De Hollandsche Lelie. Jaargang 26

Desillusie,
door E. Overduyn-Heyligers
(Vervolg van No. 41).

Eer ze tijd had te bedenken wat ze deed, ging de trein in beweging.

De ongewone drukte van heen en weer loopende menschen had haar even een duizeling gegeven. Maar dat was maar een oogenblik geweest. Nu spande zich haar denken, en haar belangstelling op wat ze zou doen, als ze in den Haag kwam.

Het beste was niemand op te zoeken, en een oogenblik de straten door te loopen, ze wilde toch zien of ze geen bekenden zag.

Met flinke passen liep ze het perron af naar den uitgang. Hoe heerlijk intiem was haar alles; van den bloemenverkooper af, die haar zijn viooltjes bood, en van wien zij oudergewoonte een bouquetje kocht, tot den krantenjongen toe, die haar met een tikje aan zijn pet groette. Ze was hier weer dadelijk opgenomen in de bekende wereld.. Heel anders dan in Amsterdam, waar iedereen haar onverschillig voorbij liep.

Aan het Spui stapte ze uit lijn 1, liep de Spuistraat in.

Voetje voor voetje schoof daar de menigte door de verlichte straten. Uit de felle gloeilampjes straalde een dagheldere lichtstroom.

Mary stak de straat over, hield rechts aan. Zou ze even bij Sprecher wat gebruiken? .... Neen, ze wilde maar liever onopgemerkt blijven...

Voor het eerst na een half jaar weer terug, was het haar een genot al het bekende weer te zien. Ze wist van geen vermoeidheid.

Even schrijnde het in haar, dat ze hier in de stad was waar haar man woonde. ‘Waar Henk nou wel zou zijn?.... Misschien op de Witte....’ Geen oogenblik dacht ze er aan hem op te zoeken.

Ze wist te goed dat zij hem door haar tegenwoordigheid niet zou verblijden.

In de Veenestraat moest ze haar pas inhouden voor een sleeperswagen, die daar stapvoets doorreed. Een oogenblikkelijke opstopping van menschen... toen kon ze weer verder.

Eerst wat verward, door de ongewoonte van zooveel beweeg om zich heen, kon ze nu duidelijker onderscheiden.

Onder al die aanstormende indrukken begon Mary plots te denken, dat ze niet

[p. 667]

meer voor etenstijd thuis kon zijn, en tante in doodelijke onrust over haar zou verkeeren. Hoe had ze zoo onberedeneerd te werk kunnen gaan...? Het beste was aan tante een telegram te zenden, dat ze niet kwam eten

Ze stak de Groenmarkt over naar het postkantoor, sloeg de Prinsestraat in. Daar was immers het telegraafkantoor....? Ze was er nog nooit geweest.

Vlak bij de groote poort gekomen moest ze even wachten voor gedrang van eruit komende bestellers.

Ze trok zich wat terug voor de luidruchtige mannen, die met gevulde tasschen een tram bestormden, en meereden naar hun wijk.

Dat gedeelte van de Prinsestraat is slecht verlicht, en Mary vertrouwde haar oogen niet toen een forsche figuur, een jonge blonde man, met een meisje aan zijn arm, haar voorbij ging.

Door zijn langzaam voortloopen had Mary tijd zich te overtuigen. En plots was het of zij den grond onder zich voelde wegzakken. Zij zocht een steun tegen den muur, en staarde verbijsterd het tweetal na.... Die groote blonde man was Henk....

Het leek haar alles een droom, een hallucinatie; maar dat geluid van zijn stem, die teeder neerbuigend klonk, het geluid, dat zij zoo goed kende, dat ook haar eens betooverd had, rukte haar uit de verdooving.

Met haar oogen bleef ze hem volgen, terwijl ze haar hart tot berstens toe voelde kloppen, en zij daar aan haar plaats gekluisterd scheen.

Kreunend vertrok ze haar lippen. Moest ze daarvoor, om dàt te zien zich naar den Haag voelen dringen....? God.... God.... gebeurde er dan toch werkelijk niets in het leven zonder voorbeschikking?....

Een weeë pijn greep om haar hart, en ze zou gestruikeld zijn over eigen voeten toen ze probeerde dóór te loopen, als niet een voorbijganger haar bij den arm had vastgegrepen. ‘Pardon....’ Hij zag haar even verwonderd aan.

‘O.... dank U wel’.... stamelde ze met gebroken stem, en vervolgde haar weg naar het telegraafkantoor.

Ze was er vlak bij, duwde de zware deuren weg met inspanning van al haar krachten.

Zenuwachtig bevend deed ze haar handschoenen uit, trok een papier naar zich toe van de hooge schrijftafel in het lokaaltje. En terwijl ze zich stond te bezinnen een zin te formuleeren, streek ze met haar zakdoek de telkens neervallende tranen van het papier.

Wat ze neerschreef wist ze eigenlijk niet en met moeite kon de juffrouw aan het loket de met bevende vingers geschreven woorden lezen, riep haar nog eens terug om toe te lichten.... Rillend zocht ze naar haar portemonnaie, betaalde, en liep weg, met loomen, slependen tred.

Een heer, die juist inkwam, hield voor haar de deur open, liet haar passeeren.

Ze zag op....

‘Hemel, Mary.... jij....?’

Zij knikte Dolf Verberne zwijgend toe.... wilde doorloopen....

‘Nee, wacht even, ik moet even een telegram afgeven’, zei hij, ‘ik kom dadelijk terug.... Ben je alleen?....’

‘Ja’, knikte ze weer, bang door spreken haar emotie te verraden.

Overwegend of ze maar niet door zou loopen terwijl hij binnen was, besloot ze toch te wachten. Nauwelijks was ze tot dat besluit gekomen of Dolf stond weer voor haar.

‘Waar ga je heen?....’ vroeg hij, probeerende een onverschilligen toon aan te slaan en te doen alsof hij niets vreemds aan haar merkte.

‘Naar het station....’

‘Weet Henk, dat je hier bent...’?

Dolf besefte het onbescheidene van die vraag, en beet zich op de lippen.

‘Neen, ik ben maar even hier....’

‘Dan breng ik je naar het station.... vind je 't goed, dat ik een auto haal....?’

‘We kunnen wel loopen’.... weerstreefde Mary.

Dolf zag haar onderzoekend aan.

‘Nee...., zooals je nu bent niet. Het is beter, dat ik je met een auto wegbreng. Blijf hier maar even wachten, dan ga ik er een halen.... Ik ben weer dadelijk bij je.... of loop een eindje met me op, dan nemen we er een op de Plaats, daar staan er altijd.’

Ze liepen tegen het gedrang in een eind door, beiden zwijgend.

‘Laten we oversteken en de Hoogstraat nemen, dan zijn we er gauwer,’ stelde Dolf voor, haar zachtjes voor zich uit duwend. Daar heb je juist een taxi met vrij d'r op, die zal ik aanhouden.’

Dolf stak zijn hand in de hoogte om den chauffeur te wenken, en vlak bij hen stopte de auto.

‘Stap nou maar gauw in....’

‘Naar de Hollandsche spoor, chauffeur, en voorzichtig rijden’....

Dolf hielp Mary instijgen, en ging naast

[p. 668]

haar zitten, met een luiden klap het portier dichttrekkend.

‘Zit je goed?....’

Mary knikte, vermeed te spreken.

‘Kom, vertel me nou eerst wat er gebeurd is.... Je gezichtje staat zoo ontdaan, dat je die vraag niet onbescheiden mag vinden’....

In Mary draalde de verzoeking Dolf alles te zeggen.... Ze voelde zich zoo veilig, zoo rustig na haar hevige gemoedsbeweging, dat ze tegen hem wel al haar leed had willen uitweenen.

Maar haar trots van vrouw kwam ertegen òp, en weer strijdend met haar geslotenheid kreeg die de overhand.

Dolf was een vriend van Henk,.... kon ze, tegen hem over Henk haar nood klagen?.... Zou Dolf haar misschien niet belachelijk vinden?....

Ze had zich al wat hersteld, poogde wat vastheid aan haar stem te geven.

‘Ik weet zelf niet wat me scheelt, Dolf.... ik had zoo'n verlangen naar den Haag....’

‘Is dat een reden om je zoo overstuur te maken...?’

Gek, banaal leek Mary haar houding tegenover Dolf.... En ineens, in een onbeheerscht oogenblik, zei ze het hem.

‘Ik.... heb Henk gezien.... met....

Arm kind.... is dat 't?....’

Die zachte intonatie in zijn stem, het medelijden, dat er in lag, deed Mary weer opnieuw in tranen uitbarsten.

‘Je hadt niet onvoorbereid naar den Haag moeten komen,’.... zei Dolf.

‘O, vind je, dat ik mijn man eerst in de gelegenheid moest stellen het terrein veilig te maken....?’

‘Ach, zoo bedoel ik het niet, ik zeg het natuurlijk om jou,.... je hadt je dan een groot verdriet bespaard, 't is noodeloos, dat je zoo iets ziet.’....

‘Ja, als ik dat had kunnen denken....’ Plots richtte Mary zich tot Dolf met een rechtstreeksche vraag: ‘Wist je dat van Henk?....’

Hij nam Mary's hand, die ze koud, klam over het kussen heen en weer bewoog.... ‘We weten 't allemaal van Henk.... Ik zou niet voor verklikker willen spelen.... maar nu je het zelf gezien hebt, hoef ik er geen doekjes om te winden.’

Dolf streek kalmeerend over het klamme, koude handje, dat hij voelde beven in de zijne en een zachte warmte doorstroomde zachtjes Mary's verkleumde leden.

‘Ik dacht niet, dat jij je dat zoo zou aantrekken,.... hou je dan nog van Henk?’... vroeg Dolf, haar ernstig aanziende.

Mary trok haar hand terug en leunde achterover tegen de kussens van het rijtuig, toen sloot ze moe haar oogen.

Dolf zag, dat ze bijna onmerkbaar haar hoofd schudde. Neen,.. van Henk houden deed ze niet meer... nu tenminste niet meer. Haar huwelijk was een desillusie geweest... dat méénde ze te zeggen... maar de woorden kwamen niet over haar lippen.

Ze waren aan het station....

Dolf betaalde de auto, sprong 't eerst er uit, hielp haar, en toen liep hij vast naar binnen en nam een plaatskaartje voor Mary, en voor hemzelf.

‘We hebben nog tijd genoeg, laten we maar in de wachtkamer gaan zitten’, stelde hij voor.

Het was er nog leeg, en Mary zette zich op de bank in een hoek.

‘Ik rijd met je mee, en breng je thuis... dat vind je immers goed?’.... vroeg Dolf zich tegenover haar zettend.

Een groote blijheid doorvoer Mary, en haar strakke gezichtje ontspande zich in een dankbaar lachje.

‘Ik vind 't heerlijk Dolf,.... maar is het je niet te lastig?....

‘Dat weet je wel beter, he?’....

Hij bleef haar even doordringend aanzien, en een verlangen het teere, broze wezentje in zijn armen te nemen, en tegen zich aan te drukken, doorhuiverde hem. Een kelner bracht een kop bouillon, die Dolf in het voorbijgaan besteld had, en hij. nu Mary verzocht op te drinken.... en terwijl overwoog hij wat hij voor haar zou kunnen doen.

De wachtkamer bleef niet lang verlaten. Met tusschenpoozen kwamen enkele reizigers binnen. Hun oogenblikje van alleenzijn was van korten duur.

Ze spraken nu over onverschillige onderwerpen, en Mary vertelde Dolf van haar lang ziek zijn in Amsterdam, van haar wandelingen in het Vondelpark. Ze zou zich nu niet langer tot thuiszitten laten veroordeelen. ‘Het kan zoo niet meer, Dolf, ik wil wat uitvoeren, me nuttig maken.... Nu ik hier ben geweest ga ik mijn leven anders inrichten. Naar Henk terug, wil ik nooit meer....’ voleindde ze, half in gedachten.

‘Misschien denk je later zachter over hem’, ....pleitte Dolf. ‘Henk is au fond een goeie kerel, wat zwak van karakter, hij kan niet aan

[p. 669]

zijn lot worden overgelaten,.... heeft leiding noodig... maar voor jou is het zoo ook niet geschikt. Je moet afleiding hebben om beter te worden, niet heel den dag er aan denken, dat je ziek bent. Zou je 't niet aardig vinden eens een poosje buiten te zijn....?’

‘Ach jawel, maar waar?.... overal ben ik alleen, en pension, met al die vreemde menschen, die zooveel belang in je stellen, om je heen, zou ik niet uithouden’, zei Mary lusteloos.

‘Neen, dat moet je ook niet hebben, je moet zijn bij menschen, die van je houden, die het niet doen om aan je te verdienen, je moet in een prettige omgeving zijn, als logée.... Zou je geen pleizier hebben eens een poosje bij mijn ouders te komen, buiten? .... We hebben een groote familie, en tijd om aan je verdriet te denken heb je er niet, daar zullen mijn zusjes wel voor zorgen.... Zal ik er thuis eens over spreken?’....

Mary schrok over dit onverwachte voorstel, maakte tegenwerpingen. ‘Ik ken er niemand, Dolf, en voor je familie is het ook niet pleizierig zoo'n halve zieke te logeeren te hebben’...

‘Kom, de idee ziekzijn moet je maar uit je hoofd zetten. Zoodra je buiten bent denk je daar niet meer aan’.

Ze lachte hem witjes toe, wel wat verlegen met zijn voorstel. Neen, dat was toch eigenlijk onmogelijk....

‘Waarom’?.... vroeg Dolf, zich al meer en meer indenkend in het vooruitzicht Mary eens een poosje aan haar eenzaamheid te onttrekken. ‘Vreemd zal je je bij mij thuis nooit voelen, daar kennen wij elkaar immers veel te goed voor. Mama weet, dat ik veel bij jullie aan huis kwam, en Henk logeerde in zijn cadettentijd ook wel bij ons.... Ik kom dan eens met verlof, om te kijken hoe of je het maakt.... Zou je dat niet een heel klein beetje prettig vinden?.... Zeg maar, dat je wil....’

De deur werd opengegooid, Leiden, Haarlem, Amsterdam!....

‘Onze trein....’ viel Dolf zichzelf in de rede.

Ze gingen naar buiten, stegen in een coupé eerste klas.

‘Gelukkig voorloopig alléén’, zei Dolf, en trok het portier dicht.

Gedachten, verward en onzinnig stormden aan in Mary's zwakke hoofdje, ze moest telkens de oogen sluiten. Maar een groot geluk doorstroomde haar, gaf een ongewone tinteling aan haar beschreide oogen. Het leek haar alles een fata morgana: dáár Dolf tegenover zich te zien.

Zichzelf, na die ontreddering, na alles wat ze in den laatsten tijd had doorgemaakt, hier zoo heerlijk rustig, door hem verzorgd.

Ze keek naar Dolf, naar zijn gezonde, forsche figuur, waarvan een kracht uitging, die haar steunde. En een groote teederheid voor hem bloeide in haar op. Ze had haar armen wel naar hem uit willen strekken, om hem naar zich toe te trekken, en zoo haar moede hoofd te leggen tegen zijn stevigen schouder, en dan zijn armen om haar heen te voelen.... in een nauwe omstrengeling. Door hèm al haar ellende weg te laten zoenen van haar brandend voorhoofd....

Een zoo groot verlangen naar liefde leefde in haar, dat zij moeite had zich te beheerschen. Ze zag Dolf áán, lang en innig, met zoo eene groote overgave van heel haar ziel, dat ze weg was in haar verbeelden, zich niet onttrok aan de bekoring.

Ze wist, als ze een woord sprak zou de betoovering verbroken zijn, en ze wilde die vasthouden, omdat het was haar leven....

Dolf had haar de oogen zien sluiten, meende, dat ze sliep,.... en heel stil hield hij zich om haar niet te storen.

Toen zij die opsloeg en zag de werkelijkheid, zag ze Dolf naar haar kijken met zijn goedigen glimlach. En een donkere blos groeide op haar verbleekte wangen. Ze schaamde zich voor dat oogenblik, dat ze zich had laten gaan.... dat ze was overweldigd door het geluk....

Dolfs tegenwoordigheid maakte haar verlegen, het was uit medelijden, dat hij haar zijn diensten bood, een medelijden, dat hij, met zijn ridderlijkheid, voor iedere vrouw zou voelen, die even ongelukkig was als, zij....

Gedurende het verdere gedeelte van de reis vond Dolf Mary vreemd, teruggetrokken. Het was of plots een ijskoude over haar was heengegaan, die haar had bevroren: was zij boos, dat hij met haar was meegegaan?....

Wordt vervolgd.