De Hollandsche Lelie. Jaargang 21

Over Toilet
en wat ermede in verband staat.

Over Schoonheidsmiddelen.

‘Toe, zegt U me eens eerlijk wat U denkt van “schoonheidsmiddelen.” U bent er toch zeker ook tegen? - En toch, ik hoop zoo, dat U me niet kinderachtig of ijdel zult vinden, maar, eerlijk gezegd, lees ik nooit zulke aanprijzingen, of ik denk: Ik zou 't wel eens willen probeeren of ik daardoor wat mooier zou worden...’

Aan den wensch mijner correspondente, wier brief ik hierboven gedeeltelijk overneem, wil ik gaarne voldoen. - Neen, er is niets ‘kinderachtigs’ in, dat iemand graag zoo lang mogelijk jong en knap wil blijven. En - ook zonder tot de inderdaad dikwijls schadelijke en gevaarlijke (en daarenboven volstrekt niet het gewenschte doel bereikende) schoon-

[p. 413]

heidsmiddelen de toevlucht te nemen, kan menigeen wel degelijk iets bijbrengen aan de verbetering van haar uiterlijk voorkomen.

De tijd is voorbij gelukkig, waarin het opleggen van blanketsel behóórde bij het toilet maken, zoo goed als tegenwoordig het gebruik van een tandborstel. Toch kan men, vooral in de Engelsche en Parijsche wereld, nog o zoo veel vrouwen ontmoeten, die zichzelve versieren(?) met wat ik, meer duidelijk dan wellevend, door vele heeren heb hooren noemen: meel op 't gezicht. Eigenlijk is die uitdrukking niet geheel juist; ‘meel’ is een verhollandschte toepassing van het woord poudre de riz, terwijl ‘geverfde’ dames (alweer een oneerbiedige heeren-uitdrukking) een geheel àparte en langdurige ‘behandeling’ moeten ondergaan, om haar gelaatstrekken in de vereischte jeugd-plooi en het daarbij behoorende frissche teint te doen brengen, door ware artisten in deze geheimzinnigheden van toilet. Daargelaten het absoluut-leelijke en volstrekt niet eenmaal een bedriegelijke illusie gevende van zulke dwaasheden, zijn zij nog zeer ongezond óók, en maken de draagsters van dergelijke beschilderingen vóór haar tijd oud, gerimpeld, tanig, onsmakelijk. Gij kunt elke oudere dame, die in vroegere jaren aan zulk een dommen schijn offerde, terstond onderkennen aan de gevolgen die daarvan op haar gelaat zijn achtergebleven: diepe voegen, een grijze, slappe huidkleur, dikwijls vieze uitslag.

Het is bekend dat de keizerin Josephine, de veelbesproken eerste vrouw van Napoleon I, zich te buiten ging aan het zich laten beschilderen, om daardoor althans op een afstand den indruk te maken van jeugd. En van de tegenwoordige koningin van Engeland Alexandra, prinses van Denemarken, in haar jeugd een zeer mooi meisje, en van wie het bekend is, dat zij zich, om die reden, noch aan het ouder en leelijker worden, noch aan het grootmoederschap kan gewennen, wordt hetzelfde getuigd door al wie met haar verkeert. Het geheim van haar oogenschijnlijk jong-blijven, dat door een slank figuur wordt vermeerderd, zit 'm in het als een porceleinen-pop opgemaakt zijn, met verfkwast en penseel. Wij moeten deze vorstinnen en hare gelijken in dezen eerder beklagen dan haar willen navolgen. Op een afstand, zoo als vorstinnen gezien worden in loges, bij publieke gelegenheden, bij groote feesten, in een rijtuig, verkrijgen zij wellicht het beoogde succes, en brengen de massa in een soort goedkoope bewondering voor haar eeuwige jeugd. Gewone stervelingen echter, die men van nabij ziet, worden veel meer uitgelachen dan mooi gevonden door zulk een voor elk oog kenbaren namaak. En, gelijk gezegd, in later jaren moeten zij het bekoopen met dubbele en vroegtijdige leelijkheid, dikwijls erger nog, met het verlies van geheel hare gezondheid. - Hetzelfde geldt voor het gebruik van Belladonna om de oogen grooter en daardoor interessanter te maken. Actrices, die zulke dingen moeten doen, (ongelukkig genoeg), zijn soms later blind daardoor geworden; anderen, menige demi-mondaine onder anderen, krijgen vieze oogziekten, of verliezen hare oogharen.

Wat eindelijk het verwen van haren betreft, er worden telkens opnieuw artikelen daarvoor in den handel gebracht, en aangeprezen als onschadelijk, ook door bekende dames-mode-bladen.

Dit neemt niet weg, dat ik het gebruik ervan beslist ontraad aan wie ook; wat de een misschien werkelijk niet schaadt, kan de ander blijvend kwaad doen op de huid, en misschien haar-uitval of iets ergers veroorzaken. Daarenboven moet men telkens opnieuw zulke ververijen herhalen. En waartoe eigenlijk? In de meeste gevallen uit modezucht; omdat blond of bruin of zwart voor 't oogenblik het meest wordt bewonderd, willen de niet in het bezit van die tint zich verheugenden dadelijk óók meedoen aan de heerschende mode. In zoo'n geval, of als men zich inbeeldt een bepaald misdeeld-leelijke haar-nuance te hebben meegekregen van moeder-natuur, is een zoogenaamde modepruik altijd nog verkieslijker m.i. dan het eigen haar verwen. Maar ook modepruiken - hoezeer zij heden ten dage ‘onmisbaar’ worden genoemd, voor wie zich goed wil kappen, en een echten modehoed wil kunnen dragen - acht ik nimmer aan te raden aan haar die eigen haar bezitten. Deze mode van pruiken moge inderdaad thans in groote mate heerschen, zij is een wansmakelijke mode.

Wat grijs haar betreft - ook al komt het vroegtijdiger dan men zou wenschen - niets is dommer dan dit te verbergen door verwen. Wat zeer mooi kan staan - een hoofd met fraai grijs of wit haar - wordt dan voorbereid tot iets leelijks, omdat verwen altijd de kleur doet veranderen en verbleeken, zoodat menschen, die zich eenmaal daaraan te buiten gingen, nooit meer op hun ouden dag kunnen hopen op een mooie tint van grijs haar. Jongere menschen maakt grijs

[p. 414]

of wit ‘interessant’, en, hebben zij daarbij nog een frissche teint, dan flatteert het zelfs zéér. Ouderen zien er met grijs haar, of een eerwaardig wit hoofd, oneindig sympathieker, beminnelijker en... jeugdiger uit dan met een pruik of een onnatuurlijk jonge haarkleur, die niet meer past bij trekken en figuur, en daardoor verraadt de onechtheid.

En toch zijn er, zonder van zulke schoonheidsmiddelen gebruik te maken, wel enkele dingen aan te raden, die zonder twijfel dikwijls worden verzuimd, en kunnen meehelpen tot verbetering van het uiterlijk. Daar is in de eerste plaats de zeep. Niet elke huid kan elke soort zeep verdragen; er zijn er zelfs die, wat het gezicht aangaat, volstrekt niet moeten worden behandeld met eenige zeep, van welken aard ook. Een droge en teere huid heeft een veel omzichtiger aanraking noodig dan een vette en dikkere. Zachte handdoeken om het gelaat af te drogen, lauw water, niet te heet, ziedaar een zeer eenvoudig en zeer beproefd middel om te vrijwaren voor een noodeloos leelijke teint.

Er zijn heel veel dames, die de reinheid zoeken in het zich hardhandig afsponsen met de een of andere sterke zeep, na wandeling of reis. Op zichzelf beschouwd is deze reinheid zeer verstandig. Alleen, men kan hetzelfde doel bereiken met andere middelen. Alleen een harde, stevige huid verdraagt zulk een krachtige wrijving, en neemt elke willekeurige zeep aan. Voor de meesten is het raadzamer zich eerst te vergewissen of haar gelaat zeep verdraagt, en zoo ja, welke soort. In plaats van een spons, een zachte handdoek. Voor haar, die geen zeep kunnen verdragen, is herhaaldelijk wasschen met zacht water (regenwater is aan te bevelen), dat niet koud is, een surrogaat.

Koud water is lang niet altijd voor iedereen gezond of aanbevelenswaardig. Voor teere gestellen is het soms zeer schadelijk. Voor de huid speciaal, kan het soms zeer slechte gevolgen hebben, springen, rood-worden, etc.

Iedereen heeft gaarne, in plaats van sluik haar, een zekere golving erin. Hangt het los, dan staat dat veel mooier, wordt het opgemaakt, dan maakt het méér uit daardoor. Deze natuurlijke golving wordt door véél wasschen verkregen, echter niet te veel, omdat men daardoor het haar zou schaden. Vet haar moet meer worden gewasschen dan droog en zacht haar. Het laatste leent zich ook gauwer tot zulk natuurlijk golven. Haarwasch-middelen hiervoor zijn in elke vertrouwde apotheek te verkrijgen, ook bij goede kappers. Zij zijn niet duur, en men kan zich even goed zelf helpen als het laten doen bij den coiffeur, wat natuurlijk gemakkelijker is, maar ook duurder komt.

Wat de voor oudere dames zoo onaangename rimpels-kwestie aangaat, er is nu eenmaal niets aan te doen, kraaienpootjes, en andere dergelijke bewijzen van onze veertig jaren en daarboven, laten zich niet wegmaken of maskeeren. Waarom eigenlijk ook? Is oud worden een schande? Kan men ook met oog- en mondrimpeltjes niet gelukkig zijn? Diegenen, die dan nog maar steeds ‘jong’ willen schijnen, bedriegen zichzelf alleen, niet de anderen. - Maar zeker, er is één ding, dat die rimpeltjes zooal niet gansch op de vlucht jaagt, toch zeker doet verminderen, en dat is een gelijkmatig humeur, een opgewekt, vroolijk gelaat, een innerlijke harmonie, (want dat laatste is een onvoorwaardelijk vereischte om de eerste twee dingen te kunnen bezitten). Als ge eens oplet in vergaderingen, op straat, wáár ge ook komt, waar vele vrouwen en meisjes bijeen zijn, hoe weinigen harer heden ten dage (als haar gelaat in rust is) een gelukkig, tevreden uitdrukking bezitten, dan zult gij begrijpen wat ik bedoel. Komt het van de vrouwenbeweging, waarmede zoovelen harer vervuld zijn, komt het voort uit die jacht naar genot, die haar, welke vroeger het thuis versierden als moeder, dochter, zuster, nu doet draven van den vroegen morgen tot den laten avond naar tentoonstellingen, bijeenkomsten, clubs, vergaderingen, feesten, is het alleen een gevolg van onzen overhaasten, veel te koortsigen tijd, waarin zelfs het gewone bescheiden wandelen voor den voetganger een gevaar wordt, door de om hem heen fietsende en auto-ende menigte, om van trams, karren, wagens, niet te spreken,.... de schuld zal wel aan al die dingen tegelijk liggen, maar zeker is het, dat men o zoo weinig vrouwen ontmoet heden ten dage, die op haar gelaat die uitdrukking van kalmte, van vroolijkheid, van stil geluk dragen, welke zoo weldadig aandoet juist in háár geslacht. Hoevele zuur-benedenwaartsch getrokken lippen, hoe vele vinnig en stijf-saamgenepen monden, hoevele in knorrig denken gerimpelde voorhoofden, hoevele door laat-werken of harde studie rood-omrande en moe-uitziende oogen!

En dat alles niet bij haar die oud werden in den strijd om 't bestaan, of door de smart van grooten tegenspoed, neen in jonge ge-

[p. 415]

zichten, van rijke, door het leven bevoorrechte vrouwen.!

Zie, er is niets wat zóózeer een gelaat ontsiert als de ontevreden uitdrukking ervan. Een mooi gelaat, dat onbeduidend, vervelend, valsch aandoet, laat weldra volkomen koud; een leelijk gezicht, maar waarvan de uitdrukking inneemt door frissche vroolijkheid en openhartige goedheid, wint hoe langer men het aanziet. - Daarom, wilt ge een schoonheidsmiddel dat U lang jong doet blijven zonder dat het U iets kost in Uw beurs: Ban dan alle kleinzielige zorgen uit Uw hart, zet alle dwaze eerzucht en kinderachtige jaloezie ter zijde, houdt Uw naaste plicht voor oogen, en zoek de goede zijden van Uw levenslot, zonder al te lang stil te staan bij de teleurstellingen ervan, hij wat gij zoudt wenschen en toch nooit zult krijgen. Niet alleen Uw ziel zal op zulk een wijze schooner worden, óók Uw gelaat; dat is de spiegel der ziel in dit geval.

Redactrice toilet.

Het is in het belang der Lelielezeressen zich, bij het gebruik maken van adressen, te beroepen op deze correspondentie in dit blad.

Correspondentie toilet.

Xenia. - Ik heb gemeend Uw brief te moeten beantwoorden in bovenstaand algemeen artikel. Rioret-seife kan ik U aanbevelen.
A.Z. - Blouses worden nog steeds gedragen, en op allerlei manieren. Persoonlijk vind ik de gladde strakke ruggen van blouses nooit mooi, en prefereer die, welke in den rug eveneens ruim zitten, geplooid tegen het gladde stuk van boven, of iets van dien aard. Zeker, deze manier maakt wat dikker en breeder, maar een blouse maakt altijd wat dikker dan een gesloten tailleur-lijf. Voor dikke menschen is een gladde japon om die reden meer aan te bevelen, dan een ruime blouse, die, ook reeds door de ceintuur om 't middel, steeds den indruk van dikte en breedte verhoogt. Het is echter een fout, juist van duitsche dames, (die gij nog wel aanhaalt als voorbeeld) zich met zulke taille-lijven bij wijze van blouses uit te dossen. Er is niets leelijker en oneleganter denkbaar, dan deze uitvinding. Of 't een of 't ander. Een blouse in den vorm van een blouse, of een japon-lijf met den rok die er bijbehoort in dezelfde kleur en stof. Bovendien zijt gij veel te jong voor zulk een lijf met een punt-ceintuur van 't zelfde, van achteren op den rok. Ik zou, als ik U was, een niet opvallende blouse nemen, een streepje b.v. En de rug van achteren met een béétje ruimte, géén plooi in 't midden; géén witte of lichte lederen ceintuur; licht om het middel máákt dik. Op een zwarten rok is een zwarte ceintuur het best in Uw geval.
Provinciaal I. - Knoopen, tresband, ingezette vestjes, behooren tot de modegarneeringen. - II. In Uw stad zou ik echter geen opvallend costuum dragen van wijnrood met een ingezet vest van wit. Gij zoudt daarmede in minder dan geen tijd overal bekend zijn natuurlijk, bij elk bezoek, op elk concert, etc. Als men in de stille straten U ziet aankomen uit de verte, zal men al zeggen: ‘O, dat moet mevrouw Zoo en Zoo zijn; ik herken haar aan haar japon.’ En op den duur verveelt U-zelve zoo iets evenzeer als gij Uw omgeving ermee verveelt. Dergelijke costumes zijn eigenlijk alleen aan te raden voor hen die veel verscheidenheid bezitten, gauw iets kunnen wegleggen, omdat het niet meer bevalt, of wonen in een groote stad, waar niemand haar kent, en zij verdwijnen onder de massa.
Haag che. - Het is volkomen wáár, dat men in Amsterdam veel donkerder en stijver en stemmiger gekleed gaat dan in den Haag. Maar ook in Amsterdam zijn goede magazijnen en goede tailleurs voor dames. En omgekeerd gaat ook den Haag niet zóó mede met de mode als gij denkt. In een van de allerfijnste Haagsche mode-winkels zeide men mij eens: ‘De dames hier (in den Haag) wagen zich nooit terstond aan iets “nieuws”. Eerst als zij gezien hebben, dat deze of gene vreemdelinge het draagt op Scheveningen, komen zij bij ons, en vragen er naar. Wij kunnen dus nooit bij den aanvang van het seizoen eenigen voorraad inslaan, moeten altijd eerst afwachten tot onze clientele, midden er in, den moed hebben gevat anderen na te doen.’ Intusschen maakt de nabijheid van Scheveningen, de wandelweg daarheen, geheel het Haagsche Kurhaus-leven van duizenden familieën daar, dat de jonge meisjes en dames in den Haag veel lichter en eleganter gekleed gaan, dan in een groote stad als Amsterdam; óók in den winter valt het onderscheid zéér op.
Schoenen. - Gij gaaft geen pseudoniem aan. Bij een witte japon staan op straat zwarte schoenen leelijk. Gij kunt licht-bruine dragen. Reinigen met melk, en opwrijven met crême (flanel-lappen) of met witte boenwas.
Redactrice toilet.