La Comtesse de Rudolstadt
par George Sand.
Onder de dames-schrijfsters neemt George Sand eene eervolle plaats in. Wanneer we de in de gewone wandeling meest bekende figuren even de revue laten passeeren, is zij niet de minste in den optocht. George Eliot met haar ‘Adam Bede’, Marie Corelli met haar ‘Ware Christen’, Mrs. Barclay met ‘De Rozenkrans’, Mrs. Young met ‘De erfgenaam van Redclif’ (volgens mijn herinnering is dit zoo), Mrs. Bowen met ‘De Beschermer des Geloofs’ en andere, ten onzent Mevr. Bosboom-Toussaint, om ons nu maar tot deze te beperken, hebben metterdaad getoond in de schrijvers-wereld te mogen mededingen naar den eerepalm.
Wie bovengenoemd boek van George Sand leest zal niet onvoldaan zijn.
De schrijfster heeft meer dan gewoon talent. De behandelde geschiedenis is daarenboven uiterst zonderling. Wie iets meer wil weten van de zonderlingheden en plechtigheden, die bij de Vrijmetselarij moeten voorkomen, kan hier te gast gaan aan de vreemdste beschrijvingen van inwijdingen bij het geheime gezelschap der onzichtbaren, dat in de 18e eeuw een tweelingzuster was van de Maçonnerie.
Het behandelt een ingewikkelde gebeurtenis uit den tijd van koning Frederik den Groote. Zelfs ontmoeten we er Voltaire nog aan diens hof. Overigens is het de geschiedenis van eene operazangeres, la Porperina, die Frederik den Groote eens het leven had gered door een deserteur af te brengen van zijn voornemen om den koning te vermoorden, waarvoor de koning haar natuurlijk zeer dankbaar was. Doch wegens een gesmeed complot, waarbij men meende dat zij op de eene of andere wijze was betrokken, werd zij op last van den koning op de vesting Spandaw gevangen gezet, vanwaar zij door de ‘Onzichtbaren’, een vereeniging ongeveer als de Vrijmetselarij, werd gered. Ook was zij gehuwd met den graaf van Rudolstadt, die schijndood was geweest, doch op zonderlinge wijze uit dien toestand werd geholpen. Deze bekleedde eene der hoogste posten bij de Onzichtbaren en werd haar, hoewel voor haarzelve wegens de vermomming onbekende, geleider, voor wien zij liefde opvatte, hetgeen dan tenslotte juist hierom zoo goed van pas kwam, omdat hij de doodgewaande graaf van Rudolstadt zelf was. Onderaardsche gangen bij een oud kasteel, met vertrekken onder den grond, waarin de teekenen nog aanwezig zijn van middeneeuwsche barbaarschheden en die la Porporina als middel om haar tot nadenken te brengen door moest, de inwijdingsplechtigheid voor een rechtbank van vermomde rechters met toespraak en ondervraging, dit alles is zeer duidelijk beschreven en doen u in deze vereeniging eene verwante zien van de vrijmetselarij met haar steun aan de leden en 't bestrijden van de uitwassen der heerschzucht in een tijd, toen op dat gebied, zoowel in godsdienstigen als in maatschappelijken zin, nogal een en ander voorviel.
Uit een oogpunt van stijl is het boek vlot geschreven en bevat het meerdere buitengewoon prachtige stukken. Wie de kennis van zijn Fransch wil vermeerderen, achten wij, dat er goed aan doet, zoo hij dit boek met aandacht leest. De gewaarwordingen, die la Porporina ondervindt, als zij in de vesting Spandaw gevangen zit, zou een psychiater, een zieledokter, moeilijk beter kunnen weergeven. 't Boek is vanzelf zeer romantisch, zijnde in den romantischen tijd geschreven, maar vooral om de verheven beschouwingen beschrijving van de liefde is het te dien opzichte ongetwijfeld als van den eersten rang te beschouwen.
Strijen.
J.B. NAAKTGEBOREN.