De Hollandsche Lelie. Jaargang 25

[p. 542]

Kunsten en Wetenschappen.

I. Boekkunde.

Konrad Burger, de bekende Bibliothekaris van den Duitschen boekhandelaarsbond te Leipzig, heeft al menig verdienstelijk werk het licht doen zien.

Laatst ‘Buchhandleranzeigen des 15 Jahrhunderts’. Een boek in folio, dat behalve den tekst, niet minder dan 32 bladen facsimile's geeft, waardoor aanschouwelijk wordt voor oogen gebracht, wat in den tekst betoogd is.

Op het zelfde gebied beweegt zich Burger's supplement op ‘Hainund Panzer’; een incunabel-bibliographie van 440 bladzijden.

Panzer gaf de drukken der 15e eeuw, met verwijzing naar latere Incunabel-Bibliographieën van Kain, den Hagenaar Campbel, Proctor, Haebler en Voullème.

Van deze serie mannen gaf Conrad Haebler uit eene ‘Typographie ibérique du XV^ieme siècle,’ zijnde eene reproductie van de boekdruktypen in Spanje en Portugal tot het jaar 1500.

Dezelfde schrijver deed ook het licht zien zijn ‘Bibliografia Ibérica del Siglo XV’, waarin niet minder dan 720 incunabelen zijn beschreven.

Aan deze belangrijke boekdrukkunstwerken sluit zich aan het uitvoerige werk van Briquet, getiteld: ‘Les filigranes’ gevende een woordenboek van de papiermerken van ongeveer 1282 tot 1600, en bevattende niet minder dan 16112 facsimile's der merken.

Deze papiermerken kunnen, ja moeten den tijd vaststellen, dat een Manuscript, een boek, een gewichtig stuk is vervaardigd, terwijl de loop der papierindustrie eruit aan 't licht komt.

II. De beeldhouwwerken te Aken.

Het is om jaloersch te zijn, ware niet alle naijver uit den booze.

Daar heb je nu die heerlijke verzameling beeldhouwwerken uit alle tijden en uit alle landen in het Suermondt-Museum te Aken, en dat is op zich zelf nu niets, want ieder Museum heeft zijn zeer bijzondere verzamelingen, maar komt er eens om in ons land om pracht-plaatwerken uit te geven als nu de Lempertz'sche boekhandel te Aken doet.

De Directeur van het Stedelijk Museum te Aken wordt daardoor in de gelegenheid gesteld om heel zijn schat den volke te vertoonen.

Men behoeft niet meer naar Aken op te gaan om de geheele verzameling in oogenschouw te nemen.

De zeshonderd nommers worden bijna alle afgebeeld en de bekwame Dr. Hermann Schweitzer geeft waarborg dat de tekst goed is, en leerzaam.

Indien de volle aandacht moet vallen op de een of andere figuur dan krijgt men de afbeelding in het beste licht; andere platen geven algemeene overzichten van het tentoongestelde in bepaalde vakken of ruimten. Daarom kon men met 250 afbeeldingen volstaan, om de zeshonderd nommers waardig te representeeren.

Op deze wijze studeert men thuis, en geniet men rustig in zijn studeervertrek van al het Suermondtsche moois.

In twee deelen wordt die waarde-volle massa afgedeeld. In het eerste deel komen voor het vroege ivoorwerk; de Akener-kunst en die uit de Rijnlanden, waarbij ook onze Nederlandsche kunst.

In het tweede deel worden hoofdzakelijk afgebeeld en beschreven de kunst der Zwaben, Franken en Beieren, waarbij gevoegd zijn Italiaansche, Fransche en Spaansche beeldhouwwerken.

Wat de stijlen betreft krijgen we een eigenaardig overzicht van de Romaansche kunst af tot aan den Empire-stijl, en biedt het werk gelegenheid om de ontwikkeling der sculptuur in bijzonderheden na te gaan.

A.J. SERVAAS VAN ROOYEN.

Oud-Gemeente-archivaris.

Den Haag.