Gedachtenwisseling.
Duitsche Greet.
Onder dit opschrift las ik, in Lelie no. 10 pag. 152, een schrijven van den Heer K. Schraver (Gep. Lt. pl. adj.) In mijn schooljaren heb ik dikwijls hooren zeggen ‘Holland is een Vrij land’. Ik begreep nooit, wat dat eigenlijk beteekende; en nu nog heden -, durf ik niet voor mijn domheid uittekomen, iemand openlijk te vragen ‘Wat beteekent dat ‘Holland is een Vrij land’? -
Nu ik het geschrevene van den Heer Schraver lees, zou ik eigenlijk denken dat Holland géén Vrij land is! ZEdelGestrenge wil het dáárheen gestuurd, dat de Politie (zegge Justitie) onverwachts een bestudeerde inval in iemands huis doet.
M.i. komt dat in een ‘Vrij’ land niet te pas.
In een ‘Vrij’ land behoort iedereen binnenshuis het recht te hebben te denken, te spreken en te doen, wat hem begeert; wil een vrouw mannen in huis ontvangen of een man meisjes; die dat binnenshuis wil, uit behoeften zijn lusten bot te vieren, zijn aangeboren dierlijkheid uitteoefenen of zijn speel hartstocht te ontplooien, laat dan een ander die het verkeerd oordeelt hem daarop opmerkzaam maken en op den - door hem - geoordeelden beteren weg brengen, maar laat hem Vrij in Zijn huis.
In een vrij land, oefen daar geen Dictoraat uit. -
Indien iemand een zaak exploiteert, welke de Justitie niet wenschelijk acht - laat ze hem of haar daarop openlijk wijzen, het afraden en hem betere richting openen en alzoo eenige voogdij uitoefenen ten goede. Maar laat ze niet besluiten voor de deur, of links en rechts op een afstand, openlijk of gnieps, waarschuwingsposten te zetten, om zoo - omdat iemand anders denkt of doet dan zij zelf - iemands levensbestaanspogingen te belemmeren.
Gesteld, de Justitie zou het zóó ver drijven, dat - als zoo iemand of een ander die ze (bijv.) haat, annonces plaatst in een courant, zij de blieven op dergelijke advertenties binnenkomende zou laten verbieden af te geven, òf ze zou de Directie van de Posterijen dictoreeren de menschen te verzoeken naam, woonplaats en adres, op elke zendbrief of pakketkaart of postwissel te vermelden, om dat alles - als onbestelbaar te kunnen laten retourneeren, zoodra zij zou meenen dat iemand verkeerd handelt, om hem zoodoende, maatschappelijk onmogelijk te maken, hem en zijn gezin door uithongering onschadelijk te maken.
Of, zij zou de macht hebben, aan den Burgerlijken Stand op iemands stamkaart, tegen de waarheid in, met rooden inkt aanteekeningen te laten maken, bijv. dat zoo iemand was failliet geweest zonder vermelding, dat dit was gebeurd tengevolge boos optreden in iemands afwezigheid bij verstek, en weder na eenige dagen was vernietigd; alleen maar om, indien informatiekantoren, handelskantoren of particulieren, aan die bureaux inlichtingen vragen, dezen verwoestend voor den ter dood opgeschrevene zullen werken; hem een stad of ons land zouden uitjagen.
Neen, Geëerde Luitenant, zulke dingen kunnen zijn voorgekomen in Parijs ten tijde van de Fransche Revolutie, zij - die georganiseerde onverwachte invallen - mogen voorvallen in Rusland, welke aanvallen ten slotte zouden leiden, dat iemand evenals den Secretaris van Tolstoï, zoo 's nachts eens eventjes uit bed gelicht wordt, misschien omdat hij meeningen ‘helpt’ verspreiden die de Justitie niet deelt, hier in Holland hoop ik, ter wille van ons land, ter wille van onze Koningin, dat - al moogt gij wijzen op een enkelen plaats gehad hebbenden inval te Amsterdam, deze en dergelijke optredingen, dáárom nog niet goed gepraat zullen worden, geen bestaanskracht, geen levenskracht zullen verkrijgen. Ons land, dat toch al zoo langzamerhand in miscrediet geraakt - al is het ook ten deele niet alles waarheid wat er gezegd en geschreven wordt - zou toch zeker, wanneer dèrgelijke machtsoverschrijdingen, zooals ik de georganiseerde invallen belief te noemen, zouden intreden - geen vrij land meer zijn; waar ingezetenen, zoowel vreemdelingen allereerst behoeren gewaarborgd te wezen, dat ze tenminste binnenshuis vrij zijn in hun doen en laten. -
Jammer, dat U gepensioneerd is; U schijnt me een goed soldaat om een inval te leiden.
H. VAN HOLK.
's Gravenhage, 8 Sept. 1909.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd