De Hollandsche Lelie. Jaargang 25

Over Toilet en wat daarmee in verband staat.

Een interview met Worth.

Tegen het einde van het vorig jaar vertoefde ik eenigen tijd te Parijs en kwam aan het diner het gesprek op den oorlog van '70 en de gevolgen die deze waarschijnlijk op den handel en de welvaart van Frankrijk hadden uitgeoefend.

De meesten waren in dezen bevoegde personen en spraken als hun oordeel uit dat, evenals door eene onveranderlijke natuurwet het aantal geboorten altijd, in elk land, toeneemt na een plotselinge afname van bevolking door oorlog of de een of andere ramp, de algemeene industrie in Frankrijk even snel tot een periode van merkwaardige bedrijvigheid zou terugkeeren om de geleden schade van het verloren jaar weer in te halen.

Terwijl ik huiswaarts wandelde dacht ik daar nog eens over na en ik vroeg mezelf af, wat dan wel de uitwerking van den oorlog op de meer overbodige industrie van Parijs in het algemeen geweest zou zijn, op het meer aanzienlijke gebied dat evenwel zijne verste vertakkingen heeft - ik bedoel op het gebied der modes?

Ik besloot den volgenden dag mij bij Mr. Worth den modekoning te vervoegen om hem inlichtingen te vragen, ik wist wel dat dit eigenlijk voor zijn tijd geschied was en zijn vader toen aan het hoofd der firma stond, maar toch zou zeker niemand beter dan hij mij die kunnen verschaffen. Het feit dat hij mij persoonlijk totaal vreemd was leek me niet zoo bezwaarlijk toe, maar men had mij gezegd, dat hij het zoo druk had als een Kabinets-minister, dat het moeilijker was een audiëntie van hem te verkrijgen dan van een regeerend souverein, en dat hij qua persoon veel ongenaakbaarder was dan eenig levend dichter.

Maar daar waren aan den anderen kant overwegingen, die me moed gaven te hopen al deze hinderpalen wel uit den weg te kunnen ruimen en in weerwil daarvan in zijne hooge nabijheid toegelaten te worden en zeker zou hij dan uit zijne ongenaakbaarheid wel willen afdalen om mijne vrijmoedige vragen te beantwoorden. Hij alleen zou mij volledig daarover kunnen inlichten, want zijn succes in de modewereld was zoo volkomen, dat het hem gelukt was de zeer zeldzame onderscheiding deelachtig te worden zijn naam aan zijn tijd te verleenen: evenals de geschiedenis spreekt van ‘de eeuw van Pericles’, van ‘het tijdperk van Augustus’, van ‘de tijden der Medici’ en van ‘de eeuw van Lodewijk de XIV’, had ik dikwijls het Tweede Keizerrijk als ‘l'époque de Worth’ hooren noemen.

Des morgens maakte ik een lijst van vragen op. Tegen vijf uur begaf ik mij reeds naar de eerste verdieping no. 5 Rue de la Paix.

Mr. Worth bevond zich in zijn cabinet. Ik gaf mijn kaartje aan hem af, binnen 10 minuten stond hij voor mij!

Ik wendde me tot hem: ‘Neemt U me niet kwalijk dat ik U kom storen. Ik weet hoe Uw tijd altijd bezet is, en toch heb ik het gewaagd op een uur van Uw kostbaren tijd beslag te leggen. Ik ben van plan een artikel te schrijven over den invloed die de oorlog op het gebied der modes te Parijs gehad heeft. Zulk een artikel zou zeker, daarvan ben ik overtuigd, gaarne met belangstelling gelezen worden. U vertegenwoordigt voor iedereen het geheele begrip der Parijsche modes en daarom zou ik U gaarne eenige vragen willen stellen. Zoudt U wel zoo vriendelijk willen zijn die aan te hooren? En is het niet te veel van uwe vriendelijkheid gevergd, die te willen beantwoorden?’

Hij staarde mij eenigzins verwonderd, misschien ook een weinig achterdochtig aan, aarzelde een moment, en zei toen vlug: ‘Ja, het is mij zeer aangenaam een onderhoud met U te hebben, en ik zal U vertellen wat ik ervan weet, U bedoelt zeker de oorlog van '70, mijn vader stond toen aan het hoofd der firma, nooit te voren is mij naar zoo iets nog gevraagd; maar we kunnen hier niet met elkaar spreken. Op dit oogenblik zitten zeventien personen op mij te wachten in

[p. 174]

negen kamers. Komt U morgen bij mij dineeren in mijne woning buiten Parijs. Neemt U den trein van 6.30 van St. Lazare naar Suresnes, mijn zoon zal U dan van het station afhalen en U den weg wijzen. Natuurlijk komt U niet in gekleed costuum.’ Ik vertrok opgetogen. De groote man had mijn stoutmoedig verzoek niet verworpen, integendeel, hij had erin toegestemd eraan te willen voldoen, en met een hartelijkheid, die mij met hoop vervulde.

Den volgenden dag stapte ik om 7 uur des namiddags uit den trein te Suresnes. Op het perron vond ik een jonge man, nog bijna een jongeling, op mij te wachten, die er zeer goed uitzag en innemende manieren bezat, hij maakte zich bekend als Mr. Worth fils en in zijn aangenaam gezelschap wandelde ik naar het groote kasteel, dat geheel uit rooden steen opgetrokken was. Hij vertelde me dat zijn vader nog niet van Parijs teruggekeerd was, maar zeker spoedig zou arriveeren. Dit bleek waar te zijn, want ik had nog geen minuut op het terras gestaan, vanwaar men een heerlijk uitzicht had op het Bois de Boulogne in de richting van Parijs, of ik hoorde het galoppeeren van een paard dat den heuvel opkwam, en Mr. Worth reed de poort binnen geheel met schuim en modder bespat. Hij was in een kwartier, zei hij, van Parijs gekomen.

We stonden een paar minuten bij elkaar te praten, en daarop wendde hij zich naar het huis om van kleeding te verwisselen.

Op hetzelfde oogenblik zag ik een dame in het wit op de veranda verschijnen. Van haar elegantie, haar bevalligheid en vriendelijkheid ging zulk een charme uit dat ik een oogenblik stil stond van bewondering.

‘Mijn vrouw’, stelde Mr. Worth mij haar voor. Nu had ik bij geruchte gehoord dat Mr. Worth, toen hij nog coupeur in de zaak van Gagelin in de Rue de Richelieu was, een van de jonge meisjes, die daar in betrekking waren, gehuwd had. Ik had er uit dezelfde bron bij hooren vertellen dat madame Worth, met de gemakkelijkheid van de meesten van haar geslacht, zich bewonderenswaardig naar hare nieuwe positie geschikt had, en in alle opzichten een echte lady was. Met de ongedwongenheid van een volmaakte dame van de wereld, met waardigheid gecombineerd met eenvoud en met die oneindige bekoring van beweging, deed zij eenige passen naar mij toe, vriendelijk glimlachende, als een welkom op haar gelaat. Zij droeg een hooge witte satijnen japon, overvloedig met kant gegarneerd, en korte mouwen; lange peau de Suéde handschoenen reikten bijna tot aan hare schouders, twee of drie armbanden droeg zij om den arm, een diamant was hier en daar half verborgen tusschen de kant.

Nooit te voren scheen mij wit satijn zoo volmaakt te passen als bij dit persoontje, zij en hare japon vormden zulk een volkomen geheel, dat nog maanden daarna, Madame Worth en wit satijn in mijne gedachten bijna synoniem waren, niet van elkaar te scheiden; van alle andere vrouwen in wit satijn leek het me slechts bedriegelijke namaak toe. Het kwam geen oogenblik in me op, als ik naar haar keek, dat zulk een japon eigenlijk in 't geheel niet op haar plaats was, waar niemand anders toilet had gemaakt. Zij was Madame Worth: haar naam sloot toilet maken in, bovendien was zij zoo bijzonder aantrekkelijk en gedistingueerd in haar optreden, dat de japon eigenlijk slechts een der détails van hare persoonlijkheid vormde. Ik merkte direct op dat zij, eene Française, een charme had, die anders meestal aan de Spaansche vrouwen eigen is, zoo Spaansch, inderdaad, dat indien ik haar in den salon van een voornaam huis had ontmoet en aan haar voorgesteld was geworden als de Markiezin de la Vega van Granada, ik dit doodgewoon zou hebben gevonden.

(Wordt vervolgd).