|
| |
Van het dagelijksche leven.
Restaurant-Royal, hoek Kneuterdijk Vijverberg, den Haag, het telkens van eigenaar wisselende, maar altijd opnieuw druk-bezochte afternoon-tea-restaurant van die Haagsche wereld, die op zulke plaatsen als deze stééds is aan te treffen. - - - - -
Zooals gewoonlijk tegen 5 uur stroomt het zóó vol, dat telkens groepjes aan den ingang zich verdringen, geduldig wachtend op een plaats die zal ledig komen, of op een door een handigen kellner nog er tusschen geschoven extra-tafeltje. - - - - -
Hier kan je, van uit je hoekje, de nieuwe modes bewonderen (?)
Zomerhoeden, terwijl het bijtend koud is, zoo koud als we het in Januari niet gehad hebben! Met tegelijk lange bontmantels, en moffen, en reusachtige bont-drapeeringen een leelijke smakelooze tegenstelling vormend....
En, wat voor hoeden!
O ja, je ziet óók de platte elegante nieuwe modellen, gegarneerd met een vluggen vleugel of een enkele bloem, of ook die anderen, die kleine coquette toques en steekjes, die, op een heel fijn gezichtje en bij een heel flatteerend kapsel, en met een heel rank figuurtje, iets zoo al niet gedistingueerds dan althans toch àparts kunnen geven aan een zich tot het àparte genre leenende verschijning.
Maar, de groote meerderheid onzer Hollandsche groote zware vrouwen, zij ziet er uit met deze door den oorlog in de mode gekomen quasi-militaire hoofd-dekseltjes als... Alsof ze een flinken slag op haar hoofd hebben gehad in een dronkenmanspartij, waardoor haar hoed op een oor kwam te staan in het gevecht. Aan den eenen kant namelijk van het gelaat ziet ge niets dan zoo'n scheefgeslagen stukje zij of stroo, dat enkel een dikwijls zeer groote neus gelegenheid geeft om den hoek te kijken, aan den anderen kant ervan daarentegen vertoont zich veel te veel van het kapsel, in negen van tien gevallen een kapsel niet zich aanpassend noch aan het typisch Fransche hoedje, noch aan het typisch-Hollandsche gelaat. - -
Daarbij zorgen dan nog het Hollandsche gure klimaat en de scherpe Haagsche zeewind voor een rood glimmend teint en een blauwen neus.... Bekoorlijk geheel! - -
Het zit 'm in die slaafsche mode-nadoenerij. Maar zoo heel weinig dames hebben genoeg onafhankelijkheidszin en eigen oordeel en zelfstandigheidsgevoel om de kunst te verstaan te kiezen naar eigen figuur en eigen gelaat, en aan te passen aan eigen ik hetgeen ‘mode’ is... De Haagsche dame is in dat speciale opzicht overigens waarlijk niet de meestachterlijke in Holland, integendeel. Echter, indien ik dat zeg, dan versta ik daaronder zeer bepaaldelijk in de éérste plaats óók de Haagsch-Indische-dame. O wat verstaat die over het algemeen zich te kleeden, zich goed te kleeden bedoel ik, met en zonder geld, duur of goedkoop, steeds echter, bijna zonder uitzondering, altijd met smaak, met zin voor die kleinigheden, die een toilet volmaken, die er cachet aan geven, col, handschoenen, jabot, guimpe, wat het ook zij van dien aard. En dan hebben de meesten harer het Indisch teint in haar voordeel, dat mat-bleeke of gelige teint, waarover een fluweel-waas ligt soms, en dat niet verandert door kou noch hitte, niet gaat glimmen, noch vlekken krijgt.
Als ge in den Haag een dame tegenkomt met kleine, heel goed geschoende voetjes, en met goedzittende handschoenen, en met een up to date smaakvol toilet zonder angstvallige echt-Hollandsche zuinigheid, let maar eens op, dan is ze in 99 van 100 gevallen èn naar haar type èn naar haar zangerigen tongval een Indische...
Van de bovengenoemde afschuwelijke quasimilitaire hoofddeksels gesproken, de ommekeer, bij het gedistingueerde publiek althans, is er al. Zie maar de allerliefste nieuwe groote modellen, die allerwege en vogue komen. De heer Hamburger, Noord-einde, den Haag, liet me zijn collectie zien, en vertelde me toen hoe, juist in dit opzicht, een groote en geluk- | |
| |
kige wijziging is ingetreden in de allerlaatste mode.
Want, volgens mijn belofte, bezocht ik den heer Hamburger. De dame, die mij in het vóórlaatste nommer schreef over de haar bekende française mlle Josso, thans daar, bij die firma, werkzaam, zond mij, uit dankbaarheid voor mijn moeite, haar, mlle Josso's, portret, waarvan ik U hierbij te bereidwilliger een reproductie aanbied, omdat óók deze française reeds draagt de voormelde groote platte en flatteerende hoeden, niettegenstaande zij, als Parisienne, het type en het kapsel heeft dat zich eigent voor welk soort hoed ook. - Wel, ik voldeed dus aan mijn belofte en bezocht haar en den heer Hamburger, en, wat ik zag was inderdaad - zooals men dat trouwens van een zaak als deze is in elk geval kan verwachten - tip-top. Het is onmogelijk alle door de bekwame handen van mlle Josso vervaardigde modellen te gaan beschrijven. Er komen immers ook elken dag nieuwe bij. Ik zag o.a. een hoed in gedempt rood stroo, met couteaugarneering, dien ik mij op een aardig jong gelaat, vooral bij blond haar, ideaal-flatteerend dacht, en waarvan ik den prijs, f 12.50, meen ik, spotgoedkoop vond, gegeven het zeer mooie fijne stroo. Een van zwart stroo met witte vleugels was in hetzelfde model, stond gekleeder, maar was niet duurder, en deed stemmiger aan. Een grijzen hoed voor ouderen zag ik, met zeer gedistingueerde grijze struis-veeren-versiering (groot), een allerliefsten eenvoudigen blauwen, met rood en blauw fluweel lint smaakvol gegarneerd, en met een rood fluweelen kin-band. Want de kinbanden, die zoo uiterst flatteerend werken, komen bij de grootere hoeden weer zeer in de mode, meest van smal fluweel.
Ook zag ik voor een jong meisje reeds een allerliefst wit-strooien modelhoed, met bloemen om den rand gegarneerd, een dier echt jeugdige hoeden, die men tegenwoordig zoo dikwijls helaas mist op nog zoo jonge gezichtjes, welker eigenaarsters zich meer rekenschap geven van grilligen wansmaak dan van wat haar flatteert. Een witte hoed met zachte rose rozen behoort in dit opzicht tot de meer gekleede modellen, terwijl ik een zeer àpart steekje niet onvermeld wil laten van blauw stroo met blauw lint, en een paar geel oranje zijden-rozen, een steekje dat op een goed-gekapte grijsharige dame zonder twijfel heel chic zal werken. - Maar, wáár zou ik ophouden met beschrijven? Er is een zoo rijke keuze. En eene die natuurlijk elken dag varieert. En ik. verklaar bovendien gáárne, de zaak van den heer Hamburger reeds kennende wist ik dat wel vooruit. Maar hij vertelde mij - en dat wil ik hier toch nog even meedeelen, - hoe zijn bekende nieuwe methode van haar-verbetering, waarmede hij reeds sinds eenigen tijd zoo groot succes heeft, zooveel van zijn tijd in beslag neemt, dat hij juist dáárom voortaan steeds eene française als M lle Josso aan zijn hoedenzaak verbindt, opdat deze de clientele
Photo C. de Jong, den Haag, Zeestraat.
Mlle Josso.
Hoed van witte zijde met zwarte pas en nagemaakte zwarte aigrette.
die komt kijken kan te woord staan. Daarentegen blijft de heer Hamburger nog steeds zijn specialiteit maken van het persoonlijk de dames raden en helpen, waar velen harer ongegarneerde hoeden wenschen te zien verbogen of veranderd naar haar individueel gelaat of eigen smaak. Dit namelijk is een bijzonderheid van de firma Hamburger, dit ongegarneerde modelhoeden wijzigen naar elks gelaat en wenschen. Een coiffeur heeft uiteraard veel meer blik op hetgeen een gelaat flatteert dan een gewone modiste, en daardoor is de heer Hamburger reeds sinds jaren gewoon zijne
| |
| |
clientele in dit speciale opzicht ter wille te zijn. Welnu, wat dit betreft blijft hij-persoonlijk steeds ten dienste. Zulk een ongegarneerd model wordt dan opgezet, gespeld in de vereischte vormen, en daarna vernaaid en gegarneerd òf overeenkomstig een modelhoed òf wel naar den eigen wensch en smaak der koopster.
En dan nog iets. Ik schreef in dat voorgaande nommer, waarin ik dien brief over Mlle Josso vermeldde, over de door vele dierenvriendinnen gewraakte aigretten en reigerversieringen, welke eerste rang modezaken niet kunnen weigeren te leveren. Wel, men kan ze immers ook in namaak nemen. Ik heb in dit opzicht de meest volmaakte nabootsingen gezien bij den heer Hamburger, en waarvan de prijs dientengevolge niet te vergelijken is met den zeer hoogen van echte reiger veeren. Elke dierenvriendin kan dus op die gemakkelijke en goedkoope wijze bevredigd worden. Dit brengt mij meteen op een slotwoord aangaande de zeer billijke prijzen van vele dezer hoeden - iets wat men in een zoo uitgelezen zaak als die van den heer Hamburger willicht niet zou vermoeden. Reeds de tegenwoordige eenvoudige mode brengt echter die billijkheid mee, en ik ken dan ook menig jong meisje die liever in een seizoen drie hoeden heeft in de door mij vermelde genres, dan twee jaar achtereen loopt met een duren modelhoed, zoo als in vroegere jaren gewoonte was. Voor dezulken vermeld ik nog even een allerliefst blauw-strooien hoedje met saumon-kleurige zijden rozen, en lint-halsband, een dier jeugdige muts-achtige modellen, waardoor het haar zoo voordeelig tot zijn recht komt, vooral indien het een weinig krult; of ook dien anderen, in goudkleurig paille, waartegen het zacht-staal-blauw-fluweel-lint met de saumon-zijden rozen bijzonder-fijn tintte. - Maar zie, daar ben ik reeds weer op mijn stokpaardje. - En, als ik op hoeden kom.... Laten we nu maar hopen dat de heer Hamburger, bijgestaan door Mlle Josso, succes heeft van zijn werk en zijn moeite. Waarlijk, om goed gekleed te gaan is tegenwoordig het buitenland niet meer noodig - - ook niet wat de prijzen aangaat. - -
Goed-gekleed! Wat doet dat het oog aangenaam aan.! En.... wat is het in een vrouw veel verstandiger tot bereiking van een goed doel dan zich, zooals eenige jaren geleden mode was indien men behoorde tot
Photo C. de Jong, den Hang, Zeestraat.
Mlle Josso.
Hoed van zwart en wit stroo, met vleugels en zwart-zijden pas.
de vooruitstrevenden, te kleeden in het man-genre, of wel met een quasi-artistiek maar in waarheid heel slordig tintje, of ook, o horreur, op de wijze van: het kan mij niets schelen, ik ben verheven boven zoo iets als gedachte aan toilet! Gelukkig, die tijd schijnt voorbij! - Dat zag ik onlangs op de afternoon-tea op de Witte Brug, gehouden ter voorbereiding van het a.s. internationale vredes-congres, dat ons wacht in den Haag in het laatst van April. Lieve hemel, hoe vol! Ten slotte moest ook de hall van het hotel worden in beslag genomen, en daardoor kregen de beide spreeksters het dubbel druk, want nu moesten ze achtereenvolgens op beide plaatsen, in de zaal en in de hall, hare reden houden. Maar welk een keurige toiletten! O zeker, er wàren nog hobbezakken en manachtige verschijningen.! Alleen, men moest haar zoeken. Ze bleven verreweg in de minderheid. Im grossen und ganzen kon men al die honderden vrouwen zoo terstond overplanten naar welke mondaine
| |
| |
‘tea’ ook; ze zagen er welverzorgd en vrouwelijk uit, óók het Bestuur, ook de spreeksters, dr. Mia Boissevain en mevrouw Muysken-Kapteyn, ook de zeer vele dames die de congres kaarten verkochten en de thee beheerden.
En de zaak waarom het ging?
Wie zal het niet toejuichen dat de vrouw zich beijvert vóór den vrede, dat zij, uit alle landen ter wereld, uit de oorlogvoerende in de eerste plaats, hare stem laat hooren tegen dezen gruwel? Mevrouw Muysken-Kapteyn had daarom groot gelijk toen zij zeide dat wij-vrouwen, de moeders van de mannen, 't mééste recht hebben in dezen mee te spreken, en mej: Boissevain had evenzeer groot gelijk in haar bemerking hoe het uitstellen van het congres - van wege de vele er aan verbonden bezwaren - gelijk zou staan met nutteloos wachten totdat de vrede er vanzelf komt. Ondanks die bezwaren moet het gehouden worden; zoo het geen practisch nut zal afwerpen waarschijnlijk, het is in elk geval een prijzenswaardige betooging van eensgezindheid tegen den oorlog, eene waaraan uit Engeland en Amerika reeds door 30, uit Duitschland door 10, uit Oostenrijk door 4, uit Rusland, Frankrijk, Italië, Servië en andere landen insgelijks door een of meer vrouwelijke afgevaardigden zal worden deelgenomen. Het is te hopen dat ook dan de loffelijke onpartijdigheid zal voorzitten, die thans de spreeksters bewaarden - dan, wanneer zoovele ‘vijanden’ zullen samenkomen.
Hier en daar zag ik op die vrouwen-theevergadering, als een witte raaf, - liever gezegd als een sombere zwarte vlek - een lid van 't mannelijk geslacht, en ik ben overtuigd dat dit ‘sterkere geslacht’ zich eerder zal laten tot goede gedachten brengen door smaakvol gekleede vrouwen als deze dan door dat onoogelijke soort van boven toilet zich verheven gevoelenden, dat in een vroeger tijdperk den boventoon voerde. -
Eene vriendelijke lezeres schreef mij in het belang harer dochter dat zij, steeds met belangstelling de artikelen van mijn hand in de Lelie lezende, onlangs óók met aandacht kennis nam van een door mij geschreven aanbeveling van de Costuum-school Content-Duitz te Amsterdam. Evenals U ben ook ik van meening - aldus mijn correspondente - dat elke vrouw wijs en verstandig doet, die zelve leert knippen en naaien, en al wat bij het modevak behoort, hetzij als broodwinning, hetzij omdat zij voor het geval kan komen te staan van in een plaats te wonen waar geen goede costuumnaaister is, of waar de nieuwste modes niet terstond doordringen. Dus zou ik mijn dochter, als zij de Handels-school heeft verlaten, wel graag óók een naai- en knip-cursus laten doormaken in den geest der door U beschrevene, echter, ik woon niet in A/dam, wel in de onmiddellijke nabijheid van den Haag. Weet U dáár niet evenzeer een goed adres?
Ik wist niet terstond een Haagsch adres op te noemen, maar wel wist ik dat een Fransch nichtje van mevrouw Derwel, sinds den oorlog ten harent, zich op dergelijke wijze bekwaamt. Dus, dáár inlichtingen gevraagd. Madame Derwel en haar nichtje noemden mij toen de trouwens hier ter stede sinds 13 jaren welbekende mode-academie van mevrouw de Graaff, voorheen Denneweg, thans Anna-Paulownastraat 18a, waarover zij ten hoogste tevreden zijn. En zij niet alleen! Mevrouw de Graaff heeft een groot aantal gedrukte getuigenissen, van dames die haar dank openlijk uitspreken voor het genoten onderwijs. Die getuigenissen, vereenigd in een boekje - dat elkeen op aanvrage gratis kan krijgen - kan ik hier onmogelijk alle afdrukken, uit plaatsgebrek.
Een paar slechts uit de zeer velen:
Geachte Mevrouw DE GRAAFF.
Het doet mij genoegen U te berichten, dat ik als Leerares in het Costuumvak ben opgetreden, en mijn lessen druk bezocht worden, waarom ik U nogmaals dank voor de opleiding van U ontvangen.
Hoogachtend
ELISE DUITSCHMAN
Tilburg.
Ondergeteekenden verklaren, dat zij met zeer veel voldoening geprofiteerd hebben van het even degelijk als aangenaam onderwijs in het Modevak, van Mevrouw G. DE GRAAFF ontvangen. Ten zeerste bevelen zij HEd. lessen aan.
Mevr. G.M. Sigal-Ensing, Nassau Odijkstraat 37.
Mevrouw C. Evers, Riouwstraat 110.
Mevrouw C.B. Desmet, v. Merlenstraat 42.
Mevr. J. Cremer, Laan van Nieuw Oost Indië 118.
Dora Doeleman. Leerares in het Costuumvak
L.v.N.O. Indië 110.
Zw. Rinses, Koningsplein 40.
Mevrouw D. Osieck, Jan van Nassaustraat 5.
Mevrouw M. Peters-Weijtens, Lange Poten 35.
J.W. Manten, Dennenweg 110a.
| |
| |
Rijswijk.
Mevrouw G. DE GRAAFF.
Directrice der Mode-Academie
Anna Paulownastraat 18a, Haag.
Mevrouw!
Wij gevoelen ons verplicht U onzen dank te betuigen voor de uitmuntende lessen die onze dochter D. van U heeft ontvangen op bovengenoemde Academie, waardoor zij thans in staat is de leiding van een bovengenoemde inrichting geheel op zich te nemen, hetwelk zij ook heeft uitgevoerd op Uw Academie onder Uwe Directie. Op grond hiervan heeft zij zich verbonden aan een atelier in een groote zaak in Den Haag, en hoopt de betrekking met primo Februari te aanvaarden. Naar Uw goedvinden kunt U deze dankbetuiging publiek maken, en ook daar dan nog bijvoegen dat ieder ander hun dochters met gerustheid naar Uw Academie kan zenden, wat betreft de vriendelijke, aangename en zedelijke omgang.
Hoogachtend
H. ASBERG.
Ik deed hier slechts een greep uit vele, zeer vele gedrukte getuigenissen van dien aard. Bovendien echter, mevrouw de Graaff - een allerbeschaafdste, vertrouwen-inboezemende, smaakvol-gekleede, nog jeugdige persoonlijkheid, - liet mij overigens zeer vele brieven en briefkaarten zien van particulieren aard, welke alle getuigden niet alleen van de groote verplichting en den dank die de schrijfsters gevoelden wegens het genoten onderwijs, maar óók van de prettige, aangename, vriendschappelijke verhouding, welke tusschen haar en de directrice der costuum-school is blijven bestaan. - Wat mij vooral frappeerde onder die vele brieven, dat was het groote aantal Indische dames die tot de auteurs ervan behoorden. Indische dames zijn practisch, èn zijn gesteld op toilet. Waar ze dus heel dikwijls zijn aangewezen in de binnenlanden op zelf-help, daar profiteeren ze van hun verblijf in den Haag - dat Europeesch-Nederl. Indië - om zich bij mevrouw de Graaff te gaan bekwamen. 't Spreekt vanzelven dat ik deze particuliere briefwisselingen niet mag publiceeren, maar ik twijfel er niet aan dat mevrouw de Graaff elkeen, die dit wenscht, zal willen bewijzen hoe ik niets te veel vertel, door ook haar, desverlangd, inzage te geven. Vele coupeuses ook betuigen, hetzij openlijk, hetzij particulier, haren dank voor de genoten opleiding, die haar terstond plaatsing verschafte. Ik zag o.a. in dit opzicht den naam Donker (den Haag) en Speyer (Arnhem). -
Wat nu de mode-academie-zelve aangaat, ieder die de Anna Paulownastraat kent, die weet dat deze is gelegen in het centrum der stad, een ruime breede deftige straat, waar dus uiteraard de huizen groote mooie kamers bevatten. Zoo ook hier. In de ateliers, die ik bezocht, scheen een vroolijk zonnetje, waaronder de jongere en oudere dames gezellig en huiselijk aan haren arbeid van knippen en passen en meten bezig waren onder leiding van assistenten, onderwijl de vriendelijke directrice mij te woord stond. Natuurlijk, op wensch kan men óók afzonderlijk les krijgen op een apart uur, of ook desverlangd een clubje van kennissen vormen, en dan met mevrouw de Graaff de lesdagen afspreken. Des avonds zijn er enkele cursussen tegen verminderde prijzen, voor de minder-gegoede klassen. Cursus I bestaat uit zes maanden, Cursus II eindigt met het uitreiken van een diploma, dat dus vooral in aanmerking komt waar het geldt van het geleerde een beroep te maken. Natuurlijk mag men zelve alle stoffen meebrengen, en voor zichzelve werken. Ik zag o.a. van een vijftienjarige jonge dame keurig werk, mantel-cover-coat.
De gewone uren zijn van 9 ½ - 2 uur. Prijs van cursus I is f 35. - en voor den avond, drie malen per week, f 25. -. Deze cursus, die alles omvat van patroon-teekenen, maatnemen, knippen, coupe, afwerken, costumes, mantelpakken, enz., is uiteraard veel goedkooper dan cursus II, welke duurt tot de leerlinge zich kan aanmelden, na verkregen getuigschrift, tot directrice, of iets dergelijks, van een confectie-magazijn, of zelve zelfstandig een modezaak van costuum-naaien kan beginnen. In deze laatste cursus wordt ook de meisjes- en jongens-confectie geleerd.
Ik kan - helaas - niet uit eigen ervaring getuigen. Ik kan alleen zeggen: als ik dochters had, dan liet ik haar stellig, al ware ik nog zoo rijk, iets zoo met recht ‘nuttigs’ leeren als knippen en naaien, ware het niet om den broode dan in elk geval om het groote genot dat het geeft iets te kunnen vervaardigen naar eigen smaak en lust en figuur, uit die tegenwoordig zoo goedkoope ‘coupons’, die overal voor de winkelramen verleidelijk wenken tot koopen. En mijn kennismaking met mevrouw de Graaff gaf mij den indruk dat mijne dochters - die ik nooit hebben zal - daar zeker in een hoogstbeschaafde en fatsoenlijke omgeving zouden zijn. Ik kan mij dan ook volkomen begrijpen dat hare ex-leerlingen haar vriendschappelijk en hartelijk schrijven, en dat zij van sommigen harer, Indische dames, alleraardigste
| |
| |
foto's bezat als souvenir. Het spreekt namelijk vanzelven dat juist op een dergelijke academie de toon die er heerscht wordt aangegeven door de directrice-zelve en door haren invloed. Die invloed is hier niet gering te schatten. Overigens, gelijk gezegd, desverlangd kan men geheel afzonderlijk les nemen, of met kennissen afspreken. -
L.L. Maandag voerde mijn pad mij geheel toevallig naar den Station-weg.
Groote drukte, veel agenten, veel menschen.
Vraag: Wat is hier te doen?
Antwoord: De Koningin komt terug uit Amsterdam.
- Ik, gauw, gauw, het Maison de beauté in, naar madame Gimber, langs wier huis 72c, de Koningin natuurlijk zou rijden. Ze was wel niet thuis, maar de bediening stond mij gaarne toe voor het raam te staan om de ‘blijde inkomste’ af te wachten. En ik was wàt dankbaar, wijl het daarbuiten zoo koud aandeed als op den guursten November-dag. -
Daar kwamen ze dan aanrijden in de auto: onze Koningin, en onze Prins, en onze prinses Juliana. Ik beken dat ik het allermeest heb gekeken naar de laatste, die er met heur, door den heer Hamburger, den hof-coiffeur, Noordeinde, zoo oneindig veel verbeterd haar, en een grooten zwart-fluweelen hoed, heel aardig uitzag, en vol levendige belangstelling keek naar het aanwezige publiek. De Koningin-zelve leek mij iets donkers te dragen, iets van een bontmantel, meen ik, waardoor ook Zij er zeer goed uitzag. Het was een gezellige vriendelijke aanblik, de heele vorstelijke familie daar bij elkaar, in die auto. En, al ben ik voor mij zeer blij dat mevrouw Gimber haar Maison de beauté verlegt naar de Laan van Meerdervoort 71, die meer in mijn buurt is, ditmaal verheugde ik me toch bijzonder over haar nog op den Station-weg wonen, want daardoor heb ik, zonder koude, integendeel in een lekker warme kamer, en dood op mijn gemak, kunnen aanschouwen de terugkomst van de vorstelijke familie in de residentie - een van die echt-Haagsche dingen, die elk Hagenaar, en vooral elke vrouw, nu eenmaal graag bij woont. -
ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.
(Wordt vervolgd.)
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd