De Hollandsche Lelie. Jaargang 21

Hoofdartikel
De krach der Hilda's van Suylenburg.

Het feminisme - dat trouwens niet dateert van onzen tijd, maar in alle eeuwen nu en dan voor den dag komt als een tijdelijke verkrachting van de ware vrouwen-aard - heeft dezelfde eigenaardigheid als de reformkleeding en andere tijdelijke verschijnselen - het doodt zichzelf. Hoe meer het wordt toegepast, hoe gauwer het bewijst eigen onbruikbaarheid. - Niet zonder reden zijn het juist daarom ook de mannen die zich het meest toegefelijk toonen voor de verdwaasdheden der hen na-apende man-wijven, want zij weten het wel dat een ernstige bestrijding zou zijn deze dames te veel eer aandoen, en dat juist als men deze vrouwen-studenten, vrouwen-koetsiers etc. etc. hun gang maar rustigjes laat gaan, zij zelven het eerst de oorzaak worden van hun eigen ondergang en die hunner partij, hetzij door onbruikbaarheid, hetzij door belachelijkheid, hetzij om een dergelijke aanverwante reden. -

Uit dat oogpunt beschouwdt zou het dan ook niet noodig zijn te protesteeren tegen de hedendaagsche neiging de jonge meisjes op te voeden in feministischen geest, want de practijk zelf bewijst hoe weinig zij er geschikt voor zijn, gelijk zich trouwens ook reeds bevoegde stemmen doen hooren uit de onderwijs-wereld zelf - zie het artikel van

[p. 498]

dr. van Deventer dat ik hier in de Lelie besprak, of dat uit Onze Eeuw door Hoffenkamp in dit Blad aangehaald. - Beklagenswaardig echter zij, die aldus, na een mislukte jeugd, na een opvoeding, die haar lichamelijk veelal, dikwijls ook geestelijk, ongeschikt maakte tot het moederschap, op die wijze eerst dóór de harde ondervinding zijn wijs geworden, en als waarschuwing moeten dienen daardoor voor anderen. Voorkomen is beter dan genezen - mag men ook hier zeggen. - Hoe minder mislukte vrouwenlevens, hoe beter. Laat ons dus ter ernstige waarschuwing eens vernemen hoe het staat met de toekomst der vrouw-advocaat in de werkelijkheid.

O, ik verwijs U niet eens naar ons behoudend, voorzichtig Holland waar ‘men’ er nog minder gauw toe overgaat dan elders zich te wagen aan het ongewone van een vrouw- advocaat; en waar, gelijk in den Haag is geschied, de beeediging van de eerste dezer juristen in rokken niet afliep zonder betoon van weerzin zijdens den advocaat-generaal zelf in zijn speech.

Neen, ik noodig U uit de carrière na te gaan der vrouw-advocaten in Parijs, in de stad die, dank zij het zegevieren van het socialisme of wat er voor doorgaat in Frankrijk, op dit oogenblik een mode-aanbidding heeft voor het feminisme. Help je mij, dan help ik je weer. De socialisten - ook bij ons - beloven der feministen gouden bergen, als deze hen helpen, en de vrouwtjes - dom als de vrouwen gemeenlijk zijn - gelooven aan die voorspiegelingen, die onmiddelijk worden vergeten als de socialistische vrienden, kamerleden en ministers zijn geworden. Zij, de domme vrouwtjes, gaan rondwandelen door Rotterdam en elders, met vaandels, houden speechen, schrijven ingezonden stukken, in een woord buigen hare schouders op de idiootste wijze krom, om de socialistische arbeiders-partij er boven op, d.w.z. in de Kamer te helpen. - Zegeviert dan die partij, zooals nu in Frankrijk het geval is, dan is er natuurlijk geen sprake meer van een ernstig luisteren naar de grieven en eischen der woordvoerders-feministen, dan worden zij - zie ook Engeland dat in deze dagen een paar socialistisch-getinte liberalen telt onder het liberale ministerie - met allerlei phrases afgescheept, maar om haar tevreden te stellen worden ze verheerlijkt in couranten-artikelen etc., en verzekerd dat ze in theorie groot gelijk hebben. - Daar nu niets gemakkelijker is dan dergelijke verdwaasde vrouwkens om den tuin te leiden door haar wat goedkoopen lof toe te zwaaien en daarmede hare ijdelheids-zin te vleien, zweven de fransche feministen in den hoogsten zaligheids-hemel en ‘voelen’ zich énorm, omdat de regeerings-bladen hare rechten en haren invloed voortdurend opvijzelen - zonder in ernst iets voor haar te doen, natuurlijk.

De Parijsche advocate - zou men dus denken - moet onder zulke omstandigheden wèl een toekomst hebben; als er voor de advocate een toekomst is ergens, dan zeker dáár. - Aan reclame voor haar heeft het daarenboven niet ontbroken! Veel meer dan voor welken man-collega ook! Zijn zij niet bij hare beëediging gephotographeerd op de voordeeligste wijze in hare toga's, de baret coquet op een mode-pruik, en met begeleidartikeltjes die vertelden in den gracieusen franschen causeriestijl vol complimentjes, van hare gratie neven hare talenten, van hare schoonheid neven haren geest. Etc., etc.

- Waarlijk, men zou zoo denken dat onder zulke omstandigheden, waar het terrein zóó beminnelijk wordt geeffend door de mannen-zelf, de gelegenheid zich een schitterende carrière te banen open staat zelfs voor een maar middelmatig-begaafde vrouw, minstens zoo goed als voor haar dito middelmatig-begaafden mancollega.

In weinig tijd dan ook telt Parijs acht vrouwelijke advocaten.! Wilt gij weten wat er van deze dames is geworden in den strijd om het bestaan, zoodra de wierook is verbrand, het reclame-vuurtje uitgeteerd.?

M^lle Chauvin, de eerste dezer voorvechtsters, wier beëediging dateert van eenige jaren her, vier of vijf meen ik, heeft zich in de laatste drie jaren reeds niet meer vertoond om te pleiten; om de zeer eenvoudige reden dat zij haar carrière als zoodanig opgaf, en zich, heel zedig en heel prozaisch en heel onberoemd, is gaan bepalen tot het geven van onderwijs op een meisjes-instituut.

Hare collega Benezech, is even weinig te zien onder de pleitende advocaten; zij heeft namelijk het wijste deel gekozen, is getrouwd, en vertoont zich in Parijs niet in haar toga van advocaat, maar naast den kinderwagen van haar baby en zijn min.

Maar niet met iedereen loopt het zoo goed af als met haar. Neem b.v. Madame Pierre, die evenmin clienten bezit als de rest, en wier naam zelfs dientengevolge volkomen

[p. 499]

onbekend is geworden aan de deurwaarders; zoodat zij woont in een achterhoek van Parijs waarvan een ooggetuige de volgende smakelijke beschrijving geeft:

‘Een lucht van lompen en van vet hing in de kamer. Op de ruggen van drie armelijke leunstoelen hingen aanstellerig kleine vierkantjes van verschoten fluweel. En, daar het er alles behalve warm was, had zij-zelve over haar verscheurde japon een geelachtige peignoir aangetrokken, waarin zij mij opendeed. - En ik aanschouwde mad. Pierre, advocaat en doctor in de medicijnen beiden, wier somber gelaat is doorkruisd met duizend rimpels, in deze jammerlijke omgeving, een naakte grond, een schoorsteen zonder vuur, een paar oude stoelen, geen enkel boek.’ -

Ziehier het intérieur der onvervalschte feministe pur-sang!

M^lle Mille en Madame Petit gaat het niet beter; om de zeer afdoende reden dat ook zij geen clienten, niets te doen hebben, zijn zelfs hare namen onbekend evenals die van hare bovengenoemde collega's op het ‘Palais’ te Parijs, - (de Rechtbank.) -

Zelfs hare bevalligheid en jeugd heeft aan M^lle Mille nog geen voordeel verschaft boven hare gerimpelde collega Pierre of hare zeer ver-weg-wonende mede-advocate Petit. -

Maar misschien is zij wat dat betreft minder brutaal, dan hare zoo-even eerst in den advocaten-stand ingetreden collega M^lle Miropolska. Het is de moeite waard te zien hoe cynisch deze vrouw (naar haar ware wezen van mannen-vangen) coquetteert met haar lichaam en haar vrouw-zijn om dáárdoor - niet door kracht van argumenten of handigheid van pleidooi - de rechters over te halen tot hare meening. -

Is het gebrek aan talent, is het de onverdedigbaarheid van het haar toegewezen eerste zaakje, een hoogst-onbeduidend diefstalletje in een modemagazijn overigens - waardoor M^lle Miropolska zich ziet afgewezen in haar aandringen op vrijspraak van de beklaagde.?

Ik kan dit niet beoordeelen, maar zeker is het dat in elk geval een man het zwijgen zou hebben moeten doen ertoe.

De zéér gracieuse en zeer van die uiterlijke voorrechten doordrongen vrouw-advocate echter heeft nog een anderen koord op haar boog, geen overtuigende bewijzen van onschuld, geen spitsvondige wetsartikelen, die ze slim te pas brengt. Welneen, ze maakt het zich véél gemakkelijker; ze lonkt den heeren rechters allerbeminnelijkst en allerverleidelijkst aan, en vleit met een coquet stemmetje en een soepele beweging van haar slank jong lichaam:

‘De heeren zullen mij toch niet het verdriet willen aandoen mijn cliente te veroordeelen, waar ik voor 't eerst voor de rechtbank verschijn om te pleiten.’

Bij uitstek vrouwelijk argument nietwaar? Argument dat getuigt dat het instinct hoe den man het best te vangen - instinct van alle groote courtisanes en maîtressen waarmede ze vorsten en staatslieden, en daardoor de wereld regeerden, - niet is gedood in dit bevallige advocaatje, ondanks wetboeken en geleerdheden van dien aard. - Waarschijnlijk heeft ze zich al op de schoolbanken en onder de studenten geoefend in die wetenschap, meer nog dan in die van het recht, en wellicht ook in het welslagen in hare examens niet geheel vreemd aan haar handigheid in het woekeren met hare uiterlijke bekoorlijkheden. Niet alle mannen zijn voor zulke argumenten onvatbaar, integendeel; en misschien waren de professoren, die M^lle Miropolska hadden te examineeren minder onvatbaar voor corruptie van dezen aard, dan de rechters voor wien zij haar eerste pleidooi hield en die haar, zelfs na dit laatste zeer eigenaardige argument, bleven weigeren de vrijspraak van haar cliente, en daarmede ongalant-genoeg het ‘verdriet’ aandeden zonder het zoo vurig verlangde en zoo handig afgesmeekte reclame-succes naar huis te moeten gaan.

Is deze onlangs voorgevallen scène uit de Parijsche gerechtszaal geen schitterende bevestiging van hetgeen ik altijd heb beweerd, dat nergens meer dan wanneermen haar loslaat in het openbare leven het gevaar bestaat dat de vrouw zelf misbruik zal maken van hare macht als vrouw? De hierboven door mij medegedeelde feiten putte ik uit zeer feministisch getinte fransche bladen, wien men allerminst kan nawijzen dat zij tegen de vrouwenzaak zijn gekant. Een dezer bladen maakt terecht de opmerking, dat géén man ooit zulk een argument zou hebben kunnen, noch durven, noch willen aanvoeren natuurlijk. En zoo is het inderdaad. Zoo ooit de vrouw sláágt in haar carrière in de concurrentie met den man, dan is het alléén op die manier, door het woekeren met, desnoods verkoopen van hare lichamelijke bekoorlijkheid van vrouw. Dat dit zoowel voor den man als voor de niet aldus bevoorrechte vrouw een even onrechtvaardige als onfatsoenlijke concurrentie wordt,

[p. 500]

behoeft hier even weinig betoog, als het feit dat alle kans op een eerlijk en onafhankelijk oordeel zijdens rechters en jury hiermede verdwijnt. Advocaten in het genre van M^lle Miropolska staan op die manier volkomen gelijk aan bovengenoemde courtisanes en maîtressen, en gebruiken haar feminisme natuurlijk slechts als een dekmantel voor het meest on-feministische coquetteeren met zoo niet erger verkoopen van hare vrouwschoonheid.

In hoeverre op deze door geen enkele fatsoenlijke vrouw of wezenlijke feministe natuurlijk te verdedigen wijze een toekomst als advocate zich zal openen voor M^lle Miropolska moet de tijd leeren, daar ze pas begint even als hare twee collega's M^lle Dyvrande en Vérone die eveneens eerst zooeven hare intrede deden in den advocatenstand en van wien dus nog niets valt te zeggen, dan alleen de nietgewaagde voorspelling dat zij hoogstwaarschijnlijk het lot zullen deelen harer vijf voorgangsters van wat vroegeren datum.

Ziehier ouders - die lichtzinnig offert aan mode en tijdgeest of luistert naar de oppervlakkige jeugd-illusieën Uwer geëmancipeerddoende dochtertjes, die ‘studeeren’ willen - hoe het toegaat in de werkelijkheid na een duren studietijd, waarin jeugd en gezondheid is verkwist dikwijls, en vrouwelijke deugden zijn verwaarloosd, zoo niet te gronde gericht.

- Misschien zullen Uwe dochteren, wanneer zij na eenige jaren zich te laat Uwe en hare eigene dwaasheid beklagen, geworden zijn echtgenooten en moeders in wie zoowel de lichamelijke veerkracht als de mogelijkheid gezonde flinke kinderen ter wereld te brengen is verslapt en te niet gedaan door een onnatuurlijken en zenuwoverspannenden studie-tijd in hare jeugdjaren; misschien ook ontbreekt haar dan alle huishoudelijke kennis en alle vatbaarheid voor 't begrip goede huisvrouw en huismoeder zijn. Misschien ook zwalkt zij eenzaam door het leven, aangewezen op eigen brood verdienen en daartoe ‘grondig’ voorbereid, maar niet in staat toch zich te verschaffen datgene wat bescheidener verwachtingen koesterende winkel-juffrouwen en onderwijzeressen zich zelve kunnen toestaan, omdat niemand haar diensten vraagt of wenscht, omdat zij zich dom gaan bewegen op het reeds afgetreden veld van den man, inplaats van zich eenige specialiteit te kiezen op het gebied der vrouw zooals mode, ziekenverpleging, pension-wezen, wat ook. -

De Hilda van Suylenburgs, die, zich badend in rijkdom, met een baby op schoot en een kopje afternoon-tea en-passant, verkwikken aan 't gezelschap van een aanbiddenden echtgenoot-collega-advocaat, terwijl ondertusschen hare wachtkamer volstroomt van clienten, weduwen en weezen in de eerste plaats, zulke vrouw-advocaten bestaan alleen in de verhitte roman-verbeelding van een mevrouw Goekoop, die echter zelve in de werkelijkheid, heel practisch en prozaisch, twee mannen achtereenvolgens nam tot haar eigen levens-onderhoud.

Verbeelding en werkelijkheid zijn nu eenmaal twee zéér verschillende dingen.

Voor gij Hilda van Suylenburg uit den roman wilt worden, ga naar Parijs en leer haar kennen in de werkelijkheid.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.