De Hollandsche Lelie. Jaargang 23

Toerekenbaar?
door Mevr. Ovink - Soer.
(Vervolg van No. 38).

Gretel was onkundig gebleven van dit gesprek, doch kon ze uit de houding van Frau Baronin wel opmaken, dat haar ‘balkans’ alles behalve gunstig stond. Vanmorgen had haar meesteres nog gezegd, dat ze niets tevreden over haar was. Nu ja, wie vergeet niet wel eens een kleinigheid; dat eeuwige gevit altijd. Haar hoofd stond er niet naar voortdurend al hare kleine plichten in 't oog te houden. - Wijselijk besloot ze den geheelen dag heel attent en hulpvaardig te zijn en af te wachten wat de avond brengen zou. Naar 't bal gaan, deed ze in ieder geval, zoo niet goed- dan kwaadschiks.

Maar 't entrée? Die ellendig halve mark, waar haalde ze hem vandaan? Gretel leed aan chronisch geldgebrek. Ze kon er Max toch moeilijk om vragen, zoolang hij er niet over sprak. Misschien wilde de: ‘Ober’ haar wel wat leenen of anders de boekhouder.

Gretel besteedde veel tijd aan haar kapsel en trok haar beste japonnetje aan, dat, door het zeer doorschijnend bovenstuk aan de taille, vrij laag gedécolleteerd was.

Toen ze voor de table d'hôte achter den kamerheer binnenkwam, bemerkte ze met welgevallen, dat iedereen naar haar keek. Frau Baronin maakte geen aanmerking op haar toilet, ze had weer een hoofdpijndag en was nog stiller dan anders. Van de conver-

[p. 667]

satie aan tafel kwam toch niets terecht, want de muziek klonk veel te luid. 't Orkest zat te dicht bij. Zelfs voor muziekliefhebbers was 't genot problematisch, al werd er heel mooi gespeeld.

Men stond vlugger op dan gewoonlijk.

Fräulein was stil weggeslopen. Ze moest er toch werk van maken aan geld voor 't bal entreé te komen. Onderweg naar 't kantoortje van den boekhouder kwam ze Mrs Taylor tegen.

‘O, wat zijn we mooi!’ prees deze dame opgetogen. ‘Ik kan nu al voorspellen wie van avond de “reine” zal zijn, Fräulein Hünert.’

De ‘Gnädige Frau,’ maakt mij verlegen,’ prevelde Gretel met een lief blosje, ‘maar ach, gnädige Frau, 't is nog volstrekt niet zeker, dat 'k mee zal dansen.’

‘Waarom niet, kindlief! Wil Frau Baronin....?’

‘Och weet U,’ viel Gretel in,. ‘ik geloof nooit, dat Frau Baronin de entrée voor mij zal willen betalen, want ze heeft niets op met 't bal.’

‘Als 't daar alleen aan hapert, meisjelief, dan help 'k je wel uit den brand. Hier hebt U een mark, naderhand krijg ik die wel eens terug of ik trek hem van Uw eerste salaris af, als U met ons in Engeland bent,’ besloot Mrs. Taylor half in ernst, half in scherts.

‘Lag 't maar alleen aan mij’... zuchtte Gretel. ‘U is zoo lief en goed, dolgraag ging ik met U mee, maar 'k weet niet... mijn moeder...

“Verzeih” gnädige Frau, daar komt de kamerheer, wij gaan weer eens die heerlijke “Rundfahrt” maken. Duizend maal dank voor 't geld.’

Weg vloog ze, nam den kamerheer bij den arm en geleidde hem voorzichtig de trap af, naar de aanlegplaats van de ‘Ingeborg.’

De kleine motorboot was propvol met zondagpassagiers. Fräulein veroverde met moeite een plaatsje voor den Kamerheer en bleef zelve staan. Doch dadelijk stonden wel drie heeren tegelijk op, om haar hunne plaats aan te bieden. Fräulein, lachte, bloosde, deed coquet. De baron grinnikte goedig.

Een groote meisjesschool, door jonge vroolijke onderwijzeressen begeleid, van een ‘Ausflug’, teruggekomen, vulde een groot gedeelte van de boot. De kinderen voerden den zeemeeuwen hun overgebleven boterhammen, snoepten kersen en koekjes, hadden dol veel pret.

‘Zou mijn vrouw ons niet te Gremsmühlen wachten om verder mee te gaan?’ informeerde de baron bij Gretel.

‘Neen, Herr Kammerherr, Frau Baronin wilde tijdig thuis zijn, omdat zij den dokter nog vóór de avondtafel wachtte, maar die komt altijd veel later dan hij belooft, dus..’

‘Mijn vrouw is weer erg zenuwachtig en heeft last van haar hart; ze klaagt wel niet, maar ik merk 't best, dat ze zich niet goed voelt,’ sprak de baron mismoedig, en even later verklaarde hij niet de geheele rondvaart te willen meemaken, daar hij verlangde te hooren of de dokter er al geweest was, en wat hij zijn vrouw had voorgeschreven.

Doch, zooals Gretel wel gedacht had, liet de geneesheer op zich wachten. Na de avondtafel, die slecht bezocht werd, ging de familie von Hohenheim, op verzoek van den kamerheer, onder de waranda zitten, om de balgasten te zien binnenkomen.

Gretel zat op spelden. Uit de danszaal klonken de eerste muziektonen tot haar door.

‘Daar heb je den dokter,’ riep mevrouw von Hohenheim verheugd, toen er weer een wagen voor de steen en trap stilhield. Zij haastte zich den geneesheer tegemoet, doch keerde, zich bedenkend, nog even wéérom.

‘'k Ben zoo gauw mogelijk terug, U laat den kamerheer in dien tijd niet alleen, Fräulein,’ gebood ze nadrukkelijk. Nauwelijks was de barones de trap af, en naast den dokter den weg overstekend, 't Schweizerhof binnengegaan, of Fräulein stond op. ‘'k Ga maar even in de zaal kijken, Herr Kammerherr,’ verontschuldigde zij zich, en voor de baron iets kon antwoorden, was zijn gezelschapsdame in 't gewoel verdwenen.

Geduldig bleef de oude man wachten. Och, hij gunde 't kind wel een pretje, en zou Emilie bepraten haar maar te laten blijven.

Een half uur verliep, toen nog een kwartier; de kamerheer werd moe van 't gewemel om hem heen, voelde zich eenzaam en verdrietig. Waar bleef Emilie toch? Eindelijk daar kwam ze aan met Mevrouw van Rheden, de kleine Holländerin. Nu gingen de dames zeker nog wat kaartspelen, zooals ze bijna elken avond deden, terwijl hij stil toekeek.

‘Zit je alleen? Waar is Fräulein?’ vroeg mevrouw von Hohenheim ontevreden. Haar reeds hooge gelaatskleur werd nog donkerder.

Met zijn bevende hand wees haar man in de richting der danszaal, ‘'t Kind wilde zoo graag eens kijken...’

‘Neen maar, heeft U ooit van zoo iets brutaals gehoord?’ riep de barones, zich tot Mevrouw van Rheden wendend, ‘'k Heb Fräulein uitdrukkelijk gelast bij mijn man

[p. 668]

te blijven, tot 'k terugkwam. Hoe durft ze weg te loopen! Zoo'n onbeschaamd schepsel! 't Lijkt wel of ze hoe langer hoe meer vergeet, dat ze bij mij in betrekking is. ‘Ziedend van drift wenkte ze een kellner. ‘Wil je even Fräulein Hünert voor mij gaan roepen? Ze moet in de danszaal zijn, zeg haar als je blieft, dat ze onmiddelijk hier moet komen.’ Gretel scheen toch schuldbewust. Na eenige oogenblikken kwam ze, doch in haar oogen lag een booze gloed, haar houding was bepaald uitdagend.

Mevrouw von Hohenheim trachtte zich te beheerschen.

‘Wat bezielt U, Fräulein? 'k Begrijp niet hoe U 't hart heeft gehad den kamerheer, tegen mijn uitdrukkelijk bevel in, alleen te laten,’ sprak ze met radde, doch ingehouden stem. ‘Had 'k er nog over gedacht U aan 't bal te laten deelnemen, dan is daar nu geen kwestie meer van.. En... wie betaalde uw entrée?’

Gretel stampte met haar voetje op den grond. ‘Dìe lieve Mrs. Taylor, als U 't weten wil.. En ik ga toch,’ liet ze er heftig en uitdagend op volgen. ‘Frau Baronin mag mij dit genoegen niet misgunnen, 'k Ben jong en verlang net zoo goed mij te vermaken als andere meisjes. Ik....’

‘U blijft hier, 't staat alleen aan mij te beslissen of U van avond dansen zult of niet en ik verbied U...’

‘Maar ik ga toch...’

‘Dan gaat U voorgoed...’

‘Dat kan me geen zier schelen, Frau Baronin zal mij niet terughouden. 'k Wil en zal dansen van avond.’

De laatste woorden gilde ze uit, terwijl ze tegelijkertijd opvloog en wegsnelde.

Mevrouw von Hohenheim strekte den arm uit als wilde ze 't meisje tegenhouden. Toen bracht ze de hand aan het hart en steunde zich tegen den schouder van Mevrouw van Rheden, die haar bezorgd aanzag. De baron keek verschrikt naar beiden. Hij zag er zoo angstig en ontsteld uit, alsof hij ieder oogenblik in tranen zou losbarsten.

Nauwelijks lette de barones op zijn ontdaan gezicht of ze herwon haar zelfbeheersching.

‘'t Is niets Henri, wees maar niet verdrietig. 'k Lijk wel dwaas me zoo boos te maken op dat ondeugende schepsel. 't Komt immers wel weer terecht.’

Ze bette haar verhit gelaat met een kanten zakdoekje.

‘'t Is hier veel te koel voor je, man, laat ons naar binnen gaan.’ Aldoor zenuwachtig pratend zocht ze hun gewoon hoekplaatsje op in de leeszaal, en zette zich op de sofa, naast haar man. Er lag een vreemde glans in haar oogen, en Mevrouw van Rheden zag hoe haar lippen beefden, terwijl ze den kamerheer glimlachend toeknikte.

‘Kom,’ vervolgde ze, ‘zullen we een partijtje maken, mevrouw van Rheden? heeft U de kaarten meegebracht?’

‘Laat 'k liever een glas water voor U halen, gnädige Frau, U is geheel van streek,’ raadde deze dame, die zelf ontdaan was van de zoo even bijgewoonde scène.

‘Dank U, 't wordt al beter.’ Haar oogen dwaalden naar de danszaal. ‘Kan U zich begrijpen, lieve Mevrouw van Rheden, hoe dat meisje zoo brutaal heeft durven zijn, zóó tegen mij durfde opspelen?

Thuis zou zij 't wel uit haar hersens hebben gelaten. Maar hier verbeeldt zij zich een dame te zijn, omdat men haar 't hoofd op hol brengt. Die Mrs. Taylor! Het entreé te betalen voor mijn “Fraulein”! Waar bemoeit 't mensch zich mee? Doch dat laat ik mij maar niet zoo welgevallen. Ik ga Mrs Taylor eens dadelijk vragen wat die bemoeizucht beduidt.’ En zij stond op.

‘Doe dat liever morgen, gnädige Frau,’ sprak 't Hollandsche vrouwtje overredend. ‘U is heusch veel te overspannen.’

‘Neen, even maar. Houd mij niet tegen, lieve mevrouw. Henri we gaan dadelijk naar boven, wat zie je er moe uit, beste.!’

‘U doet heusch verkeerd. Mevrouw,’ hield de Hollandsche aan, de barones hoorde niet eens wat zij zeide. Bijna automatisch, als werd zij voortgejaagd door een alles beheerschende aandrift, drong zij tusschen de menschen door, en verdween op haar beurt in de balzaal.

Dicht bij den ingang zat Gretel in druk gesprek met de haar omringende heeren. Mevrouw von Hohenheim voelde haar bloed weer koken, toen ze Fräulein in 't oog kreeg. Ze vergat waarvoor ze gekomen was, zag zelfs de zware gestalte van Mrs Taylor niet, die haar tegemoet trad met de woorden: ‘Wees menschelijk, Frau Baronin, gun dat jonge meisje een onschuldig genoegen.’ Op Gretel toetredend, omsloot de barones haar dunne polsen als in een schroef.

‘Ga mee,’ sprak ze, met heesche stem, ‘ik wil, dat U dadelijk meegaat, verstaan?’

‘'k Wil niet, 'k ga niet, Frau Baronin heeft 't recht niet...’

[p. 669]

Mevrouw von Hohenheim lette niet op de menschen om haar heen. Ze zag slechts Gretel's vlammende oogen in 't krijtwitte gezichtje. Ruw trok ze 't meisje overeind. ‘Geen praatjes meer, vooruit,’ hijgde ze bijna.

De ander siste als een getergde kat en wrong zich onder den greep der groote blanke handen.

‘Neen, 'k wil niet, goedschiks krijgt U me niet mee, Frau Baronin moet mij er dan maar uitslepen,’ tartte zij gillend en haar mond verdrong zich tot een akelige grijns. Bij dien aanblik verloor haar meesteres haar bezinning. Ze vergat waar ze was. 't Suisde in haar ooren, een bloedroode nevel daalde voor haar oogen, en daarachter kwam 't uitdagende, sarrende gezicht te voorschijn, dat haar dol en gek maakte, haar zenuwen tot 't uiterste prikkelde.

Eensklaps hief ze de hand op, en gaf Fräulein een klinkende slag om de ooren, eerst rechts, toen links...

Men rukte haar achteruit, de ongelukkige vrouw wankelde, viel bijna, keek om zich heen als ontwaakte ze uit een boozen droom. Toen schudde ze trotsch de armen van zich af, die haar dreigend tegenhielden, sloeg de tot een vuist gebalde hand weg, die de student haar bijna in 't gezicht duwde. Nog even wierp ze een laatsten verachtelijken blik op Fräulein, die bevend en kermend bescherming zocht in de haar van alle zijden gretig toegestoken armen.

Natuurlijk trok de heele bende partij voor die half vermoorde onschuld.

En zij wendde zich af, koud en hoog, als hoorde ze de beleedigende woorden niet, haar door al dat ‘rapaille’ in 't gezicht gegooid.

Mevrouw van Rheden, die aan den ingang der zaal, door een grooten menschendrom tegengehouden, 't drama niet had kunnen volgen, ontstelde van het starre, lijkbleeke gezicht, waarmee de barones haar voorbij, op 't tafeltje toetrad, waar de kamerheer nog steeds zat.

De arme man leek geheel versuft, en ging dadelijk mee, toen zijn vrouw, zijn arm in den hare leggend, hem zachtjes tot opstaan dwong. Zelfs op dit oogenblik dacht zij er aan, voorzichtig, voetje voor voetje voort te gaan, opdat hij tijd zou hebben mee te komen.

Tien minuten later was 't bal weêr in vollen gang. Nog wat bleek, maar daardoor des te interessanter, danste Gretel Hünert er weêr lustig op los. Ze voelde zich de heldin van den avond; iedereen had meelij met haar, en geen woorden genoeg om haar trotsche meesteres af te breken.

Bij al de vreemden voegden zich de vele logé's, die het de barones niet konden vergeven, dat ze hen steeds negeerde. Nu had die aanmatigende Madam eens getoond wat voor eene ze er eigenlijk was. Dat moest een barones, een geboren gravin verbeelden! Een vrouw uit 't volk had zich niet erger kunnen vergeten en onbeschaafder gedragen. Zulk een publiek schandaal te maken! 't Was ongehoord.

‘Wanneer de directie Frau Baronin morgen 't hótel niet uitzette, dan gingen alle logés heen,’ verklaarde de Freiherr von Eichendorff terwijl hij, heftige gebaren makend, zoo woest rondkeek alsof hij de heele wereld wilde uitdagen.

De Engelsche dames kwamen Fräulein beklagen en met lieve woordjes troosten. ‘Arm kind! lief, geduldig schepsel, hoe had ze 't nog zoo lang bij zulk een meesteres kunnen uithouden!’

Van dit oogenblik af aan zou Mrs Taylor Gretel geheel onder haar hoede nemen, ze kon van nacht wel bij de kleine meisjes op de kamer logeeren, want ze wilde toch zeker niet in haar kamer, naast die van de familie von Hohenheim in 't Schweizerhof slapen?

Doch Max von Eichendorff had een heel ander plannetje, en wist Gretel naar een afgelegen hoekje mee te troonen, daar hij haar noodzakelijk even alleen moest spreken.

‘Je bent veel te erg beleedigd, mijn engel, om nog één nacht hier onder dit dak door te brengen’ verzekerde hij, teeder de zachte wangen streelend, die daar straks zoo wreed gestriemd waren.

‘'k Heb een en ander al bij den boekhouder nagezien, we kunnen van avond nog best in Lübeck komen, als we nu dadelijk met 't volgend bootje naar Malente gaan. Den koffer kan je je wel laten nazenden’.

‘Maar waar zou ik in Lübeck moeten blijven?’ informeerde Gretel, met naïf vragende oogen tot haar galant opziend.

‘k Breng je bij een getrouwde.... nicht van me en...’

‘Och, heb je nog familie in Lübeck,’ viel Gretel in, met een argeloos lachje, ‘daar heb je me nooit wat van verteld’...

(Wordt vervolgd.)