De Hollandsche Lelie. Jaargang 29

Overzicht van de Week.

I.
De Telegraaf.

Neen, lieve lezers, verwacht niet dat ik mijn vingers zal vuil maken met een artikel over dit Blad, - waarvan ik reeds meer dan een jaar geleden, onmiddellijk na het uitbreken van den oorlog, onafgebroken aantoonde de onbetrouwbaarheid en de partijdigheid.

't Blad heeft zichzelf aan de kaak gesteld, mitsgaders de heeren Holdert en Schröder en Simons, c.s., op een wijze, die elk verstandig mensch hartelijk doet lachen van wege 't amusante der onnoozele wijze, waarop deze ‘slimme journalisten’ zich hebben vergaloppeerd ten aanschouwe van geheel Nederland.

Men moet dan ook wonen in ons leuterkousland bij uitnemendheid, - waar alles wordt uitgerekt als een kokinje, - om er, gelijk de lezers van de N.R. Courant, 't Vaderland, de Nieuwe Courant, en tallooze kleinere Blaadjes, behagen in te blijven scheppen dag aan dag te lezen van het ‘Telegraaf-schandaal’, alsof 't heele nonsens-Blad mitsgaders zijn redacteuren de eer waard ware van ook maar éénige belangstelling...

Maar, wat ik alleen wil zeggen naar aanleiding der allerlaatste ‘onthullingen’ is dit, hoe ik persoonlijk gedurende 't jaar dat ik werkte aan de Telegraaf, genoeg achter de schermen heb gezien, om mij thans kostelijk te kunnen amuseeren met de Holdert Simons-openbaringen. Men kan niet alles schrijven in 't publiek wat men onder vier oogen hoorde en te hooren kreeg. Ik herinner me nog heel goed hoe de heer Holdert me eens zeide: ‘Zoolang

[p. 519]

ik vóór U ben, kan niemand U iets ten nadeele berokkenen aan de Telegraaf.’ Dat gezegde was naar aanleiding van een Simons-gesprek tusschen hem, den heer Holdert, en dezen meneer Simons, waarvan ik den heer Holdert kon aantoonen hoe onjuist de heer Simons hem, te goeder of te kwader trouw, had ingelicht over een feit van geheel particulieren aard, dat in elk geval niets had te maken met mijn Telegraaf-arbeid.

Ik herhaal wat ik vroeger elders schreef: Ik persoonlijk heb stééds, ook toen, niets dan beleefdheid en goede behandeling ondervonden van den almachtigen heer Holdert... Toen ik-zelve, na verloop van het eerste jaar, om gezondheidsredenen, mijn contract wenschte te verbreken, toen heb ik steeds erkend dat ik de samenwerking met den heer Holdert ongeveer 't beste souvenir vond aan 't heele baantje...

Voor de rest echter heb ik me nooit zoo minderwaardig gevoeld als toen ik journalist was aan de Telegraaf-redactie, en daardoor reeds toen zag en begreep dat wat nù iedereen heeft gezien, namelijk wáár ik was aangeland. Zeker zoude ik mijn gezondheidsredenen dan ook niet zoo spoedig hebben doen gelden, ter verbreking van een driejarig voordeelig contract, ware het niet dat ik ze een heel geschikte aanleiding vond om zoo spoedig mogelijk mijn vrijheid te hernemen.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.

II.
Treub...

Ik ben geen vrijzinnig-democraat, noch liberaal, noch anti-revolutionnair; ik behoor tot geen enkele politieke richting, en zou, ware ik Kamerlid, mij scharen tot de onafhankelijken, tot de ‘Wilden’, zooals men in Duitschland zegt van hen, die hun eigen persoonlijke meening volgen, en stemmen volgens eigen opvatting, zonder zich te storen aan welk partij-belang ook.

Maar, juist daarom zie ik thans op Treub's heengaan met den eerlijken kijk van iemand, die enkel in hem den genialen mensch, de uitgesproken persoonlijkheid hulde brengt, afgescheiden van elke politieke knoeierij.

Treub namelijk is een iemand, is een man van gaven, die de overgroote meerderheid van de h.h. kamerleden, ministers, enz., met zijn verstand en zijn werkkracht kan maken en breken. Om van het journalisten-zoodje, dat hem thans bebazelt en bekwijlt in de couranten, niet eenmaal te spreken.

Daarom, omdat hij is een iemand, dáárom is de jaloezie, is de laffe nijd van ‘men’ zoo zichtbaar blij om zijn val.

‘Men’ immers kan geen ‘iemanden’ dulden, want dan blijkt het veel te veel hoe ‘men’-zelf bestaat uit niemanden.

Dus, nu de iemand is gevallen, nu is het voor niemand, anders gezegd ‘men’, een heerlijke satisfactie hem te trappen en te duwen, en naar hem te spuwen en hem te bekwijlen.

Zoolang hij zat op het gestoelte der eere, zoolang durfde ‘men’ niet anders dan hem bewierooken en naar den mond praten. Want immers, toen was hij de machtige regeeringspersoon, die baantjes had te vergeven, en wiens invloed op alle handels- en lands-zaken niet was te versmaden.

Nu ligt hij van zijn eerezetel op den grond. - En zie, nu is ‘men’ dapper geworden ineens, en weet precies te vertellen wàt er alles aan hem mankeerde eigenlijk, en hoe hij dit was en dat, en hoe 't eigenlijk maar heel goed is dat zoo'n autocraat zijn eigen straf thuis krijgt. Enz. Enz.

Nijd, afgunst, walgelijke en verachtelijke uiting van ècht-menschelijke kleinzieligheid! -

Met de heele politieke knoeierij bemoei ik mij niet, ik zeg alleen ruiterlijk en eerlijk, dat we in Treub in elk geval bezaten in deze moeilijke tijden een man, die wat beteekent, die 't land goed heeft gered in vele hachelijke oogenblikken, en die, om zulke redenen, niet gemakkelijk een goeden opvolger zal vinden, zoodat zijn heengaan, juist in deze dagen, ons nog wel eens duur te staan kon komen.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.