De Hollandsche Lelie. Jaargang 21

Correspondentie van de redactie met de abonnés

De redactrice van de Holl: Lelie brengt ter kennis van de lezers van dit Blad, dat zij géén manuscripten, of brieven, haar naar aanleiding der redactie-aangelegenheden toegezonden door niet-abonnés, kan beantwoorden langs particulieren weg. De correspondentie in dit Blad dient zoowel tot de beantwoording van brieven, als tot de mededeelingen betreffende aangenomen en geweigerde bijdragen, en zij, die zelve geen abonné of abonnée zijn, kunnen dus niet verwachten langs een anderen dan den correspondentie-weg te worden beantwoord. Wanneer zij door leesgezelschapkring, of samen-lezen, of op welke wijze dan ook, gelegenheid kunnen vinden de correspondentie-rubriek te volgen, dan is de redactrice bereid hen dáárin te beantwoorden.

Op dezen regel wordt voortaan géén uitzondering meer gemaakt, en afzonderlijke nommers, correspondentie-antwoorden aan niet-abonné's behelzend, worden niet meer toegezonden.

Redactrice.

P.S. Het spreekt van zelf, dat deze regel alleen geldt voor eerstbeginnenden, èn voor briefschrijvers die in de corr: rubriek thuishooren.

Mevrouw G. te S. - Ik heb reeds dikwijls meegedeeld in de Lelie, dat het onmogelijk is in het ‘e.v. nommer’ te antwoorden. Vooral vragen van zoo uitgebreiden omvang als de Uwe, hebben ter beantwoording ruimte noodig, en deze ruimte hangt af van allerlei omstandigheden, met zetten, enz., in verband staande; zoodat het niet doenlijk is ‘omgaand’ in de correspondentie te antwoorden. - Overigens wil ik U gráág met alle ondervinding die ik heb ten dienste staan, maar.... smaken verschillen énorm; evenzeer als de vraag wat de een verstaat onder ‘comfort’ of ‘goede keuken’, vergeleken bij den ander. - Het eenige wat ik dus met goed geweten kan op mij nemen, is U raden naar mijn smaak en mijn behoeften; waarbij gij echter óók nog in aanmerking moet nemen, dat gij reist met Uw man, terwijl ik met eene dame reis, en uit ondervinding weet (van vroegere vele reizen met mijn vader), dat heeren dikwijls andere behoeften en andere eischen hebben dan dames. - Wat de vergevorderdheid aangaat van het seizoen. September is óók rondom Interlaken en Lucerne, (in beide plaatsen wàs ik in prachtige September-maanden) zèér mooi wat de herfsttinten aangaat, en óók in de omgeving ‘boschrijk’, en kan men er prachtige wandelingen en rijtoeren maken; echter, in Interlaken is het seizoen in September voorbij, en half September sluiten de groote hôtels, hetgeen aan het plaatsje een ongezellig aanzien geeft, temeer omdat vele winkels dan eveneens sluiten. - Lucerne is een moderne, groote, luxe-stad, met een mooie promenade langs de Schweizer-hof-quai en vele moderne winkels; de omgeving is prachtig en ook in September, zijn er nog vele, vooral echter naar Italie dóórreizende touristen. Desniettemin heeft voor mij de omgeving zelfs dáár reeds iets gedécideerd-ongezelligs; men bemerkt dat de eigenlijke ‘season’ voorbij is; sommige treinen en booten gaan niet meer zoo dikwijls als in den zomer, enz. enz. - In Fransch Zwitserland daarentegen begint het seizoen juist in September, en ik heb o.a. verleden jaar in Montreux een verrukkelijke September- en October-maand getroffen, steeds gekleed in zomer-katoentjes en blouses, en lang buiten-zittend op de banken langs het meer Léman. - Waar gij echter verlangt een ‘boschrijke’ omgeving zal Montreux, als stadje zonnige en eindelooze straat, U zeker teleurstellen.

Daarvoor moet gij dan bepaaldelijk in de hóógte zijn: Caux; Les Avants; de omstreken van Territet (het verlengde van Montreux en het meest fashionable en dientengevolge dúúrste gedeelte.) - Liever dan Montreux te kiezen, zou ik-voor-mij, als ik in déze maand op reis ging naar Zwitserland, prefereeren Lugano, dat een magnifique ligging heeft, en van waar-uit gij kunt bezoeken de Itali-

[p. 176]

aansche meren: Maggiore en Como, beide idyllisch voor mijn smaak. Vallanza, Bellagio, Caddenabbia, ziedaar zoovele verrukkelijke plekjes, alles vlak in de buurt van het eveneens wondervol gelegen Lugano. Het seizoen begint hier evenzeer in September; maar... (overal is een ‘maar’ in het leven) ‘boschrijk’ is de omgeving daar niet bepaald!

- Ook op het Engadin moet ik nog Uw aandacht vestigen. Het Engadin behoort m.i. tot het wonderbaarste gedeelte van wonderbaar-schoon Zwitserland; ofschoon het een meer zwaarmoedige tint heeft, dan bv. het lachende, maar óók méér popperige Berner-Oberland! - St. Moritz, het neusje van den zalm van het Ober-Engadin, is tegenwoordig ook per spoor te bereiken; voor een paar jaar moest men het echter nog, - evenals hier naar Schuls, - per post bereiken. Daardoor was het toen meer ‘select’ dan nu, maar ook peperduur. - Het is een zeer grootsche natuur, maar wellicht voor U, als gij niet sterk zijt, te vermoeiend; en ook, als gij Zwitserland niet kent, te aangrijpend! Althans, ik zag voorbeelden van menschen die uit een vlak land komend, door déze bergnatuur als het ware overstelpt werden, en voortdurend huilen moesten! Het Unter-Engadin is niet zóó grootsch als het Ober-Engadin, maar toch ook boven alle beschrijving schoon! Hier in Schuls sluit alles half September en eveneens sluiten Vulpera en het Kurhaus-‘Tarasp.’ Wel zijn hier verscheidene winter-sport-gelegenheden, als Samaden, St. Moritz-bovengenoemd, enz., enz., maar die krijgen hunne èchte vroolijkheid eerst midden in den winter. - Alles komt er dus voornamelijk op aan, of gij en Uw man gaarne reist in seizoen-tijd, of wel onverschillig blijft voor gezellige en drukke omgeving, indien de natuur slechts mooi is. In het laatste geval kunt gij eigenlijk overal terecht in September. Neem echter, - óók als gij naar Lugano of Montreux gaat, - warme kleederen mede, want het weer kan inééns omslaan; en ook 's avonds zeer koud zijn. In Lucerne hebt gij overdag óók wollen kleederen noodig. Warme avondmantels, een goed bont, een paar wollen blouses, zijn zelfs in zoogenaamde ‘warme’ streken, zeer noodig op reis.

Wat Uw tweede vraag aangaat, ik recommandeer liefst alleen hôtels uit eigen ondervinding, want wat de een goed vindt, beschimpt soms de ander; juist in dat opzicht loopen eischen en smaken énorm uiteen! Gij maakt de zaak niet gemakkelijker, door geen prijzen aan te geven. Intusschen kan ik U alvast waarschuwen, dat gij in Zwitserland voor ‘goedekeuken en eenige comfort’ hooge prijzen moet betalen in goede hôtels, want de dagen zijn voorbij, waarin hôtelprijzen in Zwitserland goedkoop waren! Ik voor mij vind de eerste-rang hotels b.v. aan de fransche Riviera bepaald goedkooper dan de zelfde soort in Zwitserland. - In Interlaken ken ik persoonlijk het hôtel Métropole, dat echter nu in andere handen is dan toen ik er logeerde,! en geloof ik, duurder moet zijn dan toen, maar ook nog beter en moderner-gemeubeld. Ik was er zéér tevreden, wij betaalden toen, te samen op één kamer, die zeer goed was ingericht, maar zonder balcons, 17 francs en pension, in het hoogseisoen. Vermoedelijk is ook dit hôtel gesloten Ook moet het hôtel des Alpes zeer goed zijn; ik vréés dat ook dit is gesloten. Kleinere, in de Bahnhof-strasse blijven open. De beide andere liggen aan het centrum: ‘Hohe Weg.’ In Lucerne ken ik zoowat alle grootere hôtels. Zeer-goed en zeer-voornaam is het hôtel National, dat ik-zelf prefereer boven alle anderen daar. Natuurlijk is het óók duur. - Het Schweizerhof, zéér voornaam-Engelsch, beviel mij bepaald niet. - In Montreux ken ik slechts één enkel hôtel, (van twee nachten logies,) uit eigen ondervinding, omdat ik daar in privaat-woning heb gehuisd. Dit hôtel, het hôtel Moser te Clarens-Montreux, is eenvoudig, en niet zeer chic. Ik heb er niet gegeten, omdat wij dit in Montreux-zelf deden, in een restaurant. Een luxe-hôtel, midden in zonnig Montreux is het Montreux-palace, en een dito, dat ik om de ligging zou prefereeren, is het Grand-hôtel te Territet. In Caux is zeer goed het Caux-palace. Gij zult in deze hôtels steeds tusschen 15 à 20 francs per pension en per persoon moeten aanleggen denk ik; daarvoor zijn zij ook geheel up to date en in èlk geval te vertrouwen in ieder opzicht. Kleinere zijn talloos in Montreux, evenals overal in Zwitserland, en heel dikwijls heel goed; maar ik zou U geen enkel kunnen noemen uit eigen ervaring. In Lugano waren wij voor een paar jaar zoo tamelijk tevreden in het hôtel-Splendide. Ligging, bediening, kamer, goed; maar eten tamelijk! Ik heb gehoord, dat het Grand-hôtel daar uitstekend is; maar weet dit niet uit eigen ondervinding. Aan de overige meren zult gij wel niet overnachten; zoo noodig geef ik u adressen daar. In St. Moritz waren wij uitstekend in het prachtige Kulm-hôtel. Het is een van de duurste hôtels daar, maar niet afzetterig, zooals b.v. het Grand-hôtel in Veveij. In St. Moritz is alles zéér duur, en over 't geheel geldt dit in het gansche Engadin.

Hôtels, hier in Schuls, zijn uitgesloten, omdat zij sluiten. Had ik mijne photo's hier, ik zou U met vele photo's deze korte schets kunnen toelichten, die zijn echter àlle in Montreux. Kan ik U verder helpen, dan gáárne!

Mej. B. Ik heb Uw verzoek opgenomen onder de ingezonden stukken, en hoop dat mevrouw P.W. langs dien weg zal willen antwoorden.

Marij G. Zoo mogelijk in het volgend nommer.

‘Ongecorrigeerd geplaatst.’

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.

Sluiting red: ged: