De Hollandsche Lelie. Jaargang 25

Gedachtenwisselingen.

I. Het Anticlericalisme.

De hr. Schippérus maakt het kort met zijn verdediging van het A.C. Ik kan hem werkelijk den raad geven 't besproken boek van Emile Faquet, dat een zeer lezenswaardige studie bevat, eenigszins nauwkeurig te lezen.

Hij gunne mij voorts de vrijheid zoogenaamde denkers, die door hun denken tot godloochening kwamen, niet hoog te stellen. Daarmee zeg ik niet, dat zulke menschen b.v. niet uitvindingen enz. kunnen doen.

Den hr. S. zij er op gewezen, dat Faquet 't

[p. 158]

Fransche karakter bestudeerde, dus gaat het niet aan hem met een groot woord in een hoek te zetten. 't Is geen kwâjongen.

Terecht wijst de redactrice op 't waardevolle van 't gestolen portret uit het Louvre. Dat dateert waarschijnlijk toch uit een anderen tijd dan de anticlericale. Wat wonder veel moois hebben toch ook de middeleeuwen gebracht. Ik zeg niet, dat alles goed was. - Maar 't gaat toch niet aan alles ook wat de Kerk de eeuwen door presteerde geringschattend te beoordeelen.

Dat doet tenminste niet iemand, die kennis van zaken bezit. Als men eenige staaltjes wil wat de op de spits gedreven vrijzinnigheid zooal bewerkt, dan leze men eens de correspondentie b.v. van de N.R.C., uit Lissabon. Herhaaldelijk vochten de heeren in de constituante letterlijk hun geschillen uit. De redactiebureau's van de niet republikeinsch gezinde bladen werden door het schorem (waarmee ik niet bepaald de minder bedeelden bedoel) vernield. - Ofschoon dan ook met den godsdienst veel gepaard ging steeds, dat zondig was, toch is het waanzinnig het oog te sluiten voor het vele goede, dat de relegie bracht. Dronkaards, moordenaars, slechtaards enz. zijn de eeuwen door aan den voet van 't Kruis veranderd.

Dit is geen praatje, maar de waarheid.

En wat voor troost voor de ziel brengen de predikers des ongeloofs?

Och, dat men toch ook in de pers de lichtzinnigheid en de grenzenlooze oppervlakkigheid verleerde! Wat zou zonder den Bijbel een Rembrandt aan keur van onderwerpen hebben gemist! Een Raphael met zijn Madonna, een Rubens en zooveel anderen, wat wonderschoone werken danken zij aan de inspiratie van het Boek der Boeken. Alvorens daarop zoo af te geven stelle de hr. S. c.s. een boek samen, dat de eeuwen verduurt.

Hatelijkheden en afkammerij brengen ons niet verder.

't Is waar, de vorsten geven niet altijd een goed voorbeeld. Koning Manuel schijnt een lichtzinnig personage te zijn geweest. In de hooge kringen blijken niet zelden toestanden te heerschen, die verbetering behoeven. Maar dat komt in alle standen voor.

Ik voor mij zou hen, die b.v. in geschrifte aanzetten tot sabotage en dergelijke, door de Regeering gevangen willen doen zetten. Zulke lui verdienen dit meer dan de slachtoffers, die zich laten opzweepen.

In dit verband kan ook 't geval Ferrer beoordeeld, die wel meer schuld zal hebben gehad dan zijn geestverwanten gelieven te verbreiden.

Ik hoop, dat de hr. S. zich niet al te zeer opwindt door deze mijne bewering. Hij werkt met scherp geschut, van mij verwachte hij dus geen losse patronen.

Tenslotte spreek ik er mijn verbazing over uit, dat mijn geachte opponent, de hr. Visser, dien ik gelegenheid gaf zijn aantijging te bewijzen als zou ik letterlijk een meening hebben overgeschreven, nog altijd 't bewuste citaat niet schijnt gevonden te hebben.

Ik schenk hem bij voorbaat bij dezen absolutie.

de dw. dn.

J.B. NAAKTGEBOREN.

II. Chistelijk-Politieke knoeierij.

Dat de politiek zònder knoeierij niet kan leven is een door ieder nadenkend en onbevooroordeeld mensch erkend feit. Maar als er van politieke knoeierij sprake is, dan wil het toch nog al eens véél de ‘rechtzinnige’ coalitie zijn, die daartoe aanleiding heeft gegeven. De knoeierij van deze politieke partij en inzonderheid die harer onver-valscht-christelijke leiders immers is wel zóó groot, ligt er zóó in 't oog vallend dik op, dat zij ongetwijfeld in de toekomst spreekwoordelijk worden zal. ‘Hij knoeit als 'n anti-revolutionair,’ zal dan een spreekwoord zijn, toepasselijk op hem, die het wereldrecord heeft geslagen in het huichelen, knoeien en transigeeren met beginselen. Op het oogenblik echter is het nog ‘de Coalitie’, die zich erop beroemen mag de houdster van dit record te zijn - en zoolang zij bestaat, zal zij dit ook wel blijven. -

Nauw zijn de ‘kleine-luyden’-politiekers bekomen van hun schrik over de lintjes-onvoorzichtigheid, begaan door hun van-God-gezonden leider, of zij besluiten - zooals het christenen betaamt - hem het gevaar, waarin door zijn onvoorzichtig toedoen ‘de coalitie’ verkeerd heeft, te vergeven en hem weer ‘door dik en dun’ te volgen op den modderigen weg der christelijke knoeipolitiek - insgelijks: zooals het christenen betaamt.

Immers: het gaat tégen het ongeloof en tégen de revolutie! En dan heiligt het doel de middelen.

Zam-Buck en Pinkpillen, alles is goed in den strijd tegen deze twee afschuwelijke monsters, die de eere Gods durven aantasten; de ergerlijkste kwakzalverij, het grootste boerenbedrog, - geen middel wordt versmaad, als het maar leidt tot de overwinning.

Wel kraakt en scheurt het zoo nu en dan in ‘de coalitie’, wel dreigen Lintjes-geschiedenissen, Pauselijke encyclieken, ruzies tusschen de twee van-God-gegeven leiders enz. enz. het politieke gebouw, opgetrokken door Schaepman en Kuyper, te doen ineenstorten, maar... geen nood. De knoeierij houdt het staande.

Het allernieuwste snuifje op het gebied van politieke knoeierij, tot nog toe onbekend in den lande, heeft zij thans geleverd met die Haagschestembus-geschiedenis, welke een zeer merkwaardige mag heeten. Wie had dàt nu durven denken, nietwaar, dat zelfs met de officieele opgave van het stemmen-aantal geknoeid kon worden! Och, maar ‘de coalitie’ is vindingrijk!

Er wordt nu vergoelijkend over geredeneerd; ‘het is natuurlijk eene vergissing te-goeder-trouw’.

Natuurlijk, meneeren! Natuurlijk!

Maar het feit blijft toch merkwaardig, niet? Juist de coalitie-mannen waren te-hoog opgegeven en de vrijzinnigen te-laag! Héél interessante ‘vergissing’!

En denkt gij nu, dat zulke ‘vergissingen’ den heeren christen-partij-fanatieken tegen den borst stuit?

Dat zij den kleinen luyden eindelijk de oogen openen?

Geen kwestie van!

't Gaat ‘om de eere Gods’, zusters en broeders!

JOH. G. SCHIPPÉRUS.