De Hollandsche Lelie. Jaargang 24

Uit Christelijke Kringen.
Roman door Anna de Savornin Lohman.

(Vervolg van No. 12).

- ‘En heb je je bouillon zoet gedronken’? informeerde mevrouw Vermeulen nog....

‘Jawel mevrouw’ antwoordde de zuster, in Johnnies plaats. - - Het ventje, met een drenserig stemmetje, vroeg:

‘Krijg ik dan straks ook van de gebakjes, als U visite hebt? - - En òòk thee - -?’

Mevrouw Vermeulen lachte hem toe:

‘O jou ondeugd. - Je weet wel dat maatje dat niet goed vindt voor je, en papa ook niet. - Maar, als je nu héél zoet bent, dan zullen we eens zien hoor.’ - Dat was namelijk hàre manier van hare moederlijke teederheid te toonen; den jongen aan den eenen kant bederven door hem in alles zijn zin te geven, aan den anderen te doen rekenen op haar onstandvastigheid, door eerst quasi te weigeren, en dan te zeggen: ‘nu toe dan maar.’

Johnnie wist dan ook volkomen dat hij daarop, op toegeven, kon rekenen wanneer hij maar volhield met drensen. En het maakte den omgang met hem niet gemakkelijker voor de pleegzuster; - zij had nu ook weer, om maar geen onaangenaamheden te hebben, eenvoudig-weg gelogen dat het kind de bouillon had uitgedronken In den beginne, wanneer hij beslist weigerde iets van dien aard waarin hij geen zin had te doen, placht zij ronduit en plichtmatig aan de moeder verslag te geven van het voorgevallene, maar die gaf dan steeds Johnnie min of meer gelijk, liet haar uit de hoogte voelen, hoe zij diens onwil eigenlijk schreef op haar rekening, en niet op den zijnen. -

‘Mijn God - zuster, - U moet takt hebben, véél takt - U moet bedenken, zoo'n ongelukkig stumpertje - ik kan me heusch niet begrijpen, dat U daarmee niet wat méér geduld weet te hebben. Geduld overwint alles.’

Marie Nerveu was door deze en dergelijke stekelige gezegden weldra bang geworden hare voordeelige betrekking te zullen verliezen indien zij bleef klagen over haar patientje. En daarmede natuurlijk óók haar goeden roep bij den specialiteit, die Johnnie behandelde. Een paar maal ook had mevrouw Vermeulen zich zelfs geroepen gevoeld haar een lesje te geven.

‘Voor mij doet hij het wel. Ik weet alles van hem gedaan te krijgen. Het is alleen maar 'n questie van takt.’

En dan zette zij zich met het geweigerde voedsel voor Johnnies bedje, en beloofde hem allerlei moois indien hij het opat, en het kind was slim genoeg te begrijpen, hoe hij, behalve alles wat hem werd toegezegd, óók nog een soort overwicht op zijn verpleegster kreeg wanneer hij voor zijn moeder deed wat hij háár in ondeugendheid weigerde.

Het gevolg ervan was geweest, dat Zuster Nerveu zich ten slotte wel wachtte zijn verdere stoutigheden aan mevrouw Vermeulen te verklappen, veel liever trachtte en bij hemzelf en bij deze in de gunst te komen door alles te verzwijgen wat er ongerechtigs voorviel. -

Een uur geleden, toen de bouillon, stipt op tijd, was binnengebracht door de kinderjuffrouw, had Johnnie koppig zijn hoofd omgedraaid, en op alle overredingen dat het hem moest helpen beter te worden onverbiddelijk geantwoord: ‘Ik doe het niet; ik lust het niet.’ -

En zuster Nerveu had daarop het kopje stilletjes leeggegooid in den vuilwateremmer, en niemand die er verder iets van bemerkte. -

‘Het was hare schuld niet’ - zeide zij tot zichzelve; - ‘indien zij van de ouders geen hulp en steun ondervond kon zij er niets aan doen, dat zij ten slotte tot bedriegen kwam. Zelf iets gebruiken van de aldus voor den kleinen patient bestemde lekkernijen zou haar tegen de borst hebben gestuit als een soort stelen, maar zij had geen lust, uit overdreven plichtsbetrachting, zichzelve het leven te veronaangenamen, en nog ondank te krijgen bovendien. -

Mevrouw Vermeulen, die vond dat zij hare

[p. 197]

moederplichten nu weer ruimschoots was nagekomen, maakte zich tot vertrekken gereed. - Zij gaf Johnnie een uiterst voorzichtigen zoen, om vooral haar mooie japon niet te kreuken, en tikte hem vinnig op de vingers, omdat hij naar een haarspeld in haar zorgvuldig gefriseerd kapsel wou grijpen, en toen zei ze tot afscheid tot de zuster, op haar hooghartigen beveeltoon, die Marie Nerveu inwendig altijd woedend maakte:

‘U zorgt er wel voor dat de kamer heel netjes opgeruimd is; er komen zoo dikwijls kennissen, die vragen of ze eens even naar Johnnie mogen komen zien - - - de bloemen zijn er al, zie ik, - - maar legt U liever een nieuw tafelkleedje; dit hier is niet heelemaal frisch meer, vindt U wel.’ - - Terwijl de zuster dadelijk opstond om aan het bevel te voldoen gleed mevrouws oog nog even, wel voldaan, over het altijd keurig-verpleegsteruitzien van Marie Nerveu, met de onberispelijke heldere manchetten en boord, en het coquette, toch niet àl te wereldsche mutsje. Dat had ze zoo graag, zoo'n beschaafd, zich zoo netjes-kleedend, en toch hare positie zoo volkomen-begrijpend meisje om zich heen. - ‘Je hadt tegenwoordig van die zwierige juffies’ - had ze met een geringschattenden blik gezegd tot dr: Heideman toen ze hem vroeg haar 'n vertrouwde zuster te zoeken, ‘die dirkten zich op of ze in de comedie voor verpleegster moesten spelen, met zóó veel drukte, van wit-glacés op straat, en veel te veel gegarneerde japonnen, en al die ondegelijkheden meer. Zij moest iemand hebben, die paste in haar aristocratisch-gedistingueerde omgeving, de dokter begreep wel wat ze bedoelde, 'n wezenlijk-beschaafd persoontje, óók in haar uiterlijk.’ -

En doktor Heideman had toen dadelijk gedacht aan zuster Nerveu, precies iets in háár geest, had hij gezegd. Kon hij in alle opzichten aanbevelen. En was toevallig net vrij - werkelijk een bijzonder toeval, omdat ze zoo gewild was. -

Nerveu. - O, ja Hermance Vermeulen herinnerde zich héél goed, dat ze vroeger een Marie Nerveu gekend had, toen zijzelve nog Hermance de Wall heette. - En er zweefde haar iets van voor, dat die haar vader, de dominee, zoo ineens was gestorven. - Of ze daarvan een dochter zou zijn? - -

‘Enne - weet U ook zoowat van haar familie af?’ - had ze voorzichtig geinformeerd, om den dokter niet te laten merken, dat ze die pleegzuster misschien wel kende. Dat hoefde hij niet te weten, als 't eens zoo was. ‘U begrijpt, al is het meisje-zelve ook fatsoenlijk, je weet toch graag zoo'n beetje wie je in je huis neemt, als ze bezoeken krijgt, en zoo; vooral omdat het voor zoo'n langen tijd zal zijn.’

‘Zeker,’ Dr: Heideman, die al van af zijn jonge jaren in den Haag praktiseerde, wist haar precies te vertellen, hoe hij 'n dochter bedoelde van dien jong-gestorven predikant, die maar kort gestaan had in den Haag. Herinnerde zij zich niet meer? De moeder was 'n freule, geloofde hij, van haar-zelve. In elk geval 'n dóór en dóór nette familie.

Hermance Vermeulen was voldoende ingelicht. Dus inderdaad, diezelfde bij de handsche, vlug-leerende Marietje, met wie zij indertijd op de Bijzondere school had gegaan, en die haar toen bij den naam noemde! Even leek het haar 'n bezwaar. Als zoo'n schepseltje eens de pretensie had van haar nog van die oude jeugd-herinneringen te durven spreken, op 'n familiaire manier!

Maar zij zette dat bezwaar dadelijk aan den kant. Marie Nerveu was immers de eerste niet, die zij op een afstand had weten te houden, omdat zij zich trachtte te intiem te maken op gronden van vroegeren omgang. In dat opzicht, van arme en nietvoorname familie-leden en vroegere jeugdbekenden te negeeren, of, zoo zij opdringend werden, op haar plaats te zetten, was zij zich haar meesterschap bewust. Dus, als dr: Heideman er nu zoo vóór was juist haar te nemen, waarom niet? - Zij zou eens zien, hoe 't ging. Was het meisje àl te brutaal, dan gaf zij haar onder een of ander voorwendsel maar weer haar congé. Een reden was altijd wel te vinden.

En zóó onverschrokken-handig had ze, toen Marie Nerveu zich bij haar kwam melden, gedaan of ze haar nooit had gezien, zóó zonder 'n spier van haar gezicht te vertrekken gezegd: ‘Nerveu - heet U. - O pardon, ik dacht dat dr: Heideman gezegd had Nevew,’ dat Marie-zelve er de dupe van was geweest; gedacht had: Herkent ze me nu wezenlijk niet? -

Later, had ze wel begrepen, dat 't maar 'n comedie was, wel kunnen merken toch, hoe Hermance Vermeulen zich maar zoo hield. Maar zij-ook kende immers hare tegenwoordige plaats, maakte het daardoor onnoodig dat Hermance airs aannam om haar den afstand te laten voelen. -

‘U hebt wèl gelijk gehad - dokter’ - had deze al na weinige dagen tot dr. Heideman gezegd. - ‘We hebben het bijzonder getroffen met die verpleegster, die U hebt gerecommandeerd. Ik ben U héél, héél dankbaar, wezenlijk 'n vertrouwd, en door en door net persoontje.’ -

Dr. Heideman, die zijn praktijk bijna alleen had onder 't Haagsche high-life, en uitstekend wist wat ieder van dit soort patiënten noodig had, meer nog op maatschappelijk dan op medisch gebied, knikte het mooie mevrouwtje vroolijk toe: ‘Dat wist ik wel. - Precies

[p. 198]

wat U hebben moest. - En 'n juweel van 'n zieken oppasseresje.’ -

‘Ajakkes’ - zei Johnnie - die de ietwat scherpe stem al onderscheidde in den gang. - ‘Daar komt tante Nellie.’ -

Hij was bezig een kopje thee en 'n paar petits fours, die zijn moeder zooeven had binnengestuurd, met veel smaak te verorberen; alles op een blaadje mede voor zuster Nerveu, want mevrouw Vermeulen stelde er een eer in, dat hare ondergeschikten het bij haar materieel net zoo goed hadden als zijzelve, maar zijn portie was er óók bij. En, hoewel de zuster nog even zwakjes had geprotesteerd: ‘laat mij ten minste wat méér melk doen in je thee; 't is heusch niet goed voor je,’ - zijn dwingerig: ‘mama heeft het mij beloofd; ik zeg 't aan mama, als ik het niet net zoo krijg als zij 't heeft ingeschonken,’ was voldoende voor haar geweest, om hem zonder verdere opmerkingen zijn deel te geven, op een voor hem afzonderlijk bestemd fijn porseleinen blaadje, met een wit servet er overheen en het theekopje en bordje een geheel er mede vormend.

Tante Nelly, kleine gebochelde, met opvallend streng-eenvoudige, bijna armelijke kleeding, en een ouwelijken hoed, en het haar daaronder-uit glad-weggestreken, kwam, nog steeds tegen de kinder-juffrouw, die haar binnenliet, redeneerend binnen:

‘Ja, ik dacht al, dat ik U Zondag had zien zitten. Dan heb ik dus toch goed gezien. Ik dacht al, dat is net de juffrouw van Johnnie.’ -

Zij voegde er geen enkele op- of aanmerking bij, maar in haar toon klonk de zwijgende gestrenge afkeuring over het wereldsch feit, dat de juffrouw op den dag des Heeren had gezeten in een café als ‘de Promenade.’ - Het arme meisje bloosde tot achter haar ooren. Zij was overtuigd, dat juffrouw Vermeulen het zondig feit in haar godsdienstijver zou oververtellen aan hare schoonzuster en, al was mevrouw Vermeulen niet zóó steil-orthodox om dat zitten ergens op Zondag op zichzelf zoo erg te vinden, wie weet of zij 't wel fatsoenlijk vond, op Zondag, daarenboven nog omdat de juffrouw zich te schuld bewuster voelde, door er met een manspersoon te hebben gezeten, haar bloed-eigenneef wel, maar de vraag was of mevrouw dat van haar zou gelooven. -

‘Ik was zoo moe - we hebben 'n kop chocolade gedronken even’ - - stamelde ze, terwijl ze de deur achter hare ondervraagster sloot. -

Tante Nelly, hoezeer zij het heel lief en goed meende met haar broers ziek kind, had niet den minsten slag met hem om te gaan, omdat zij hem voortdurend voorhield, hoe hij zijn ziekte moest beschouwen als een hem door den lieven Heere Jezus opgelegde beproeving.

En Johnnie was nog te klein om dezen wreeden godsdienst-leer gedachtengang te kunnen in zich opnemen als een troost.

‘Ik houd niet van Uw lieven Heer Jezus, als Hij mij zoo plaagt’ - had hij eens heftig geantwoord. -

Dien avond, in haar avondgebed, had tante Nelly God innig gebeden haar neefje zijn ‘groote zonde’ toch genadig te willen vergeven.

Hemzelven echter had zij gestreng geantwoord: ‘Johnnie, je komt nóóit in den hemel, als je zóó oneerbiedig spreekt.’

En het kind had van angst den halven nacht wakker gelegen, zonder te durven zeggen wáárom. -

(Wordt vervolgd.)