Court. De verwachting is dat, indien de partijen vóór die tijd nog niet tot een overeenkomst zijn gekomen, het Superior Court de vorige uitspraken zal bevestigen. Wordt

De tekeningen in dit nummer zijn van Peter Vos

[p. 14]

er in die 80 dagen nog niets bereikt, dan wordt de staking weer in werking gesteld.

De verliezen die er tot nog toe zijn geleden zijn bijna astronomisch: alleen U.S. Steel heeft al een schadepost van 31 miljoen dollar te boeken, de arbeiders gezamenlijk derven wekelijks 70 miljoen dollar aan inkomen (het totaal gederfde inkomen over de afgelopen 15 weken is ruim een miljard!), en het wekelijkse verlies van de gezamenlijke staalbedrijven wordt geschat op 300 miljoen dollar. General Motors heeft bericht dat zij gedwongen zal zijn begin november al haar fabrieken te sluiten ten gevolge van het gebrek aan staal, de kolenmijnen ramen het tot nog toe geleden verlies op vijf miljoen dollar en hebben 20.000 mijnwerkers op non-actief moeten stellen, 60.000 employees van de spoorwegen zijn naar huis gestuurd en de autoindustrieën hebben 75.000 werkers aan de dijk gezet. Er is één lichtpunt: de bibliothecaris van de stadsbibliotheek in Gary, Indiana, (waar U.S. Steel haar grootste fabriek heeft) vertelde me dat er gedurende deze staking meer boeken dan ooit tevoren werden uitgeleend. Hij legde uit dat er gedurende de stakingsperioden, vermoedelijk ten gevolge van de beschikbaar gekomen tijd, altijd een druk gebruik van de bibliotheken werd gemaakt.