De Hollandsche Lelie. Jaargang 20

Verjaardag door M. Vorst.

I.

Vroeger dan gewoonlijk was ze opgestaan en had met hem ontbeten, nu hij op reis moest, voor 't eerst na hun huwelijk zonder haar.

In-gelukkig, dat ze voor hem zoo vroeg al bij-de-hand was, had hij bij de voordeur z'n arm om haar heengeslagen en heur blond kopje even tegen zich aangedrukt.

‘Dag, lieveling,’ zei hij, ‘tot van avond, op 't eten ben ik weer thuis, hoor!’ - -

‘Dag, Henk!’ - en toen had hij haar alleen gelaten. Nog navoelende z'n teedere liefkoozing, was 't haar, of er iets zwaars naar heur keel steeg, iets benauwends en beklemmends, dat ze te vergeefs poogde door te slikken. - Toen, alsof ze naar hulp zocht, snelde ze naar boven, naar heur eigen klein boudoir, waar ze neerviel voor 'n fauteuil; heur armen leunende op de zitting, heur handen voor 't gelaat, snikte ze 't uit, als lag ze aan de borst van 'n trouwe moeder, al heur opgekropt leed van weken en maanden, vandaag nu ze weer alleen was voor 't eerst na haar huwelijk, Maar, als schreide ze op 'n graf, geen moederhand streelde heur haar, geen lieve stem sprak haar troost in.

Wel drong 'n aubade, die 'n lijster bracht aan de jonge lente tot haar door en onttrok haar 'n oogenblik aan heur leed; liefelijke muziek uit fluweelig keeltje klonk droomerig als het zacht gefluister van zoet geluk op blijen Meimorgen. - Onwillekurig bleef Truus luisteren, en door 't geopende venster keek ze naar buiten in den tuin. Reeds scheen de zon over de perken blauwe vergeet-mijnietjes en 'n zachte geur van lelietjes der dalen steeg op. Helder blauw was de hemel; slechts heel in de verte zweefden donzige wolkjes op onzichtbare wieken.

Boterbloemen straalden goud-geel op 't smaragden grastapijt en de jeugdige bladeren waren nog in plooien, zoo kort was 't geleden, sinds ze uit hun omhulsels te voorschijn waren gekomen. Alles herleefde nu, 'n mysterieuse macht deed nieuwe levenskracht door de aderen stroomen; overal was jong, veelbeloovend groen, in alle nuancen, zacht groen, fel groen schitterend smaragd - overal de kleur der hope. Oude, knoestige boomstammen waren als verjongd, hun breede armen torsend 'n teere witte, of zacht rose bloemenschat. - Slechts Truus, zoo heel jong nog, voelde zich zoo moe, zoo lusteloos, zoo afgeleefd al, alsof de toekomst voor haar niets meer beloven kon.

‘Waarvoor is alles zoo mooi?’ vroeg ze zich af met 'n zucht; - en toen, als was 't het antwoord op die vraag, viel haar in, dat 't vandaag Wims verjaardag was. 't Was immers altijd zulk weer geweest, zoo zonnig en zoo blij, als vandaag, op zijn feestdag, zoolang ze zich herinneren kon. Ze had dikwijls aan hem moeten denken, den laatsten tijd, maar nu stond alles haar weer zoo helder

[p. 728]

voor den geest; alles van vroeger, toen Wim en zij nog in 't zelfde dorp woonden. Z'n zuster al sedert 'n paar jaar in Indië getrouwd, was heur vriendin geweest; en omdat heur moeder reeds lang dood was, had ze soms heele dagen bij zijne ouders doorgebracht. Wat 'n mooi huis bewoonden ze toen! Zoo eenvoudig en toch zoo artistiek! Achter in den grooten tuin was 't atelier van Wims vader; daar waren ze 't liefst. Daar stond 'n Blüthner vleugel en aan de wanden hingen schilderijen in olieverf en pastels en daar tusschen kleurige draperiëen van de vreemdste en kostbaarste stoffen. En op kastjes en tafeltjes, stonden altijd vazen met frissche bloemen.

De modellen werden omhangen met half verschoten lappen; die waren veel mooier van kleur dan nieuwe; zei Willems vader.

Later schilderde Wim ook op 't atelier; zijn ezel stond naast dien van z'n vader en 't was er zoo gezellig; uren kon ze er zitten toekijken. Maar als Wim jarig was, dan was er pas recht feest. Dan werd zij uitgenoodigd, als de vriendin van z'n zuster en zijne vrienden kwamen ook. Dan werden de ezels in 'n hoek gezet en 't atelier gedeeltelijk in 'n tooneel herschapen. Gewoonlijk werden er tableaux vivants vertoond; van de verschoten lappen vervaardigden ze de kleeren, die ze daartoe noodig hadden, lang vooruit.

Wims vader had er schik in en liet ze, glimlachend begaan, slechts nu en dan gaf de vriendelijke kunstenaar haar 'n aanwijzing. Eens zouden Wim en zij Paolo en Francesca voorstellen. Wat hadden ze haar er mee geplaagd! Maar op den avond zelf waren haar de tranen in de oogen geschoten - tranen van vreugde misschien, omdat alles zoo mooi was, zoo vol belofte en zij zelf zoo jong, zij met heur natuur, zoo ontvankelijk voor poesie. Dat was de laatste fuif geweest. Heur vriendin was kort daarna getrouwd en Willem was naar de Academie gegaan. Ieder jaar had ze hem op z'n verjaardag 'n hartelijken brief geschreven en hij had haar geantwoord, echt jongensachtig in telegramstijl, maar niet minder hartelijk. Toen, kort na elkaar waren z'n ouders gestorven en donkere dagen van leed braken er voor den jongen kunstenaar aan; maar ook voor Truus, wie 't atelier 'n tweede tehuis was geworden. Lang zou 't echter niet duren, of haar zou 'n nog zwaarder slag treffen. Kort daarna stierf ook heur vader. Moederziel alleen als ze was, verliet ze 't dorp om bij 'n oude aangetrouwde zuster harer moeder, heur intrek te nemen. Deze was 'n stijve, koele dame en Truus had behoefte aan muziek en poësie en aan al wat schoon is, - maar aan liefde vooral. Willem was na den dood zijner ouders in Parijs gaan schilderen en na dien tijd had hij niets meer van zich laten hooren; dat zwijgen leek haar onhartelijk, verbitterde haar; ze was zoo alleen nu en ze had zoo'n behoefte aan 'n vriendenhart. Toen had ze Henk leeren kennen en hij was aardig en vriendelijk voor haar geweest. Toch had ze gevoeld, dat er weinig sympathie tusschen hen bestond en toen hij heur hand vroeg, had ze lang moeten wikken en wegen, voordat ze toestemde z'n vrouw te worden. 't Is waar, ze hadden soms samen 'n gezellig gesprek gevoerd, meestal over vragen van den dag, of over toestanden en menschen, die ze beiden kenden. En toch - heur zieleleven ging buiten hem om. De geestelijke hoogte, waarop ze door zelfvorming en goede lectuur gestegen was, 't mooie in haar bleef voor hem 'n gesloten boek. Het speet haar, dat hij niet om muziek gaf, noch liefde koesterde voor 't schoone, dat voor haar 'n levensbehoefte was geworden. En toch, - ze moest 't zich eerlijk bekennen: die uurtjes van samenzijn met iemand, die maar weinig met haar in leeftijd verschilde, waren voor haar eenige van de schaarsche glanspunten in heur eentonig bestaan. Ze had gehoopt, dat 't zoo blijven mocht. Maar met 'n heimelijken angst en toch ook weer met 'n behagelijk gevoel van warmte, had ze 't gevoeld aan den gloed in z'n oogen, die soms de haren zochten, aan z'n teedere zorgjes, voor haar, dat hij van haar houden ging. En daar hij maar éene soort van vrouwen kende, had hij gedacht, dat zij zoo was als die anderen en om haar gunstig voor zich te stemmen, overlaadde hij haar met complimentjes.

Truus behoorde echter niet tot die vrouwen, die zoo gaarne hun ijdelheid gestreeld willen zien. Ze had zich altijd vast voorgenomen eerlijk en oprecht te zijn van den beginne met den man, aan wien ze eens heur liefde zou schenken en dat ook van hem jegens haar te verlangen. Maar nu, nu ze zoo heel eenzaam was en niemand notitie van haar nam, zwichtte ze toch voor z'n lieve woordjes. En ze wilde trachten ook van hem te houden, al zou hun liefde 'n heel andere zijn, dan ze zich had voorgesteld. Toch had ze nog

[p. 729]

geaarzeld. ‘Passen we wel bij elkaar?’ had ze zich telkens moeten afvragen. En dan bekroop haar 'n hevige angst. Henk was wel 'n goede jongen, ze zou gaarne iets voor hem gedaan hebben, maar hier ging het om haar zelf, om alles, alles en voor eeuwig. Maar ze wist ook, dat, als ze nu niet toestemde, het voor goed uit was, tusschen hen beiden; dan was ze weer moederziel alleen. - Dat gaf den doorslag en ze zei: ‘ik wil wel!’ - Hun engagementstijd was kort geweest. Ze kenden elkaar toch al voldoende, meenden ze. Als kinderen keuvelden ze over allerlei grappige dingen, hij soms spelend met heur blondje lokjes, dol gelukkig, dat ze nu z'n meisje was. En zij berustte en deed heur best niet aan dat andere, hoogere zelf te denken, zich paaiende met de gedachte, dat 't ook later wel goed zou gaan. - Vroeger had ze gedroomd van liefde; ze had zich altijd verbeeld, dat dit was in-elkander-opgaan, volkomen zieleneenheid tusschen beiden. Den laatsten tijd echter had ze eens om zich heen gekeken, en overal had ze slechts surrogaat gevonden, van wat ze zich eens als bestaanbaar had voorgesteld. - Op heur trouwdag voor 't laatst in heur eigen kamertje had ze weemoedig geglimlacht, als ze aan heur onnoozelheid van vroeger terugdacht. Wat ze gedroomd had, was immers niet te verwezenlijken, 'n ideaal geweest! En nu borg ze ze weg heur meisjesdroomen met zooveel andere snuisterijen uit dien tijd en hoopvol ging ze de toekomst te gemoet. - -

(Slot volgt).