Hollands Weekblad. Jaargang 1

L'Affaire
door H. Brandt Corstius

Een befaamd studentendispuut gaat zijn lustrum vieren. Een oudlid dat als erepresident uitnodigingen verstuurt krijgt van een ander oudlid het antwoord dat hij alleen op het feest zal komen om hem een klap in zijn gezicht te geven, omdat deze erepresident de berisping heeft uitgedeeld aan Mr. Kokosky, advocaat in de zaak Meulenbelt.

Een achttienjarige zoon verlaat het ouderlijk huis omdat hij aan een stuk door onenigheid heeft over de zaak.

Aan een familiedinertje valt een akelige stilte als een der aanwezigen zo onhandig is over de open brief van prof. Querido in de Telegraaf te beginnen. Men weet dat er vóór- en tegenstanders om de tafel zitten en wil geen ruzie hebben.

Deze drie voorvallen van de afgelopen week doen sterk denken aan hetgeen tijdens de zaak Dreyfus gebeurde. De heer Gans^*) die zich tijdens de majoor K.-affaire nogal eens in de rol van Zola zag heeft dit aspect in deze zaak nog niet ontdekt. En terecht want er

*) Ter voorkoming van misverstand: dit stuk werd geschreven vóór 27 juli.
K.L.P.

[p. 8]

zijn twee grote verschillen. Maar er zijn ook twee overeenkomsten.

Om met de overeenkomsten te beginnen: 1. Of men nu enige medische of juridische kennis bezit of niet, iedereen heeft zijn oordeel klaar. Men is vóór of tegen de Telegraaf en dus is de zaak M. een schandaal voor de autoriteiten of voor het ochtendblad.

2. Naar welke zijde de waarheid overhelt is in beide zaken voor de objective toeschouwer duidelijk, d.w.z. in 1898 in de zaak Dreyfus en in 1959 hier.

De verschillen:

1. Het belang. De eer van het leger, het antisemitisme, ze zijn hier vervangen door verpleegstersroddel en abonné-winning. Heeft de zaak Dreyfus een sociale en politieke omwenteling in Frankrijk veroorzaakt, hier zal alleen de psychiatrische praktijk een terugslag krijgen.

2. De omdraaiing van de rollen. De enige rechtse groep in Nederland: de Telegraaf-kliek, die Karel van Rijckevorssel, Konrad Adenauer en Jacques Soustelle tot haar helden gekozen heeft, verdedigt de eer van een onschuldig vervolgde. Alle redelijke mensen van midden en links menen dat de redactie zonder noodzaak op schandalige wijze deze zaak in de openbaarheid heeft gebracht. Merkwaardig is dat nu er in Frankrijk een regering van anti-revisionisten (nationalisten en monarchisten) aan de macht is, de Telegraaf de enige Nederlandse krant is die de officiële Franse voorlichting braaf zonder commentaar overbrengt.

De kwade trouw van het blad is duidelijk. Nog steeds blijft de redactie het argument handhaven: ‘het zou toch erg wel toevallig zijn als man en vrouw beiden...’ terwijl alle psychiaters dit helemaal niet zo toevallig vinden. De redactie op haar beurt vindt het helemaal niet toevallig dat in de provincie Gelderland alle autoriteiten en medici zulke gemene lieden zijn. Maar ja, om met Mr. Kokosky te spreken, die op 23 juni jl. te 0.40 luidkeels op het Schillerterras zei. ‘We moeten het waardig spelen. Het komt er nu even op aan de stemming te peilen, dan zien we wel weer verder!’