Hollands weekblad tijdschrift voor litteratuur en politiek eerste jaargang · nummer 8 · 8 juli 1959
Trio
Eerlijkheid is geen verdienste, zei hij. Wie eerlijk is fantaseert niet en wie zijn verbeeldingskracht niet gebruikt maakt het leven voor zichzelf en anderen kaler dan nodig is. Het was een zin die hem winst opleverde. De vrouw en de man met wie hij aan een cafétafel zat en die hem al een kwartier buiten hun gesprek hadden gesloten, leunden allebei terug in hun stoel, de man geërgerd omdat zijn woordvrijage werd onderbroken, de vrouw afwachtend. Nu is het de kunst door te praten, dacht hij. Het geeft niet wat ik zeg, als er maar een nieuwe, stevige twee tegen één-verhouding ontstaat.
Die eerlijkheid waarop jullie allebei blijkbaar zoveel prijs stellen is niet iets wat je je als hoofddoel moet kiezen, want als je dat doet beland je voor je het weet bij de kampvuurstemming. - Ik heb niets tegen kampvuren, zei de vrouw, en ik vind het nogal onvolwassen om daarop te schelden. - Misschien was zij 's zomers wel kampleidster. Hij zag haar voor zich, met een fluit aan haar rok gebonden, opgewekt met dertig kinderen
door het bos fietsend. Het viel hem een beetje tegen dat haar aantrekkelijkheid bij dat beeld eerder groter werd dan kleiner.
Hij merkte dat haar belangstelling verminderde. De ander zag het ook. Misschien zou het beter gaan, als hij van de eerlijkheid afstapte en overging op de verbeelding. Het gaat mij niet om die vuren zelf, zei hij, maar om de sentimentaliteit die zij bij zoveel mensen oproepen, om de humorloze broertjezusje stemming, om de betraande ogen. - Misschien komen die tranen wel van de rook, zei de vrouw. - Niet op reageren, dacht hij, alleen spottend terugkijken en doorgaan.
Hij zei: ik zou willen dat de mensen meer onware verhalen vertelden, dat zij zich inspanden om zichzelf en hun ondervindingen als verrassender en veelzijdiger voor te stellen dan zij in werkelijkheid zijn. Fantaseren is niets anders dan overdrijven, het grijze omliegen tot het kleurrijke.
Begin dan maar, zei de andere man, en hij probeerde de aandacht van de vrouw te trekken om samen één front te vormen