De Hollandsche Lelie. Jaargang 24

Over Toilet
en wat ermede in verband staat.

Wij hebben het in lang niet gehad in de Lelie over toilet-zaken, en onze redactrice voor toilet, die zich, tusschen twee haakjes gezegd, voortdurend beklaagt over mijn haar geen ruimte kunnen afstaan, kwam op den inval mij voor te stellen of ik deze maal niet de pen zou willen opnemen, om wat te vertellen van de Parijsche modesnufjes; aangezien ik zooeven uit die stad, welke de reputatie der elegantie bij uitnemendheid bezit, ben teruggekeerd. - Wel, ik ben geen mode-causeur, en wat ik U kan vertellen is niets anders dan m'n eigen persoonlijken smaak, m'n eigen individueele opvatting van de dingen. -

Van de jupe-culotte zullen we maar niet spreken. Die is zoo dood als 'n pier, daarover is iedereen het eens. Zelfs Excelsior’ - die, - ondanks zijn verzekering van het tegendeel, - blijkbaar werd betááld op de bekende fransche manier voor het reclamemaken vóór die smakelooze mode, moest na 'n week al 't opgeven. (Excelsior is de nieuwe courant, met vele photo's uitkomend, die Pierre Lafitte, de ondernemende uitgever van Femina, Je sais tout, etc. heeft gelanceerd). Elken dag verscheen er een of andere causerie, begeleid met de noodige kiekjes van jupeculotte-dragende mannequins, om U te betuigen, dat het heusch toch wèl 'n elegante, artistieke (!) nieuwigheid was, die Béschoff-David, Poiret en de hunnen, hadden bedacht als laatste excentriciteit. - En ‘Le Journal’, waarschijnlijk door de niet-aan dien smakeloozen frats meedoende huizen betaald voor het naar beneden halen van de jupe-culotte, ging zijnerzijds even heftig te keer er tegen, vond geen woorden genoeg om te hopen dat de Parisiènne zich verstandiger zou gedragen, dan zulk een wansmakelijkheid te gaan aannemen. Wèl, de Parisiènne - wier ‘goede smaak’ m.i. reeds lang behoort tot de geursurpeerde reputaties, zoo goed als die der ‘fransche beleefdheid’ tegenwoordig maar een sprookje is, daar zij uitmunt veel meer door excentriciteit en door opzichtigheid dan door distinctie, dat kenmerk van wezenlijken goeden smaak - zij was ditmaal dan toch wijs genoeg, om zich niet door de jupe-culotte te laten berooven van hare vrouwelijke gratie, en van hare bekoorlijkheden in gang en houding, welke dit afschuwelijke kleedingstuk geheel en al te loor gaan.

Hier en daar, in 'n minderen rang winkel, 'n groot warenhuis, als de Galeries Lafayette, of 't Louvre, zie je een vergeten model staan, door niemand overigens meer aangekeken. - Toch, ja, twee heb ik zien dragen in de werkelijkheid, de eene op straat, waarschijnlijk door eene eringeloopen vreemdelinge, een grof duitsch type, zwaar en log, met groote voeten, die lomp staken uit twee broekspijpen, waarover heen een kort rokje. Niemand keek overigens in de héél volle Rue Rivoli naar het mirakel. De andere zag ik in een theater, toilet van een demi-mondaine, die een neven-rol vervulde, en als zoodanig een heel druktemakerig, lawaaierig dametje had voor te stellen. Dáárvoor nu paste die jupe-culotte, even 't heel-mooie been vrijlatend uit den gespleten rok, uitstekend. Want, dat komt er nog bij, om de jupe-culotte te dragen mag men wel vóór en boven alles fransche kleine voetjes hebben, en fransche dure schoentjes en fransche zijden kousen van drie en vier gulden minstens dragen. Kom daar eens om bij ons, waar men juist voor de finesses van 'n toilet zoo weinig over heeft. Ja, daarover wilde ik het nu eigenlijk hebben, over die finesses. Want daarin is ons de française, de engelsche ook, de baas. Ik vind de tegenwoordige modes leelijk voor een groot deel, ik vind ze, zooals de Parijsche vrouw die maar al te dikwijls draagt, méér dan opzichtig, bepááld gemeen. En toch, toen ik weer in den Haag terug wras trof niets mij zoo zeer, als het provinciale, om niet te zeggen burgerlijke voorkomen van de hollandsche dames, ook zelfs van die véél aan haar toilet besteden, die alles laten maken in eerste rang huizen en door eerste rang modistes. Weet gij waaraan dat ligt; niet daaraan dat wij tegenwoordig zooveel ten achteren zijnin de nieuwste snufjes vergeleken bij andere groote steden van Europa. Och neen, dezelfde groote hoeden en dezelfde excentrieke kleine suikerbrooden op het hoofd, die gij in Parijs ziet dragen, gij vindt ze

[p. 648]

hier ook, gij vindt hier ook dezelfde soort van tailleur-costumes, dezelfde kapsels, dezelfde voile-stoffen, waarmee men de avondtoiletten van zijde of iets anders, als een tweede overtrek doorzichtig bedekt. Maar, het verschil zit 'm in de wijze waarop het gedragen wordt. De fransche vrouw heeft een chic van haar hoed een deukje te geven, haar voile vast te maken, haar krulletjes te verschikken, waardoor zij aan hetgeen zij draagt geeft ‘the finishing touch’. En zij ziet met één oogopslag welke jabot, welke kleur van handschoenen, welke tint van kousen of schoenen behoort bij het ensemble. Zij trekt maar niet zoo wat aan, neen zij bestudeert zich-zelve tot zij één geheel vormt, - op den keper beschouwd soms een meer dan excentriek of zelfs smakeloos geheel - maar in elk geval een waarvan de onderdeelen toch bij elkáár behooren, niet tegen elkaar vloeken in lijn of qualiteit of nuances. - Een hollandsche dame meent gemeenlijk genoeg gedaan te hebben als zij een ‘besten hoed’ zich koopt, en een costuum bestelt of een mantel naar den laatsten smaak (waarbij zij zich heel dikwijls geen de minste rekenschap geeft van haar eigen figuur of gezicht, alleen maar van wat mode is.) Dan komt die ‘beste hoed’ op des Zondags, of als zij een visite moet maken, en het komt er verder niet op aan of haar japon in kleur met hem in strijd is, zoodat beide elkaar leelijk maken dientengevolge, het komt er nog veel minder op aan dat zij bij dien duren hoed draagt een goedkoop katoenig voiletje, het komt er ook niet op aan dat haar nieuwerwetsche tailleur slecht zit over een ouderwetsch corset (dat hééft zij nu eenmaal, zegt zij), en het komt er allerminst op aan dat hare schoenen grof van leer zijn, of haar schildpadhaarspelden, die haar nieuwmodische krullen moeten ophouden, niet-echt. Om van hare bijna altijd dik-opgerolde grove parapluie, hare slecht-zittende, grof-katoenen handschoenen niet te spreken. - Ziet gij, zulke zonden begaat geen enkele parisienne. Zij ziet de kleinigheden, zij gaat niet uit voor zij van zichzelve een geheel maakte. Let wel, ik zeg niet dat ieder onzer, dure parapluies, zijden kousen, en fijne glacé-leer-schoentjes kan bekostigen. Dear me no! Ik zeg alleen maar, dat gij, indien gij dit niet kunt, beter doet U óók geen ‘besten hoed’ van een naar verhouding veel te duren prijs aan te schaffen, noch U de luxe behoeft te veroorloven van welk nieuw mode-costuum ook, indien gij niet voor en boven alles zorgt een onberispelijk zittend corset naar den laatsten eisch te hebben. - - Ik at dezen winter ergens in gezelschap eener niet-rijke, maar ook nietarme dame, die een wezenlijk beeldig toilet droeg van licht-blauwe Liberty-zij, allerliefst gemaakt en-robe-princesse. Wel, den heelen avond moest ik kijken naar de afschuwelijklompe geel-leeren schoenen, die zij, te voet gekomen, gemoedelijk uitstak uit die elegante robe, en die een ergernis waren voor de oogen. En hetzelfde gold van haar corset; men kon het haar heupen aanzien, dat dit corset thuisbehoorde in een tijd toen niet de robes-princesse, maar de geregen middeltjes mode waren. Misschien was zij met een Louis XV toilet, met paniers, bevallig geweest in dat corset. Nu maakte het haar in dien een slanke rechtheid eischende robe-princesse-vorm eenvoudig ouderwetsch-leelijk. Ik herhaal, als ik aan Parijs terugdenk, heb ik een impressie van heel veel schreeuwende smakeloosheid, van, vooral in de theaters, aan het komische grenzende excentriciteit. De tulbanden, hoofdpijndoeken b.v., waarmee de dames zich kappen zijn monsterachtig van onflatteerendheid. En de gouden en zilveren haarnetjes, genre Botticelli! Ik zag er eene, die precies den indruk maakte een pikpleister op haar hoofd te hebben, zoo glad zat het netwerk vastgemaakt over heur over de ooren getrokken donker haar. - De veel te kleurige, veel te sprekende stoffen, die men bij elkaar gebruikt voor avond-toiletten, dragen er nog toe bij om den indruk van vulgairiteit en demi-mondaine-achtigheid te verhoogen. - Op straat natuurlijk nog steeds de nauwe rokken, met de veel korter geworden jacquetten, welke men ook hier reeds overal ziet. Maar de gang; de houding! O het elegante loopen van 'n fransch dametje, haar de rokken opwippen, (rok moet ik zeggen, want meervoud is onnoodig tegenwoordig), haar gracieus voorttrippelen over de boulevards, in de winkels! Neen, dat is iets, dat nooit, welke Engelsche of Hollandsche ook, haar zal nadoen, dat den latijnschen rassen eigen is, want dat ook in Italië, in Venetie en Napels vooral, je zoo terstond opvalt.

Zooals ik begon met te zeggen, ik ben niet van plan U een mode-causerie te geven. Dat ligt buiten mijn terrein. Wel wil ik, voor ik eindig, nog zeggen, dat m.i. nooit de mode zooveel gelegenheid heeft geboden te vervallen tot de meest belachelijke afdwalingen van den goeden smaak, indien men haar blindelings volgt, maar ook

[p. 649]

anderzijds nooit zoo licht het maakte zich naar onze individueele persoonlijkheid, naar onze eigen beurs, en naar onze eigen behoeften of wenschen geheel en al te kleeden, zonder nogtans ouderwetsch te schijnen. Want, men kan tegenwoordig vrij wel alles dragen, groote hoeden en kleine, opgewipte, en cloches, veeren en bloemen, fluweel en stroo. En hetzelfde geldt voor de toiletten. Ieder vrouw kan zich naar eigen figuur of eigen behoeften een model kiezen dat haar past en bevalt, hetzij heel nauw, hetzij met losse elegante plooien (genre artistiek), hetzij tailleur-costuum, hetzij wijde, lange, in allerlei fantasie-vormen uitgevoerde, meestal zeer-kleedende mantels, zoowel van laken als van zijde, waarbij de matelot-kraag reeds weer eenigszins wordt verdrongen door de capuchon, 't allernieuwste thans. Stoffen zijn niet duur, hoeden ook niet; wie geen dure mooie struisveeren, - die nog steeds de rage zijn - kan betalen, die kan voor weinig geld een even smaakvolle als practische bloemen- of lint-garneering aanschaffen, nu het tegen den zomer gaat. Men wachte zich echter, als men een bescheiden beurs heeft voor schreeuwende kleuren, voor opvallende modellen, voor excentrieke hoeden, en vooral, men zorge dat de distinctie van den modehoed niet te niet worde gedaan door het goedkoop-leelijke voiletje er over heen, of door den grof-pretencieusen nagemaakten hoedenspeld erin; men drage liever een ceintuur met een strik van lint, dan een nagemaakten gouden gesp aan een van leer, men steke liever het haar op met gewone, ongeziene haarspelden, dan het te versieren(?) met nagemaakte kammen en versierselen, enz.

Dit is mijn persoonlijke smaak; distinctie zit 'm niet in geld-hebben noch in dure toiletten, zij zit 'm in oog hebben voor de details van het toilet.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.

P.S. Corset. - Nu ik heden ruimte afsta voor deze rubriek, wil ik van deze gelegenheid gebruik maken om voor de zooveelste maal de aandacht te vestigen, ook in verband met mijn artikel, op de uitstekende corsetten der firma Huyser, Amsterdam, Heiligenweg; men vraagt mij zoo dikwijls naar het adres voor een goed corset, dat ik niet genoeg kan verwijzen naar de uitstekende ondervinding die ik opdeed van deze firma. Juist in Parijs had ik gelegenheid te constateeren hoe geheel up to date zij is in zake de allernieuwste modellen.

En nu ik toch aldus aan het commandeeren ben wil ik hier nog bijvertellen, hoe ik, ofschoon ikzelve door mijn vele reizen vele leveranciers buitenslands heb, telkens opnieuw ben getroffen door den buitengewoon rijken voorraad van allernieuwste smaakvolle hoeden waarover de firma van Doren, den Haag, Hoogstraat en Scheveningen Oranje galerij beschikt, en welke uitmunten door hun elegantie en chic, terwijl zij, wat prijzen aanbelangt, varieeren van de meest billijke tot de meest dure, al naar gelang natuurlijk der garneering. Tevens had ik toevallig gelegenheid vóór ik naar Parijs ging de groote collectie Parijsche modellen van toiletten, avond-japonnen, enz. van de firma Gerst (maison de Paris) Plaats den Haag, te bezichtigen, en ik kan getuigen dat deze geheel en al overeenkomen met alles wat in Parijs op dit oogenblik ‘nieuw’ is. De firma Gerst maakt deze modellen na, op verlangen ook van eenvoudige stoffen, en met goedkoopere garneering. Men kan er dus verzekerd van zijn dat men daar naar de laatste mode wordt gekleed.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.