De Hollandsche Lelie. Jaargang 26

A new conscience and an old evil.

‘Een nieuw geweten en een oud kwaad’ is de titel van een boek door Jane Addams, van Hull House, Chicago. Uitgegeven bij Macmillan, New-York, April 1912, voor de tweede maal herdrukt in Juni van hetzelfde jaar.

In de voorrede deelt de schrijfster mede, dat zij de stof bijeenbracht of liever, dat deze haar in verbijsterende massa voor de voeten geworpen werd door de Juvenile Protection Association^*), te Chicago. ‘De rapporten’, zegt zij, ‘van hen met deze taak belast, die dagelijks inkwamen bij het hoofdkantoor te Hull House, werden mij een openbaring van de gevaren der groote steden voor meisjes, jong en onervaren, die daar, onbeschermd, een bestaan te zoeken hebben; van de verlokkingen vooral waaraan zij opzettelijk worden blootgesteld om haar tot een slecht leven te verleiden. Ik mocht kennisnemen van tal dier verslagen betreffende danshuizen, tingel-tangels, pleziertuinen, clandestine speellokalen, en ook over de huiselijke omgeving van omtrent een hondertal dier meisjes, wier ouders er haar toe brachten om zich deze schandelijke levenswijs te kiezen. De Association verzamelde eenzelfde aantal persoonlijke mededeelingen van fabrieksmeisjes, winkeljuffrouwen, meisjes in Gemeentedienst geplaatst en op kantoren werkzaam - of in hotels en in restaurants geëmployeerd.

Zoo bedroevend als de resultaten van dit onderzoek waren, zoo hoogst verblijdend, ja soms verbazingwekkend, was voor mij het aantal mannen en vrouwen voor wie het kwaad, dat ik bedoel - den handel in blanke slavinnen - een gruwel zijnde, die niet mocht voortduren, gereed bevonden werden elk middel ter keering ervan aan te grijpen, d.i. om wetten te maken tot haar bescherming en instellingen in het leven te roepen tot haar behoud. Daarom is het, dat ik den nood, die mij is opgelegd om van deze dingen kond te doen, dienend, tevens hoop te dienen anderen nood, opdat moge wakker worden, ook bij het groote publiek, het nieuwe geweten, dat, ik ben ervan overtuigd, telkens luider zal gaan spreken, om ten laatste zich met kracht te keeren tegen dit ontzettend kwaad, zoo oud als het dan zijn mag.’

Sympathetic knowledge is the only way of approach to any human problem.
The Author

In dit moedige en eerlijke boek vertelt miss Addams op welke wijze de toevoer van blanke slavinnen - altijd veel kleiner dan de vraag - verkregen wordt. Het is een georganiseerde handel, waarbij de meisjes van buiten het hoogst in marktwaarde staan aangeschreven, daar zij, uit den aard der zaak, geheel in de macht van den handelaar zijn. Ze hebben geen vrienden tot wie zij zich wenden kunnen, verstaan veelal niet de taal van het land, waarheen men haar gelokt heeft onder voorspiegeling van een gemakkelijk te verdienen hoog loon.

Ontdekt het meisje wat er van haar verlangd wordt en tracht zij zich vrij te maken, dan weet men haar in schulden te wikkelen en, altijd weer, tegen haar in rekening te brengen de kosten, die men gemaakt heeft om haar een ‘thuis’ te bezorgen, tot zij, moedeloos geworden tenslotte den strijd opgeeft.

Het is niet moeilijk in te zien waarom, bij dit alles, de toeleg voorzit het zedelijkheidsgevoel van het jonge meisje te dooden door de meest schandelijke leuzen, zoodat zij, aldus waardvol geworden voor haar eigenaars, onvatbaar zal blijken voor een ander levensinzicht. Wij weigeren dan ook niet te gelooven, dat er mannen en vrouwen waren, die, dit beproevend, terugdeinsden voor zulk een diepte van zedelijk verval en, helaas! terstond bereid met zalving te verklaren, dat zij overtuigd waren hier te doen te hebben met aangeboren verdorvenheid.

Deze zienswijze komt den handelaars ten goede. Het oordeel der massa immers volgt: dat een meisje, zulk een bestaan verkozen hebbend, verloren is voor een toekomstig kuisch leven.

Zwaar zijn, in dit ernstige en geduchte boek, de beschuldigingen, die de schrijfster inbrengt tegen haar landgenooten. Want Amerika's medeplichtigheid in deze is groot. De toestand is te gecompliceerder door de farizeesche houding van het publiek, dat volmondig erkennend dit maatschappelijk euvel hoogelijk te veroordeelen, evenwel meent, dat de politie-verordeningen er zijn om het zoo min mogelijk in het oog te doen vallen. Intusschen worden duizende meisjes jaarlijks

*) Vereeniging tot bescherming van minderjarigen.

[p. 821]

aan dit veelvratig monster, aan dezen afschuwelijken handel ten offer gebracht.

Een vorig geslacht heeft den Upas^*) der slavernij omgehakt, die zijn oorsprong had in de veroveringen, gemaakt in de vroegste tijden. Onze dagen eischen de uitroeiïng van dit niet minder diepgaand kwaad.

Tallooze gevallen vermeldt de schrijfster van het infame bedrog, dat bij dezen handel schering en inslag schijnt te zijn. ‘Men zeide mij, dat ik mij moest laten registreeren om in een boardinghouse te kunnen worden opgenomen. Ik kende de taal niet en gaf den brief, waarin het adres stond, aan den cabman. Ik werd vriendelijk ontvangen. Toen ik bemerkte waar men mij gebracht had, zeide men, dat ik uit vrijen wil was binnengetreden en nu, uit een bordeel komend, niet meer op plaatsing behoefde te rekenen.’

O, roept Miss Addams uit, de wreedheid der menschelijke hyena's aldus in complot om een jong meisje in het verderf te storten! En wat te zeggen als ook politie en souteneurs een verbond sluiten en er zelfs magistraten zijn, die inkomsten trekken uit dezen handel!?

Verbetering van de economische toestanden acht de schrijfster in de eerste plaats noodig. De achtereenvolgende verslagen van den census in de Vereenigde Staten wijst aan, dat het getal der meisjes, die in eigen onderhoud moeten voorzien, elk tiental jaren ongeveer 59 procent stijgt. Het sterkst waar te nemen in de fabrieken. Evenals bij ons. Het groote publiek ziet in die verhoogde cijfers een bewijs slechts van toenemende uitbreiding der industrie en is er trotsch op. Wie vraagt, als de fabrieksdeuren zich ontsluiten en wijd zich uitstort over de straat de onbeheerde kudde, wat er wordt van elk harer in het bijzonder! Eentonig en uitputtend is het fabriekswerk. Het loon is laag. De zonde lokt....

‘Ik was te moe dan dat het mij kon schelen! Te ellendig om te weten wat ik deed!’

Miss Addams' geloof in de reine, gezonde natuur van de meeste vrouwen straalt door op elke bladzijde van dit boek. Waar het op aan komt, zegt zij, is de huiselijke omgeving waarin zij opgroeien. Zoo daar heerscht een geest van tevredenheid, van liefde en toewijding, zooals een enkele maal ook in de armste gezinnen wordt aangetroffen, zal dit voor het meisje 't beste pantser blijken in haar vaak zwaren levensstrijd.

Daarop richtte zich het oog voor ieder land in het bijzonder.^*)

C.L. TAATS-GERLINGS.

*) De Upas, een vergiftige-melksap voortbrengende boom der tropen, die doet sterven wie zich onder zijn schaduw ter ruste legt.

*) Reeds werd in het Alg. Handelsblad op gelijke wijze de aandacht op dit boek gevestigd. Ik meende, dat het goed was dit nog eens wat uitvoeriger te doen. Wellicht ware een algeheele vertaling wenschelijk.