Uit den ouden tijd.
door A.J. Servaas van Rooyen.
Oud-Gemeente-archivaris.
XLIV.
Maria Louisa aan haar moeder.
Een enkel woord om een brief in te leiden van eene Vorstin, die als tweede echtgenoote van Napoleon I, wereldbekend is geworden.
Maria Louisa, Aartshertogin van Oostenrijk, was opgelegd Keizerin van Frankrijk en Koningin van Italië te worden, ten koste van Josephine de Beauharnais, van wien Napoleon I zich liet scheiden, omdat hun echt onvruchtbaar bleek.
Een wettigen zoon en troonopvolger te bezitten woog bij Napoleon meer dan alle mooie en jonge vrouwen te zamen. Hij kende alleen glans en glorie, roem en eer, en hij wilde die alle doen voortleven in een mannelijken afstammeling. En in den beginne zag hij ook daarin zijn eerzucht bekroond.
Na in 1810 gescheiden te zijn mocht Napoleon's tweede vrouw, Maria Louisa, reeds op 28 September 1811 uit Laeken aan haar moeder gewagen van hun zoon, den Koning van Rome, die toen zeven maanden oud was, dat de soep hem smaakte.
De brief heeft bijzondere waarde door zijn treffenden eenvoud.
‘Il y a déja bien long tems, ma chère Maman, que je n'ai pas reçue de vos nouvelles. J'espère que votre santée n'en est pas cause, et que malgré vous ne m'écrivez pas, vous ne m'aurez pas entièrement oubliée. Je pense bien souvent à vous, et désire bien vivement le moment au je pourrois vous dire moi même combien je vous suis tendrement et respectueusement attachée. Ma santée est excellente, je suis depuis 8 jours à Bruxelles, ou j'attends bien tristement le moment ou je pourrais aller rejoindre l'Empereur à Bruxelles, vous savez, ma chère Maman, qu'une première absence est bien pénible. Elle est d'autant plus douloureux pour moi que je suis aussi séparée de mon fils; les nouvelles que l'on me donne de lui sont excellentes, il commence à manger, et il trouve sa soupe excellente. Nous, avons un tems horrible qui m'empêche d'aller voir les environs, j'espère que vous aurez un meilleur pour aller à Paris; je m'entretiens bien souvent de vous avec Mde de Saint Sauveur qui est à Bruxelles. Je vous prie d'agréer les sentiments de tendre attachement avec lesquels je serais toute ma vie
Votre très attachée et très obéissante fille
Louise.’
Een biographie leveren we niet. Het was ons alleen te doen om den brief, welke voor zichzelf spreekt.
Ter illustratie zouden we gaarne gegeven hebben eene wedergave der eigenaardige gekleurde portretten van de briefschrijfster en haar echtgenoot naar Desrais, die bovenal voor het kostuum waarde hebben.
We zouden er dan bij voegen willen de afbeelding van den kleinen koning van Rome, omstreeks 1812, naar de gekleurde prent van Benoist Jeune, naar Goubaud.
Typisch is de achtergrond, waarop de St. Pieter te Rome zichtbaar is.
De kleine jongen is naakt afgebeeld, en trekt minder aan door zijn mollig lichaam en het groote hoofd, dan wel door den praal en luister, waarmede hij in zijn wieg ten troon zit.
Deze drie portretten komen voor onder de ‘Rare Engravings’, een prijslijst der firma Maggs Brothers te Londen van October 1911.
Ten slotte een anecdote omtrent dit tweede huwelijk van Napoleon.
In October 1911, van Utrecht naar Amsterdam rijdende langs den mooien straatweg, trof zijn oog een eereboog, waarop prijkte:
Napoléon n'a pas fait de sottise en se mariant avec Marie Louise.’
Hij vroeg, stilhoudende ter verwisseling van paarden, aan den Burgemeester die hem complimenteerde, ‘Qui a fait cette sottise?’ Op het onnoozele antwoord: ‘Moi, Sire’, begon Napoleon te lachen en gaf den waardigen burgervader zijn snuifdoos ter gedachtenis aan dat roemrijk feit.