II.
Voorheen en Thans, of de Spoorweg des Levens.
Het is 25 jaar geleden, dat te Delft aan de Voldersgracht, in plaats van den heer Petillon een nieuw Schoolhoofd werd benoemd, de heer ter Laan. Al spoedig kwam te voorschijn, dat de man ‘socialist’ was. Sommige menschen, als zij die school passeerden, maakten angstig een kruisje - of klopten geheimzinnig driemaal met hun vinger tegen een boom, - om het gevaar af te wenden, van dien man besmet te worden.
Het volk, - verzamelde zich voor dien man's woning, om de ruiten in te gooien, of revolverschoten te lossen. Angstig zaten vrouw en kinderen in de kamer aan de straat, de droeve dingen af te wachten, die komen zouden. Er loste een schot!!
Toevallig kwam ik daar langs. Al die menschen kenden mij van aanzien of van naam. Ik ging er tusschen loopen, hun uitlachen. ‘Menschen’, zei ik ‘jullie zeggen altijd dat je vrij wilt wezen te doen en te denken zoo je wilt; wat verdomd-flauw vind ik dat van jelui, dien man nu ook niet te laten denken en doen zoo hij wil. Hij doet niemand overlast aan.
Beschaamd, met de staart tusschen de beenen, trok het volk morrend weg, nog loens achterom kijkend naar hun verloren prooi, de ‘rooie’, die ze hadden willen vernietigen, verscheuren!
Nu, 25 jaar later!
Geheel de ‘rooie’ vlag in top.
De aanvoerder geëerd door de Koningin!
Elf kanonschoten te zijner eere.
Een heel ‘bos’ hulde.
Eerder, de rooien gooien met mest - nu strooien met bloemen.
Toen, de menschen die het luidst schreeuwden van Oranjeboven, het meest door de politie de hand boven 't hoofd gehouden.
Nu, een Inspecteur die de menschen uit elkaar ranselt, omdat ze zingen van Oranje!
Voorheen en Thans. -
De Spoorweg des Levens!
H. VAN HOLK.