De Hollandsche Lelie. Jaargang 22

Een Ruil.
Een Schets uit het Kinderleven door Stella Mare.

Ze zaten in de achterste bank en waren vriendinnen. Suze, een blond tenger poppetje, een echt zoet kindje zooals Beppie haar altijd plagend noemde, zit met strak gezicht, en twee gloeiende plekjes van ijver op de bleeke wangetjes, vlijtig door te haken. Twee stokjes, drie lossen - twee stokjes, drie lossen, en zoo verder den eenen toer na den anderen.

‘Suus luister eens?’

‘Twee stokjes, drie lossen -’ ‘twee stokjes drie lossen.’

‘Ajakkes wrat ben je weer een zoet kindje. Durf je niet te praten, ben je bang, dat ze het ziet?’ zei Beppie plagend.

‘Twee stokjes, drie lossen, twee stokjes drie lossen’ telde Suze door.

‘Flauw kind, spook, ik neem lekker een andere vriendin. Ik kan er genoeg krijgen: ik heb jou niet noodig. Truus Kloppers, en Betsy Honig en Leentje Termey, velen hebben me al zoo dikwijls gevraagd om vriendin met ze te worden,’ blufte Beppie.

‘Neen, niet doen’ schudde Suze smeekend en keek heel even van haar haakwerk op, terwijl hare fijne vingertjes ondertusschen door bleven haken. ‘Je bent ook altijd zoo bang. Je durft nooit eens te praten onder de les Truus wèl, en Leentje oòk. Maar jij...’

‘Niet praten Suze, -’ klonk een waarschuwende stem.

Suze zweeg, maar Beppie riep dadelijk: ‘Dat deed ik juffrouw!’

Suze keek Beppie vol bewondering aan. Hoe durfde ze dat toch zoo maar door de klas te schreeuwen.

Als ze nu eens in den hoek werd gezet. Die Beppie gaf nu toch ook nergens om.

Suze voelde een groote bewondering voor Beppie. Ze geloofde best, dat alle meisjes haar tot vriendin wilden hebben, en ze was Beppie dankbaar, dat zij geen ander tot vriendin nam dan haar alleen.

Op de dansles hielden de meisjes en jongens ook allen zooveel van Beppie.

Ze danste altijd met een jongetje.

Zij, Suze, behoorde trouw tot het clubje kleine meisjes, dat altijd met elkaar danste.

Ze was nooit jaloersch op Beppie.

Ze begreep zoo goed, dat de jongens liever Beppie kozen met haar blozende belle-fleurkoonen, haar guitig-lachende oogen en haar steeds vroolijk-babbelend mondje, dan haar stil bleek eenzelvig verlegen kind.

‘Wat wilde je nu zeggen?’ fluisterde Suze na een poosje met een angstigen blik op de juffrouw, die juist een meisje op de eerste bank aan het helpen was met haar haakwerk.

‘Mijnheer Bevers heeft gisteren verteld, dat we de menuet op de dansles gaan leeren. Leuk hè?’

‘Ach’, zei Suze schouderophalend en teleurgesteld, dat ze juist dat te hooren kreeg. ‘Kan het je niet schelen?’ vroeg Beppie verbaasd.

‘Neen’, fluisterde Suze dof.

‘Acht jongens en acht meisjes mogen met de uitvoering meedoen,’ vertelde Beppie levendig verder.

‘Ik dans toch nooit met een jongen,’ zei Suusje gelaten.

‘Neen, dat is waar ook’, gaf Beppie onmiddellijk toe.

‘Jij wordt natuurlijk gekozen.’

‘Ja’, knikte Beppie, zeker van zich zelf.

‘Wel prettig he?’ vroeg Suze zonder de minste afgunst.

‘Dòl’, lachte Beppie, al opgewonden over het vooruitzicht alleen.

‘Zou jij ook niet graag meedoen?’

Suze kreeg een kleur als vuur, maar antwoordde niet.

De juffrouw keek op en vroeg:

‘Wie babbelt daar op de achterste bank?’

[p. 843]

Beppie, die onder het praten niet op haar haakwerk had gelet, en geen raad meer wist omdat zij twee stokjes in denzelfden lossen had gestoken, legde haar werk neer, en zei haastig, haar kort dik vingertje opstekend: ‘Ik kan niet verder juffrouw, wil u eens kijken?’

De juffrouw kwam naar de achterste bank toe, maakte Beppie een standje omdat zij zoo knoeide, en trok twee toeren uit.

‘Je kunt schoolblijven als je taak niet af is’, zei de juffrouw streng.

‘Ruil om’, zei Suze dadelijk toen de juffrouw weer op hare plaats terug was.

‘Dùrf je?’ vroeg Beppie verbaasd over den ongekenden moed van Suusje.

‘Ja, als je maar niets aan mijn haakwerk doet. Houd het zoo maar in je hand. Niet haken hoor, want je knoeit altijd zoo.’

‘Zoo?’ zei Beppie beleedigd, maar ze was toch heel dankbaar, dat Suze, die zoo gauw en zoo netjes haakte, de uitgetrokken toeren voor haar wilde inhalen.

Nu kwam de taak stellig wel klaar.

Een poosje was het stil op de achterste bank. Suze's lippen prevelden tellend, ‘twee stokjes, drie lossen, twee stokjes, drie lossen.’

Beppie durfde haar niet storen en keek, voor den leus doende of ze aan het haken was, vol bewondering naar Suze, die zoo vlug de draad door hare vingers en het haakpennetje op en neer in de steken liet gaan.

Lang kon Beppie haar mondje niet houden en nog vol van het denken aan de nieuwe dans die ze voor de uitvoering zouden dansen, vroeg ze weer fluisterend: ‘Zeg Suus, zou jij ook niet graag meedoen met de uitvoering.’

‘Twee stokjes, drie lossen, twee stokjes drie lossen’, prevelden de smalle lipjes, en weer werd Suze's bleek gezicht op eens gloeiend rood.

‘Nu?’ dwong Beppie. ‘Zou je òòk willen?’

‘O, zoò graag’, fluisterde Suze hunkerend.

‘Misschien vragen ze je dezen keer wel,’ troostte Beppie.

‘Ze vragen me nooit,’ zuchtte Suze bedroefd en haakte weer ijverig verder.

‘Klaar, gauw omruilen anders merkt ze het,’ en Suze legde Beppies haakwerk op de tafel neer dat deze ongemerkt met het hare omruilde.

‘O dank je Suus, wat heb je dat gauw gedaan,’ zei Beppie blij, en in een groote behoefte om hare dankbaarheid te toon en vervolgde ze opgewonden: ‘Maar nu zal ik ook zorgen dat je met de menuet meedanst!’

‘Zal je heusch?’ vroeg Suze stralend van vreugde.

‘Ja stellig.’

Den heelen morgen bleef Suze soezen over het onverwachte geluk, dat haar te beurt zou vallen.

Zij, Suze Versteegh zou meedoen met de uitvoering, waarvoor alleen die kinderen werden gevraagd, die er het liefst uitzagen en het mooiste dansten.

Wat zouden de zusjes thuis, en wat zou ma en pa en grootma wel zeggen?

Als Beppie er nu maar echt voor zorgde!

Hoè ze dat deed, liet Suze maar aan haar over.

Beppie vond altijd overal wat op.

Bengelend met d'r schooltasch gingen Beppie en Suze arm in arm den weg uit naar huis.

Suusje was stiller dan ooit.

Beppie zonder daarop eenigermate te letten babbelde onophoudelijk, over de nieuwe jurk, die ze voor de uitvoering zou krijgen, over het leeslesje, dat ze voor den volgenden dag uit haar hoofd moesten leeren, over ‘de juffrouw’, en het gegolfde haar van Jo Steen.

‘Ze heeft er natuurlijk wel honderd vlechtjes in gezet, anders zou het niet zoo golven’, zei Beppie met klem.

‘Neen’, schudde Suusje, die heelemaal niet geluisterd had, en dus evengoed ‘ja’ had kunnen zeggen.

‘Zoo? Dacht jij dan soms dat Jo's haar uit de natuur golfde. Kind, wat mankeert je Jo heeft juist altijd zulk stijl piekerig haar,’ riep Beppie verontwaardigd uit.

‘Zal je nu heusch zorgen, dat ik meê doe, Bep?’ vroeg Suusje op eens. ‘Je hebt het toch beloofd.’

‘Ach, kind, ik zei 't maar zoo. Ik kan de jongens toch niet naar je toe trekken,’ antwoordde, Beppie wreed.

‘Neen’, zuchtte Suze.

‘Misschien vragen ze je wel uit zichzelf.’

‘In plaats van jou zeker?’ lachte Suze half huilend.

‘Neen dat geloof ik niet, want ik word altijd gevraagd’, bekende Beppie vol trots.

‘Maar misschien wil Leo liever eens met een ander dansen,’ opperde Suusje bedeesd.

‘Als hij dàt deed, dan.’ - En Beppie werd zoo kwaad bij de veronderstelling van de ontrouw van haar danscavaliertje, dat ze geen woorden kon vinden, en hare vuistjes balde van woede.

‘Dan? Nu wat dan?’ vroeg Suze kalm.

[p. 844]

‘Dan danste ik nooit meer in mijn leven met hem,’ antwoordde Beppie dreigend.

‘Ik zou ook wel eens met Leo willen dansen. Eigenlijk is Leo de eenige jongen met wien ik heel graag zou willen dansen.

De rest kan me niets schelen.

Leo danst zoo mooi, en jelui hebben samen altijd zoo'n pret als je samen danst. Ik zie het aan jelui gezicht.’

‘O ja,’ hij zegt zulke leuke dingen, dat je het soms uitschateren moèt, of je wilt of niet,’ lachte Beppie.

‘Ja, hij lacht zoo aardig, en hij heeft ook zulke mooie blauwe oogen, en hij is altijd zoo netjes! Wat zou ik dol graag eens met Leo willen dansen,’ zei Suusje verlangend.

Nu misschien ruilt hij morgenavond wel om en vraagt hij jou eens voor de menuet,’ spotte Beppie.

Suusje zuchtte.

Ze wist wel beter.

In een clubje stonden de meisjes bij elkander, druk pratend over de ophanden zijnde instudeering van de menuet.

‘O, Leo Wiggers kiest natuurlijk jou weer Beppie,’ zei Truus Kloppers.

‘Natuurlijk!’ gilde plagend het vriendinnenkoor.

‘Och ja, dat zal wel’, lachte Beppie blij.

‘Jij doet hem met Jaap Veenstra, hè Bets?’ vroeg Beppie aan het meisje dat naast haar stond.

‘Ja, Jaap vroeg het mij toen ik hem vanmorgen tegenkwam.’

‘Leuk hè?’

‘Ja erg, als ik maar wat dicht bij jelui kom te staan.’

‘Als Han de Wit mij nu maar vraagt,’ zuchtte Truus Kloppers angstig. ‘Ik zou het saai vinden als ik niet meê mocht doen, want ik heb nog juist zoo'n mooie nieuwe jurk, die ik nieuw heb gekregen toen ik met het trouwen van Jeanne en Lo moest strooien.’

‘Een jurk heb ik óók wel,’ zei nu Suusje, die tot nu niet meê had gedaan aan het opgewonden gesprek van de schoolvriendinnen.

‘Aan een jurk alleen heb je niets, als niemand je vraagt,’ merkte Beppie minachtend op.

De toespraak van den heer Bevers was klaar.

Onder de acht jongens, die door den dansmeester waren uitgekozen om met de uitvoering meê te doen, behoorde Leo Wiggers.

‘Wie hij wel kiezen zou?’

‘Beppie natuurlijk weêr,’ klonk het uit aller mond. De oogen van menig klein meisje waren vol spanning op een van de met de uitvoering mededansende jongetjes gericht, en heimelijk hoopte ieder, dat zij tot een der acht meisjes zou behooren, die met de uitvoering het menuet zouden meedansen.

De dansmeester klapte in zijne handen.

Acht jongens stoven op en vlogen vol haast naar het meisje hunner keuze toe.

In een hoekje stond Suusje.

Wat was dat? Zag ze goed?

Dat was Leo Wiggers, Leo met zijn mooie blauwe oogen, zijn vriendelijken lach.

Kwam hij naar haar, naar het bleeke, verlegen Suusje toe? Droomde zij niet?

Neen, het was waarheid.

Met een diepe buiging trad Leo op haar toe en vriendelijk vroeg hij:

‘Zou je de menuet met mij willen dansen Suusje,’ en hij bood het kleine meisje ridderlijk zijn arm.

‘Graag,’ knikte Suusje met een kleur als vuur.

Was het dan waar, was het dan heusch waar, dat zij nu met Leo danste, en dat zij met Leo de menuet op de uitvoering zou dansen? Ze begreep het niet, en terwijl de andere paren druk met elkander babbelden, dacht ze over het wonder na.

Beppie was veel mooier dan zij, en toch had Leo haàr gekozen.

Beppie was veel vroolijker en aardiger dan zij, en toch mocht zij en niet Beppie op de uitvoering dansen. Was het niet bijna een onmogelijkheid?

‘Ik begrijp het niet Leo,’ zei Suusje hem met een blij gelukkig lachje aanstarend, dat je juist mij voor de munuet hebt gevraagd.’

‘Ach’, antwoordde Leo schouderophalend.

‘Hoe kwam dat dan? Anders dans je toch altijd met Bepie!’

‘Ja maar ik heb jou voor haar geruild,’ antwoordde Leo lachend.

‘Wat?’ riep Suze verbaasd uit.

‘Ik heb Beppie geruild. Ik zou haar natuurlijk gevraagd hebben. Tom Vermeer wilde Beppie ook vragen. Toen zei ik, dat ik altijd de meeste dansen met Beppie had en natuurlijk met de uitvoering ook met haar wilde dansen, en toen...’

‘En toen?’ vroeg Suusje ademloos.

‘Toen’, zei Tom, ‘als je mij met Beppie laat

[p. 845]

dansen, krijg je zes heel groote knikkers van me, van die mooie gemarmerde, je weet wel welke’, vervolgde Leo.

‘En toen?’

‘Ik had altijd zoo'n lust in Tom's mooie knikkers. Ik zou wel een ezel moeten zijn om niet met hem te ruilen.

Ik zei natuurlijk tegen Tom. Top, jongen neem jij Beppie maar, en geef mij de knikkers. Tom was heel blij, ik ook.

Toen dacht ik, als ik niet met Beppie kan dansen, neem ik maar haar vriendin, die zal wel niet door een ander gevraagd worden,’ bekende Leo eerlijk.

‘Dus door de ruil met de knikkers, dans je nu met mij’, vroeg Suze met trillende lipjes.

‘Natuurlijk, waarom anders?’ lachte Leo wreed, ‘maar je mag het niemand zeggen hoor.’

‘Neen’, schudde Suusje met trillende lipjes.

Heel de dansles sprak erover.

Niemand begreep er iets van, hoe het kwam, dat Leo Wiggers die stille verlegen Suusje, die nooit met een jongen danste, boven de vroolijke Beppie had verkozen.

Beppie was woedend.

Ze dreigde Suusje voor den honderdsten keer met Truus Kloppers, met Betsy Honig of met Leentje vriendin te worden, maar ze deed het niet. Dat haar vriendin, die bleeke Suusje honderd procent in haar achting was gerezen omdat Leo haar voor de menuet had gevraagd wilde Beppie voor niemand weten.

‘Ben je nu niet dòl blij, Suus?’

‘Had je dat wel oòit gedacht?’ vroegen de meisjes op school, en keken Suze nu met heel andere oogen aan dan een paar dagen te voren.

Ze antwoordde met een effen lachje, en begon dadelijk over iets anders te spreken.

Thuis waren ze opgetogen. Grootma, waarvan kleine Suus de lieveling was, vertelde ieder die het hooren wilde, dat haàr kleindochterje met de uitvoering zou meedoen.

‘Het is toch heerlijk voor je, Suus,’ zeiden de zusjes, zich verheugend al op de uitvoering waarheen ze nu hun zusje ‘meedeed’ meemochten.

Iedereen sprak er over, en van harte gunde men Suusje die onderscheiding.

‘Ze is er heelemaal niets trotsch op,’ vonden de zusjes.

‘Neen, ze laat er zich niets op voorstaan,’ zei Willemien, de groote zus, die niet begreep hoe Suus zoò onverschillig kon blijven, omdat zij voor het eerst was gevraagd.

Ze werden op school veel aardiger tegen Suusje.

‘Als Leo haar koos en niet Beppie, moet hij haar ook wel bizonder lief vinden,’ meenden de meisjes.

Zij begonnen nu Suusje met Leo te plagen, en schreven zijn naam op den lessenaar van den bank waarin Suusje zat.

Toen Suus het 's morgens zag werd ze kwaad, en wischte de potloodletters met haar gummi weg, en boos riep ze uit:

‘Je hoeft me niet met Leo te plagen. Hij geeft nièts om me, heelemaal nièts. Hij heeft mij alleen maar voor de menuet gevraagd, omdat - - - - - - - - - - -’

Gauw zweeg ze.

Neen, dàt zou nooit iemand te weten komen, dat hij het alleen om die zes mooie knikkers van Tom Vermeer had gedaan.

En dan denken ze nog, dat Leo mij aardiger vindt dan Beppie.

‘Ze moesten eens van die ruil hooren’, dacht Suusje bitter, en bedroefd haalde ze haar boeken uit haar lessenaar, terwijl rechts en links om haar heen, de vroolijke stemmen klonken, die haar nog steeds met Leo plaagden.