De Hollandsche Lelie. Jaargang 27

Overzicht van de Week.

I.
Oplikken maar, kan je 't niet zus, dan doe je 't maar zoo.

We weten allemaal hoe er geen feestviering van eenige beteekenis is, en waaraan dientengevolge voornamigheden aanzitten, of de pers voelt zich gedrongen in hoogdravende woorden verslag te doen van ‘het luisterrijke gezelschap’, van den ‘vorstelijken indruk’, dien deze en gene maakten, van het ‘schitterend schouwspel’ der uniformen, der diplomaten-costuums, der prachtige toiletten van de aanwezige dames, enz., enz.

Ditmaal echter, met Andrew Carnegie, zat ze in dat opzicht verlegen.

Want de man is en blijft - ondanks al zijn vele geld - nu eenmaal een onaanzienlijke, kleine, onbeteekenende figuur, leelijk en grijs, en hij bezit daarenboven geen galagewaad, noch titels, noch wat ook dat hem omkleedt met den gebruikelijken uiterlijken praal. -

Never-mind.! - Dan maar de zaak kort en bondig omdraaien, en schrijven:

De eenvoudige verschijning van Carnegie in dit schitterend milieu maakt een diepen indruk.

(Vaderland).

Is het niet kostelijk? - Straks, als de Duitsche Keizer, of een andere vorst, ons landje bezoekt, dan maakt weer diens prachtig uniform, behangen met ridderorden, een ‘diepen indruk’, of, als de Koningin zich tooit met hare vele diamanten, dan is hare verschijning

[p. 169]

‘indrukwekkend’, of, als er een gala-bal gegeven wordt ten hove, dan is het kleurenrijke schouwspel der aanwezige diplomaten en der rijke toiletten bepaald treffend-mooi. Enz., enz.! - 't Is alles maar net zooals ge 't op 't oogenblik nóódig hebt. Vandaag is de ‘eenvoudige verschijning’ van den leelijken Carnegie je ware, en morgen bestaat er niets mooiers dan de opgedirkte lintjes-tentoonstelling van een hof-intriguant of de ridder-orden-verzameling van een daarmee behangen ijdelen vorst. -

Likken maar! Likken, zooveel je kunt, dat is de gróóte kunst om er te komen in de wereld.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.

II.

De ‘democratische’ Telegraaf is, zooals gewoonlijk, weer het allerverst in buitelingen en knievallen voor al wat maar zelfs op een afstand reeds riekt naar de Koningin of den Prins. Thans strekt zich hare verafgoding reeds uit tot de..... lakeien van het vorstelijk echtpaar. Luister maar:

En boven aan den grooten trap, vanuit de breede vestibule, ziet de goud-gegalonneerde lakei, die daar wandelt, ernstig en deftig op de wachtende menschenschaar neer. En de wachters blijven wachten. Wanneer ze uren gestaan en gezeten hebben, zonder resultaat, en ze zien achter de gordijnen, in de groote, stille kamers, iets bewegen, dan troosten ze zich met de gedachte, dat het misschien de Koningin wel is geweest.

Die ‘goud-gegalonneerde’ lakei heeft den burgerjongen-reporter van de ‘Telegraaf’ 't blijkbaar hevig aangedaan! Bij gebrek van den aanblik der Koningin troost hij zich met het ‘ernstig en deftig op hem neerzien’ van Haar hofbediende.

‘Wáár een slavenziel al niet toe kan komen!

Tot urenlang staan wachten - om eindelijk naar huis te gaan met de gedachte, dat een beweging achter een gordijn misschien wel kan zijn geweest van de Koningin!!! Misschien-óók was 't een andere ‘goud-gegalonneerde’ lakei, die daar achter die gordijnen ‘ernstig en deftig’ op en neer wandelde. -

Wie weet. Voor de democratische Telegraaf-verslag-gevers komt dat er niet op aan. Die gaan in het stof liggen desnoods, om de voeten dezer ‘goud-gegalonneerde’ lakeien te belikken. Want, verbeeldt je, die menschen ademen één lucht in met de Koningin, zien haar dagelijks van aangezicht tot aangezicht. - - -

En dan zijn er nog menschen die zich ergeren of verbazen, dat de ‘goud-gegalonneerde lakeien’, - die immers zelf dezen vlei-nonsens lezen, - stinkend-pedant zijn gemeenlijk!

Heusch, niet aan hen is de schuld! Maar aan de slavenzielen der Telegraaf- en dito-verslaggevers.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.

III.
Phrasen - géén daden.

Volgens ‘de Telegraaf’ heeft dr. Sparnaaij in den Haag als volgt gesproken in de Remonstrantsche Kerk:

Daarom vindt dr. Sparnaay onder àl de geschenken, die het Vredespaleis ontvangen heeft, het voornaamste dat van den Zuid-Amerikaanschen Bond voor den Vrede: een reproductie van de Christus-figuur op den Andes. Want Christus is de schutspatroon, die de grondslagen legde voor de idealen, welke de menschen bezielden tot de vredesbeweging. Zoo is de taak van ons volk, dat niet kerksch maar vroom is, deze: om de betere dagen voor te bereiden, om den godsdienst van het offer te brengen, om te prediken een blijvend vredes-besef.

Wanneer het - zoo besloot spr. ongeveer - de taak van onze Koningin is, om in 1915 een derde vredes-conferentie bijeen te roepen, dan is thans het beste verjaarsgeschenk, dat we Haar kunnen geven: onze bereidvaardigheid om van den vrede te droomen en voor den vrede te werken. Wanneer wij dan in de wereld gaan, en men vraagt ons: ‘Is uw komst vrede?’, laat ons dan antwoorden: Ja, ik kom met vrede, en desnoods om mij te offeren op het altaar der menschheid.

Dit zijn zeer schoone phrasen - maar hoe staat het nu met de daad? Is dominee Sparnaaij tegen den oorlog metterdaad? Prijst hij den dienstweigeraar? Veroordeelt hij de militaire vertooningen? - Hetzelfde nommer der ‘Telegraaf’, dat deze fraaie rede meedeelt, brengt een gloedvolle beschrijving van de parade, door de Koningin, den Prins, de kleine Juliana zelfs, bijgewoond, en waarbij de Koningin telkens diep boog voor de vaandels, en de Prins zich ècht-militaire allures gaf.

Hoe staat dominee Sparnaaij tot dat alles?

Handel naar mijn woorden maar niet naar mijn daden.

Christus, - Wiens naam in deze dagen zoo grovelijk wordt misbruikt-deed andersom.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.

[p. 170]

IV.
De Padvinders - en de sterke drank.

Iemand zendt mij ‘De Blauwe Vaan’, orgaan voor drankbestrijding, met het onderstaande, door hem aangestreepte stuk, dat ik gaarne en met volle instemming overneem.

Hoe de jeugd het verkeerde pad vindt.

Een eerste vereischte voor opvoeders enleiders der jeugd is, dat ze hun verantwoordelijkheid gevoelen. Dat schijnt nog niet tot allen te zijn doorgedrongen. Althans het volgende toont, dunkt mij, een totaal gemis aan verantwoordelijkheidsgevoel bij iemand, die zich geroepen acht als leider der jeugd op te treden.

Een 20-tal padvinders uit Baarn zijn gedurende eenigen tijd gekampeerd bij het dorp Den Burg op Texel. Natuurlijk zijn die jongelui daar niet zonder leiding heengegaan. Het gaat bij de padvinders alles nogal militair toe, en zoo hebben dezen dus ook hun commandant, hun leider, die moet zorgen, dat ze het goede pad vinden.

Déze leider nu vat zijn taak al bijzonder ernstig op. Je zou zoo denken, hij gaat met zijn jongelui flinke wandelingen doen, openlucht-sport beoefenen, en dergelijke goede dingen meer. Dat ze daar niets aan doen, zou ik niet durven beweren, maar dat ik alle dagen verdacht veel padvinders door de straten van Den Burg zie slenteren, weet ik wèl; dus, ik twijfel er wel haast aan. Maar dat laat ik daar.

Erger echter is het feit, dat de leider zich niet schaamt,

herhaaldelijk de café's te bezoeken.

Als hij alleen ergens logeert en hij bezoekt trouw de café's, enfin, dan zullen we maar zeggen: ‘Dat is zijn zaak’. Maar hier zíjn jongelui, in een gevaarlijke periode van het leven, aan zijn zorgen toevertrouwd. Is het dan niet meer dan ergerlijk, dat hij door zijn voorbeeld die jonge menschen verleidt, hem op den weg naar de kroeg te volgen?

We zullen maar veronderstellen, dat hij zèlf sterk genoeg is om geen misbruik, in den beperkten zin van het woord, van alcoholhoudende dranken te maken. Maar zullen die jongelui, die hij mee op het verkeerde pad gebracht heeft, later ook sterk genoeg zijn om dien afgrond te ontloopen? Wie zal het zeggen?

Het wordt echter nog erger. Niet alleen verleidt hij de aan zijn zorgen toevertrouwden tot kroegbezoek door zijn voorbeeld, maar hij

neemt ze zelfs bij herhaling mee

naar die gelegenheid!

Dat dit spelen met vuur zeer gevaarlijk is, blijkt reeds. De verkeerde invloed is al merkbaar. Stel U voor, dat de padvinders, kinderen nog, elkaar toeriepen op den tweeden dag van hun verblijf te Den Burg: ‘Hei, hier, in dit cafétje koop je een heerlijk potje bier!’ Verder dat diezelfde kinderen 's Zondagsmorgens vóór 10 uur al om de herbergtafel geschaard zaten!

Werkelijk, het is niet te veel gezegd, wanneer men beweert, dat deze leider der padvinders de aan zijn zorgen toevertrouwde jongelui stelselmatig op het verkeerde pad leidt.

Wat een kwaad kan door zoo'n leider worden gesticht!

U.

- Wat zegt de heer Monod de Froideville hiervan, die in het vorig, nommer, (zie ged:) een lans brak vóór de Pad vinders-vereeniging, waartoe twee zijner zonen behooren; en die dat deed op een zoo gematigde en waardige wijze, dat ik van hem durf verwachten, hoe het hem ernst is met de toekomst zijner kinderen.

Ik weet wel, hij zal zeggen dat aan elke vereeniging gebreken kleven. Juist daarom echter schijnt mij deze vereeniging - die kinderen onttrekt aan de leiding hunner ouders en opvoeders - zoo gevaarlijk en zoo overbodig. Deze kinderen - dit hierboven aangehaalde feit bewijst het weder - komen onder geheel toevallige ‘leiders’, worden militair gedrild, en leiden een straat-leven, plus de daaraan gepaard gaande verleidingen, waarvoor zij nog veel te jong en te onervaren zijn.

Den toezender mijn dank.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.