De Hollandsche Lelie. Jaargang 21

Correspondentie van de redactie met de abonnés

De redactrice van de Holl: Lelie brengt ter kennis van de lezers van dit Blad, dat zij géén manuscripten, of brieven, haar naar aanleiding der redactie-aangelegenheden toegezonden door niet-abonnés, kan beantwoorden langs particulieren weg. De correspondentie in dit Blad dient zoowel tot de beantwoording van brieven, als tot de mededeelingen betreffende aangenomen en geweigerde bijdragen, en zij, die zelve geen abonné of abonnée zijn, kunnen dus met verwachten langs een anderen dan den correspondentie-weg te worden beantwoord. Wanneer zij door leesgezelschapkring, of samen-lezen, of op welke wijze dan ook, gelegenheid kunnen vinden de correspondentie-rubriek te volgen, dan is de redactrice bereid hen dáárin te beantwoorden.

Op dezen regel wordt voortaan géén uitzondering meer gemaakt, en afzonderlijke nommers, correspondentie-antwoorden aan niet-abonné's behelzend, worden niet meer toegezonden.

Redactrice.

P.S. Het spreekt van zelf, dat deze regel alleen geldt voor eerstbeginnenden, en voor briefschrijvers die in de corr: rubriek thuishooren.

Louis. - Het spijt mij, dat gij natuurlijk min of meer op goed geluk moet vertalen. Maar daaraan is niet veel te doen, nietwaar? Ik zou onmogelijk den tijd hebben vooraf het aangebodene in het oorspronkelijk na te zien, en moet het dus onderwerpen aan dezelfde regels die gelden voor manuscripten met oorspronkelijken inhoud.

Ja, de correspondentie schijnt voor velen met U diezelfde aantrekkelijkheid te bezitten, en natuurlijk doet mij dat veel genoegen. Dat ik mij zoo heel goed kan verplaatsen in verschillende toestanden, komt omdat ik veel heb ondervonden, veel zag, in veel verschillende levenskringen en omstandigheden verkeerde. En bovendien, van kind-af ben ik iemand geweest, die levendig belang stelde in alles, terwijl de omgang met mijn vader, van wien ik dat heb geërfd, die neiging sterk ontwikkelde en leidde. Ja, ziek-zijn is ellendig en herstellen óók. Dat ben ik met U ééns. Hartelijk dank voor Uw briefje.

M.H. du C. - Gij vindt mijn antwoord op Uw bijdragen op een andere plaats. - Ik moet U over dat eene versje mijn compliment maken, omdat het zoo héél-gevoelig is, en, evenals het vorige wat ik van U reeds plaatste, zoo bijzonder voor iemand van Uw geslacht en leeftijd. - Het moet mij van het hart U dat te zeggen, omdat ik er zoo blij om ben. Juist in zulke dingen zijn zoo heel veel jongelui cynisch en ruw en plat, en denken dat het flink en manlijk staat als ze zich wreed en harteloos aanstellen op die punten. - Gij zult mij wel begrijpen denk ik, wat ik bedoel. En daarom ook vind ik het zoo nobel en moedig in U, dat gij die dingen met Uw eigen naam onderteekent, en U daarmede toont van een ander en beter slag te zijn dan heel velen onder Uw vrienden, die U sentimenteel etc. zullen noemen. Dat eerste versje van U voelde zoo heel fijn na het lot van zulk een vereenzaamde vrouw, die gewoonlijk alleen wordt uitgelachen door jonge mannen. En, hetgeen ik nu bedoel, getuigt van een fijngevoelig nadenken over het beklagenswaardig lot eener andere categorie vrouwen, waarover ik mij te meer verheug, omdat ik-zelve precies zoo denk over die ongelukkigen als gij. - Opdat gij mij overigens niet misverstaat, wil ik er nog den nadruk op leggen, dat ik volstrekt niet alléén om den inhoud met Uw gedichtjes ben ingenomen, maar óók de vorm ervan en den stijl van Uw proza zeer veelbelovend acht. Ik zou zeggen: Er zit als auteur wat in U, en gij kunt U niet voorstellen met hoeveel genoegen ik dat zeg, omdat het mij zooveel plezier doet, wanneer ik zooiets ontmoet, dat frisch aandoet en doet denken: daar zit 'n iemand in, die wat kan. - Evenals voor iedereen sta ik ook voor U gaarne tot Uw dienst.

Mevr. J. van M. - geb. G. - Ik heb U nog hartelijk te danken voor Uw schrijven (bij Uw schetsen gevoegd). Ja, lieve mevrouw, met U geloof ik, dat wij ‘machtige’ schepselen zouden zijn, als wij het verband kenden tusschen het Onbekende rondom, maar juist op dat als komt alles aan. - Dat ik een goed medium ben, is mij meer dan eens gezegd, en geloof ik-zelve ook wel. Ondanks de angstige waarschuwingen van menschen, die beweren, dat het zoo schadelijk is voor de gezondheid (wat ik niet eens geloof, tenzij bij bijzonder nerveuse naturen) zou ik graag genoeg wat dieper indringen in de vraag, in hoeverre ik werkelijk als medium zou zijn te gebruiken. Maar de tijd daartoe ontbreekt mij zoo absoluut, dat ik er niet aan kan denken. Had ik den tijd, dan zou ik mijn gezondheid in elk geval ondergeschikt maken aan een diepere studie van het spiritisme, want ik vind, dat men voor iets zoo gewichtigs zijn lichaam moet ondergeschikt maken aan hoogere belangen. Maar ik heb een huishouden dat op mij rust, en ik mag mijn tijd dus niet geven aan andere dingen, dan aan de zorg daarvoor.

Wat Uw tweeden brief betreft, (bij de tot mijn grooten spijt te lange novelle) voor de vriendelijke woorden waarmede U daarmede tot mij spreekt kan ik U niet genoeg danken, want zij deden mij werkelijk oprecht goed. En inderdaad, lieve mevrouw, hetgeen U daarin schrijft van Uw vaste overtuiging, dat Gods leiding in alles merkbaar is, kan ik soms zoo heel duidelijk navoelen. Ik denk dan aan de Genestets bede: Leer mij niet steeds vragen: Wat zal deze, maar steeds in eigen lot Uw liefdestem verstaan. - Inderdaad, in mijn eigen lot kan ik die liefdestem, bij alle

[p. 688]

leed en raadselen die er óók zijn in dat lot, toch wel dikwijls onderscheiden. Maar al het raadsel, al het leed om ons heen? Ik vind het egoïst, wat mij een beslist bijbelgeloovige eens antwoordde: Wat gaat het ons aan wat God met een ander doet? We hebben alleen te zien op zijn wil en weg met ons-zelven. - Misschien hebben zij, die aldus redeneeren, gelijk in den grond, maar leidt het niet tot jammerlijk egoïsme, tot oppervlakkigheid en gedachtenloos voortleven? U zult het misschien een slecht-gekozen voorbeeld vinden, maar ik kan U zeggen, toen ik dezer dagen onze arme kleine papegaai ineens zoo vreeselijk zag lijden (zonder eenige verklaarbare oorzaak, zonder dat de veearts iets vermocht er tegen,) toen geraakte voor de zooveelste maal mijn gemoed weer in opstand tegen het Waarom van dit alles? Dat de dood er is, en komt dus te zijner tijd, dat kan ik begrijpen, maar waartoe dit wreede, jammerlijke, onverdiende lijden? ‘Dat komt allemaal door de zonde’ placht een mijner meest steile bloedverwanten te zeggen bij elk Waarom van mij. Goed, maar die arme onschuldige dierenwereld dan? Moet die dan ook gefolterd en geplaagd worden omdat wij menschen zondaars zijn? Hoe kan een God van liefde zoo'n arm klein hulpeloos wezentje, dat toch ook een van zijn schepselen is, zoo laten lijden, dagen achtereen? Waarom dan niet dadelijk, ineens, de dood? - Ik kies juist dit voorbeeld, omdat zulke raadselen, zulke nietigheden zeggen egoïste menschen, dagelijks, uur aan uur, ons omringen, om van grooter en ingewikkelder vraagstukken niet eens te spreken. Toch wil ik U hierbij zeggen, dat ik-ook, evenals gij, in menig opzicht ben veranderd in mijn denkwijze. ‘Het blind geloof verzwond; de twijfel drukt mij neer’ zegt de Genestet ergens. Zoo gaat het ook mij nu. Twijfel echter is geen ongeloof. Hartelijk dank voor Uw woorden nogmaals.

L.M. - Uw bijdragen werden begeleid door een vriendelijk briefje, waarvoor veel dank. In het bijzonder Uw instemming met het artikel van mij over: De Krach der Hilda's van Suylenburg, deed mij veel genoegen. - Ik vind het heel natuurlijk, dat er onder de bestaande tijdsomstandigheden op dit oogenblik veel vrouwelijke studenten zijn; voor een groot deel is dat de nawerking van Hilda van Suylenburg, dat een zeer gevaarlijk gift is geweest. De een sleept de andere mede; men praat elkaar na, men wil niet onderdoen voor elkaar, men wil toonen goede hersenen te hebben, de ouders laten zich meeslepen door dezelfde beweegredenen, en zoo gaan heel veel jonge levens verloren, die het zich nu reeds beklagen; (daarvan weet ik meer af dan hier valt te vertellen). Dientengevolge komt goddank reeds de reactie. Reeds gaan er waarschuwende stemmen op van allerlei zijden, reeds worden heel veel ouders bijtijds wijzer. Wat er van die hedendaagsche vrouwelijke studenten zal terecht komen? Let op mijn woorden: Niet veel. De meerderheid zal ondergaan, in het huwelijk, wat de beste oplossing is, of door zenuwziekte en moedeloosheid. Een enkele zal klaarkomen, en wat drukte maken - en dan heel gauw verdwijnen in den stroom van mèt haar mee-schreeuwenden. En de beklagenswaardigste en talrijkste categorie zal wel die zijn der verzuurden, eenzamen, en gedesillusioneerden, die te laat inzien hoe haar jeugd en haar vrouw-bestaan is mislukt door een niet meer te herstellen dwaasheid. Uw woorden onderschrijf ik dan ook volkomen, en neem ze daarom hier over:

‘Daarom lijkt het mij zoo verkeerd dat jonge meisjes, die nog geen eigen meening bezitten, een boek als Hilda van Suylenburg lezen. Daardoor krijgen zij eene valsche voorstelling van het leven, en denken zij zich alles mooier dan het werkelijk is.’

Rie. - Wat een sprookje is, heeft Leo Mulock onlangs in zijn beschouwing over een boek van Marie Metz-Koning zoo duidelijk uiteen gezet, dat ik U daarheen verwijs. - Ik geloof dat zijn uiteenzetting zeer terechtertijd komt voor heel veel sprookjes-schrijvende menschen. - Zeker, alle lof moet van menschen komen ten slotte. Maar het komt er op aan van welke menschen. Ik ken er in mijn leven heel velen, wier lof mij geen steek kan schelen, omdat ze prijzen uit bijredenen van egoisten aard, of omdat ze maar zoo wat heenzeggen zonder nadenken, of omdat ze oordeelen zonder kennis van zaken, etc., etc. - Iedereen, die een beetje menschenkennis heeft, weet daarom te onderscheiden van wien de lof komt. En helaas, eerstbeginnende auteurs als gij, worden zoo heel dikwijls honig om den mond gesmeerd door ‘welwillende’ critici, die er geen woord van meenen, en achter hun rug de schouders ophalen; of ook door al te snel tot bewonderen gereede familie-leden en vrienden.

Dit gevaar was de aanleiding tot mijn waarschuwing. - Zeker, gij moet U toeleggen in Uw stijl op duidelijkheid en niet langdradig zijn. Blijf echter voor alles oorspronkelijk, wees U-zelf, schrijf zooals gij voelt dat gij het zeggen moet en wilt, en beschrijf zooals gij het ziet. Laat U niet influenceeren door al te veel raadgevingen en voorbeelden van anderen.

Een abonnee. - Wegens plaatsgebrek moet ik Uw brief (bij de bijdragen behoorend) laten wachten tot de volgende week.

J.H.D. den Haag. -In aansluiting aan mijn briefkaart, betuig ik U nogmaals mijn achting voor Uw flinkheid in de questie, en tevens dank ik U zeer voor Uw begeleid-briefje. Ik kan geen uitzondering maken op de regels van dit blad, en kan dus niet den geheelen brief, dien ik beantwoord, afdrukken. Dat zouden immers de correspondenten ook niet willen. Ik moest lachen om Uw uitdrukking over De Meva.

Datzelfde zei de Matin onlangs ook van hem. Eerlijk gezegd, zie ik dat niet in zijn toilet. Vriendelijk dank voor Uw bereidwilligheid.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.

Nagekomen Correspondentie.

L.S. Zooals U ziet op een andere plaats is onze kleine Kaatje gestorven. Zij heeft heel erg geleden, daar zij vermoedelijk is vergiftigd door een slecht zaadje dat onder haar zaad zal zijn geweest; althans dit vermoedt de veearts. Het is zulk een gemis haar gebabbel niet meer te hooren, en thuiskomend niet meer begroet te worden met haar lief: Dag Vrouw. Ze was zulk een gezelligheidje in huis; alleen de jongens zullen haar niet natreuren, want die zijn steeds schichtig gebleven voor haar, en waren jaloersch als we met haar praatten. - Marie heeft haar begraven in den tuin, in haar reis-koortje. Het is zoo weemoedig dat zij nu hier blijft, als wij teruggaan, inplaats van met ons mede in de coupé te zijn, waar ze altijd zoo zoet was en geduldig, in haar klein reis-hokje. Ik weet dat U voor alles meevoelt, en T. zal het zeker óók doen; daarom vertel ik het U zoo uitvoerig. Heel veel liefs van ons allen.

A DE S.L.

(Ongecorrigeerd geplaatst.)