De Hollandsche Lelie. Jaargang 22

De hoogste waterval in de wereld.

Een reisje naar den waterval te Schaffhausen is tegenwoordig een zo algemeen genoegen, dat vele mensen menen - na de wonderschone natuur daar genoten te hebben - nu blasé te kunnen spreken van watervallen en stroomversnellingen. Toch is er in de wereld nog heel wat te kijk, en, daar dé meesten mijner lezers wel niet zo spoedig de gelegenheid zullen hebben het Taugangikameer in 't hartje van Afrika te bezoeken, wil ik hun een beschrijving geven van een der kleinere uitstapjes die ik hier maakte, waarbij ik de Kalambowaterval bezocht, die, naar men zegt, de hoogste van de wereld is.

Voor eenige weken had ik mij opgehouden in het gastvrije Abercorn, dat ongeveer 16 mijl Z.O. van het zuidelikste puntje van het Taugangikameer ligt, doch eindelik kwam de tijd, dat ik weer eens verder moest gaan en - om zoveel mogelik van de landstreek te genieten - besloot ik eerst naar Nyamkolo te trekken, dat aan het meer ligt en vandaar per boot over te steken naar Bismarckburg (of Kassanga, zooals de negers het noemen), waarbij ik onderweg de Kalambowaterval aan kon doen.

Den Zondag bracht ik door in de zendingspost te Nyamkolo (London Missionary Society) en bevond, dat de zendelingen het eigelike dorp Nyamkolo - dat op een rotsige punt vlak aan het meer ligt - wegens gezondheidsredenen verlaten en zich een half uur verderop gevestigd hadden. De ruïne van de eerste kerk, ongeveer 30 jaar geleden door hen gebouwd, (met een bouwvalligen toren) is van verre al te zien.

Maandagmorgen vroeg zouden de roeiers van de boot present zijn om mijn vrachten naar de boot te dragen om dan zo spoedig mogelik te vertrekken en zo ben ik dan ook al met het eerste ochtendkrieken op om mijn bed, enz. in te pakken. De trommel - het sein, dat het werk begint - is echter reeds lang geslagen voor de roeiers opdagen en dan zijn 't er slechts zeven, die natuurlik m'n 10 vrachten niet alle kunnen dragen. De andere drie - zo vertelde mij de capitao - waren al naar de boot om die in orde te maken. Gelukkig vinden we spoedig een ander drietal dragers en na afscheid genomen te hebben van de vriendelike zendelingen, gaat het vooruit naar de boot.

Bij het boothuis had zich intussen de hele bevolking van het dorp verzameld en 't was

[p. 267]

een geschreeuw en gekrijs van belang. Nog een half uur duurde het voor alles in orde was, maar eindelijk om 8 uur kunnen we vertrekken.

De wind is erg flauwtjes en het zeil kan slechts af en toe gebruikt worden terwijl ik aldoor den indruk krijg, dat we veel vlugger zouden gaan als er geroeid werd. Weldra zien de 10 roeiers dat zelf ook in en ze grijpen naar de riemen.

Nyamkolo wordt kleiner en kleiner, en dan verdwijnt het achter den rotsigen oever. Nu zetten we regelrecht koers naar de monding van de Kalamborivier, die de grens vormt tussen Duits Oost-Afrika en Noord-Oost Rhodesia.

Het zuidelike deel van het Taugangikameer wedijvert in schoonheid met de Zwitserse meren; achter ons, de Zuidwestelike oever, bestaat uit één lange bergketen, die in Kapembwe z'n hoogste punt bereikt. Deze berg werd - en wordt nog - door de negers als de Geest van Tanganika aangebeden. De hellingen zijn met bomen en kreupelhout overdekt, terwijl slechts hier en daar naakte kransen en toppen van rode zandsteen zichtbaar zijn.

In 't Zuiden - rechts van ons - strekt zich eerst een vruchtbare vlakte uit en duidelik is het oude verlaten huis van de African Lake Company zichtbaar, dat getuigt van de groote verwachtingen die men ééns van de handel hier koesterde. Dit huis en het inboorlingendorp vormt tezamen wat op de kaart Kituta gemerkt is.

Voor ons eindelik strekt zich de Oostelike oever uit - een aaneenschakeling van dicht



begroeide heuvels, zacht glooiend aflopend naar het meer met 'n smalle strook van klippen en zand.

Onder het dikwels onwelluidende roeiersgezang naderen we langzamerhand de kust en ofschoon een soort tent in den achtersteven me tamelik wel voor de stralen der zon beschut, ben ik toch blij, dat we het doel van onze reis bereikt hebben.

Aan den linkeroever van de rivier (dus de Zuidzij, Engels grondgebied) landen we en daar 't al tamelik ver in den namiddag is, zoeken we 'n geschikt plaatsje om te kampeeren. Niet ver van de rivier biedt een met kort gras begroeide glooiing een prachtige kampgelegenheid en nadat de negers m'n tent opgeslagen hebben geniet ik kalmpjes van 't heerlike uitzicht, en zie langzamerhand de zon achter de Kapembroe bergen verdwijnen, terwijl de lucht zich met de heerlikste kleuren tooit.

Den volgenden dag komt de klimpartij! De tent met 'n deel der bemanning wordt achtergelaten; de rest wapent zich met inboorlingenbijltjes, belachelike dingen, maar waarmee ze heel handig weten om te gaan, m'n jongen draagt de lunch, ik m'n kamera en... we zijn marsvaardig.

Eerst gaat 't tamelik gemakkelik; we volgen den stroom en er is zelfs 'n soort voetpad, maar, als we na een uur het geruis van het water beginnen te onderscheiden, wordt het pad rotsachtiger en soms zijn de struiken zo in den weg, dat de mannen hier en daar 'n boompje moeten omhakken.

Af en toe rust ik eens uit om het landschap te bewonderen; soms zien we den stroom in de diepte bruisen, maar meestal verliezen we hem uit 't gezicht en verraadt alleen het steeds luider wordende geraas, dat we de waterval naderen.

Eindelik na een wandeling van bijna vier uur krijgen we de waterval te zien en wel - wonderlik genoeg - over een heuvel aan de rechterkant van den rivier, daar deze zich hier in duizend bochten kronkelt; 'n steile rotswand strekt zich komvormig over 'n breedte van ongeveer 200 meter voor ons

[p. 268]

uit en in de uiterste hoek stort het water zich naar beneden, niet zooals bij de Rijn, van rots tot rots springend, maar - evenals bij de Niagara en Zambesi - vrij vallend. Is echter bij deze grote watervallen de hoogte slechts 'n paar honderd voet, hier valt het water volgens mijn berekening bijna 800 voet of 250 meter.

Wel is de breedte van den stroom niet te vergelijken met genoemde rivieren, maar toch oordeele men niet te licht daarover; de grote hoogte - zooals uit de foto blijkt - doet de breedte gering schijnen en volgens mijn schatting moet de stroom ongeveer 15 meter breed zijn (even boven den waterval) ofschoon de rotsen daar vooruitspringen als 't ware om het water den doorgang te betwisten.

Van uit 'n boom krijg ik gelegenheid de waterval nogmaals - nu nader - te fotograferen en daarop neem ik poolshoogte hoe we 't best naar boven kunnen komen.

Daarvoor moet nu een heele omweg gemaakt en 'n pad door 't maagdelik woud gekapt worden, maar geduld overwint alles en na een uur bevinden wij ons boven.

Hier probeerde ik nog een foto te nemen, maar de weelderige plantengroei maakte dit onmogelijk en ofschoon ik verscheidene bomen en struiken liet omkappen kon ik geen bevredigend uitzicht verkrijgen. Men bedenke, dat ik dit tochtje in Mei maakte en het regenseizoen dan juist voorbij en het gras het langst is.

Na dus m'n lunch hier gebruikt te hebben - de boys eten 's morgens en 's avonds - nemen we weer den terugweg aan en tegen 6 uur bereiken we ons kamp na 'n wandeling van 'n kleine tien uur.

Den volgenden dag schepen we ons weer in en gaat het verder naar Bismarckburg, (de eerste zetel van Duitse administrasie) waar we na vier uur roeien aankomen.

De boot, die aan de Engelse zendelingen behoort, wordt hier teruggezonden, nadat iedere roeier z'n shilling gekregen heeft en de capitao twee en na de aangename vaart, zal nu de landreis weer moeten beginnen; het is echter een aangename gedachte, dat, in 't bereiken van den top van den waterval, ik een feit volbracht heb waarop weinig mensen kunnen bogen. De weinige Europeanen die den waterval bezoeken, stellen zich meestal tevreden met het uitzicht, dat de eerste foto van den waterval vertoont en de inboorlingen geven er niets om en verwonderen zich alleen, dat wij zooveel moeite doen om... iets te zien.

LEO KOOYKER VAN DER VEEN.