De Hollandsche Lelie. Jaargang 28

Overzicht van de Week.

I. Vrouwelijke eigenaardigheid.

‘Men’ verwijt mij nogal eens dat ik mijn eigen sexe te dikwijls afval. M.i. ten onrechte, want, het feit-zelf dat ik reeds sinds meer dan 12½ jaar samenwoon met twee vrouwen, voor wien ik, de eene als vriendin, de andere als dienstbode, de grootst mogelijke sympathie voel, bewijst wèl hoe ik-persoonlijk 't nogal héél goed kan vinden met mijn eigen geslacht, om niet eens te spreken van de zeer velen harer, die ik tel onder mijne goede trouwe vriendinnen, zoowel persoonlijk als schriftelijk. Wat ik echter wèl beweer, dat is hoe de vrouw in veel dingen geheel anders is dan de man, en dientengevolge nooit zal kunnen worden gelijk aan hem in innerlijken zin, (iets wat m.i. ook alles behalve wenschelijk zou zijn). De vrouw o.a. is onlogisch, en redeneert niet met haar verstand, maar slechts met haar gevoel. Heeft de een of andere verontwaardiging haar te pakken, te recht of ten onrechte, dan kunt ge evengoed trachten een stoel of een tafel te overtuigen als haar. Zij laat U uitpraten (als zij dat doet nog, en niet veeleer U telkens in de

[p. 757]

rede valt), en zegt dan als eenig antwoord: ‘Ik vind het toch zoo of zus’. Basta.

Een bewijs van deze hare eigenaardige wijze van alle logica met voeten treden levert thans dagelijks de oorlog. Ik voor mij heb het dan ook reeds lang opgegeven met het gros der vrouwen te discussieeren over deze quaesties. Want, heeft een vrouw eenmaal een opinie, dan houdt zij die vol zonder zelfs naar tegenargumenten te luisteren, ‘'t Is zoo’, ‘'t Staat in de krant’, ‘Ik weet het van iemand aan “het”(!) front’, en dergelijke fraaie bewijzen méér, ziedaar waarmede ge het harerzijds moet doen. Zwijgen is dus maar het beste, wilt ge geen ruzie - -

Want, en dit is een andere echt-vrouwelijke eigenaardigheid, indien een vrouw op een dergelijk punt een uitgesproken overtuiging heeft, dan kan zij geen tegenspraak verdragen zonder boos te worden. (Waarschijnlijk juist uit gebrek aan argumenten).

Een prachtig bewijs voor deze mijne bewering levert een redactie-artikel uit het zeker allesbehalve anti-feministisch gezinde, vóór vrouwenkiesrecht stééds ijverende ‘Vaderland’ van Vrijdag 4 Juni 11. In dit redactie-artikel wordt namelijk besproken een in den Haag gehouden bijeenkomst, op het touw gezet tegen het tijdelijk gezantschap bij den Paus, en ik citeer daaruit woordelijk:

In het bijzonder de vrouwen zagen op het laatst rood van geloofshaat, en een pastoor had zich op dat oogenblik niet in hare nabijheid moeten wagen.

Uit zulk een geheel onverdachte bron als het Vaderland komt aldus hetzelfde getuigenis, dat ook-ik geef omtrent ‘de’ vrouw, (die ik uit een twaalf en halfjarig redactriceschap, en als auteur van veel en heftig besproken boeken nogal bijzonder goed ken). Zij, de vrouw, is namelijk in zake die quaesties, die haar sterk interesseeren, als b.v. dezen winter den oorlog, en speciaal de Belgische verovering, geheel en al kruidje roer mij niet, en opwinding, en ontoerekenbaarheid. Zij wordt ‘rood van geloofshaat’ (of van ‘Duitschenhaat’) indien men haar in hare opinie te na komt. En daarom valt met haar niet te redeneeren met argumenten Zij is een wezen van gevoel, en in zekeren zin strekt haar dit zeer zeker tot eere, maar zij is daardoor niet in staat zuiver te denken, zoodra haar passie is opgewekt. Natuurlijk, ook hier geldt het: de uitzonderingen bevestigen den regel.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.

II. Slavenzielen.

In ‘the Queen’, een Engelsch Society-paper van algemeene gelezenheid, heb ik dezer dagen het volgend berichtje gelezen in een causerie uit Dublin, de hoofdstad van Ierland: ‘Op Vrijdag l.l. bezocht lady Wimborne, (de vrouw van den nieuwen onderkoning van Ierland) het hospitaal: ‘Mercers' hospital.’ - Volgt eene beschrijving hoe ‘beeldig’ (charmingly) hare Excellentie was gekleed, in rose, met een zwarten hoed, hoe vele ladies en hofheeren haar begeleidden, enz., enz. En dan komt wóórdelijk het walgelijk slot; ‘Hare Excellentie sprak een vriendelijk woord tot ieder der zeven en twintig gewonde soldaten, en aanvaardde een bouquet van den soldaat Neill, een ongelukkige, die beide voeten had verloren!!.’

Ik vraag U, lezers die nadenkt, zegt zulk een slavenzielhouding niet boekdeelen? In dezelfde causerie kan men lezen hoe lord Wimborne, de nieuwe onderkoning, die een der rijkste Engelsche aristocraten is, zijn beroemde polo-ponies liet overkomen naar Dublin, hoe hij en zijn vrouw de prachtigste diners geven aan de Iersche ‘hoffähigen’, enz., enz. Alles in dezen verschrikkelijken oorlogstijd! En toch is zulk een ongelukkige, die in den krijg zijn beide voeten moet missen, nog heel vereerd dat hij deze rijke vrouw, (die niets offert of verliest in den oorlog), een bouquet mag aanbieden als zij wel zoo goed wil zijn, ‘in beeldig rose gekleed’, hem en zijn gewonden kameraden een vriendelijk woord, in hof-statie, te komen toevoegen. Waarachtig, als ge zulke dingen leest, dan denkt ge telkens opnieuw: een menschheid, die nog zoo slavenziel-achtig denkt en voelt, zij verdient niet beter dan als slachtvee te gronde te gaan, gelijk geschiedt. Al de oorlogsjammer is niet om dezulken te betreuren, maar enkel voor de veel wijzere dieren, de paarden, honden, enz. Want immers, niet het Engelsche volk-alleen is zoo kruiperig. Integendeel, het Engelsche volk is misschien op dit punt nog minder slavenzielachtig dan het onze, of het Duitsche, of het Russische. O God, o God, wat een verachtelijk zoodje toch, zoowel de menschen die zulke likcauserieën kunnen schrijven in zulk een tijd als deze, als zij die tot zulke lik-daden in staat zijn als die van het aanbieden van een bouquet aan een rijke lady, - tot dank voor afgeschoten voeten....

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.

[p. 758]

III. Voor geloovige Roomsch-Katholieken.

Ten onzent vindt de R.K. pers het noodig over het algemeen zeer anti-Duitsch op te treden, althans de Belgische gruwelen te gebruiken tot een wapen, waarmede steeds opnieuw wordt geschermd tegen Duitschland. Vertelt diezelfde R.K. pers, die zoo kwistig citeert tegen Duitschland, óók het profane ‘Ave Maria Moderne,’ dat een Fransch Blad publiceert: le Phare de la Loire:

Nous nous faisons un plaisir de communiquer à nos lecteurs l'Ave Maria d'un brave poilu:

‘Je vous salue, Rosalie, pleine de charmes, la victoire est avec nous; vous êtes bénie entre toutes les armes; que votre pointe fouille les entrailles des Boches, et soit bénie!

‘Sainte Rosalie, mère de la victoire, aideznous, pauvres soldats, maintenant, à l'heure de la revanche!... Ainsi soit-il’.

Ik geef deze profanie in het oorspronkelijk Fransch, opdat ieder kan lezen dat ik niet overdrijf, indien ik beweer dat zulke schandtaal een beleediging moet zijn voor elk eerlijk Roomsch-katholiek gemoed, maar trouwens ook zelfs voor iedereen die eerbied heeft voor godsdienst van welken aard ook.

Maar.... zulke Fransche onhebbelijkheden verzwijgt onze eerlijke(?) pers stelselmatig.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.

IV. De Telegraaf.

Het moet heúsch al heel vèr komen in ons land indien het zoodje, de persbroeders, iets zóó eerlijks over elkaar durft zeggen, als hetgeen ik overneem uit Het Vaderland van 5 Juni 1^ste Avondblad redactie-artikel:

Dezer dagen is in de Nederlandsche pers eenige bezorgdheid tot uiting gekomen naar aanleiding van het voortdurende gestook van De Telegraaf tegen Duitschland, en een uiting van den Haagschen (hoefijzer-)correspondent van het H. bl., die geen minder doel had, dan de meening te propageeren, dat het proclameeren door Duitschland van een annexatie van België tijdens dezen oorlog door Nederland zou moeten worden beschouwd als een casus belli.

Dit toch zou, naar de schr. betoogt, tengevolge hebben dat Nederland nog eenigen tijd zou blijven leven bij de gratie van Duitschland en van de politieke conjunctuur, tot deze voor dat rijk gunstig genoeg zou wezen om zijn slag te slaan.

Met het oog daarop meent hij dat het zijn nut kan hebben, wanneer men in Duitschland zoo spoedig mogelijk verneemt, wat er in Nederland ten aanzien van annexatie-gedachten betreffende België zoo al omgaat.

Dit laatste is uit den aard der zaak altijd goed, en temeer in zooverre daaruit dan tevens ten duidelijkste zal blijken, dat het voortdurende gesar en gestook van De Telegraaf door het beschaafde deel van Nederland niet wordt goedgekeurd.

De door mij hier nog speciaal gespatiëerde slotzin moge óók mijn corr. Toetie (in ditzelfde nommer) bewijzen hoe elk verstandig mensch denkt in dezen over de Telegraaf als ik. Toen ik, buitenslands zijnde, in Interlaken, vóór eenige jaren, plotseling het aanbod van de Telegraafredactie ontving mij aan dat Blad te verbinden, in plaats van Henri Borel, onder bijvoeging dat ik echter ten spoedigste moest besluiten, toen had ik van dáár uit geen gelegenheid te informeeren naar het mij totaal onbekende Amsterdamsche Blad. Ik nam het aanbod (rubriek tooneel en letteren) dus aan om de finantieele voordeelen voor mij. Een mijner broeders schreef mij later dat ik eerst beter had moeten informeeren. In Amsterdam zeiden heel goede vrienden, die ik daar heb, mij vervolgens terstond, hoe zij mijn verbintenis aan de Telegraaf betreurden. Maar met dat al was het Blad toen niet wat het nu is, wat het elken dag méér wordt. Ik zal er niet meer van zeggen dan dit: finantieel was het voor mij een groot nadeel dat ik, om mijn gezondheid, het toenmaals voor drie jaren gesloten contract reeds moest verbreken na één jaar; om alle overige redenen echter heb ik die verbreking steeds beschouwd als een hoogst-aangenaam slot van den meest onsympathieken werkkring dien ik ooit heb gehad....

En, nog eens, wat was het Blad toen, bij nu vergeleken!!

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.