De Hollandsche Lelie. Jaargang 20

Arm Moedertje.

Met zachte liefkoozing gleden de handen over de fijne, met aardige kantjes-afgezetten hempjes. Onderzoekend werden de kleine flanelletjes bekeken, met de naadjes naar buiten, dat geen hard ribbetje, het teere lichaampje van het kind zou kunnen kwetsen. Alles werd voor de zooveelste maal bekeken, gladgestreken en opgevouwen.

Elken avond, als zij zoo alleen was, werden die kleertjes voor den dag gehaald, totdat boven in het roze wiegje, een aardig wichtje ze zou dragen.

Dat kon zij ongestoord doen, haar man was zooals gewoonlijk en zooals hij van het begin hunner huwelijk had gedaan, naar dringende vergaderingen of lezingen of iets dergelijks dringends. Maar nu gevoelde zij zich al niet meer zoo eenzaam en verlaten, als ze alleen was. Nu had ze gezelschap van aardige kleine kleertjes, toch nog armzalig surogaat van wat die kleertjes beloofden. Zoo'n jurkje was het scheepje, dat haar bracht naar het land van droomen en geluk.

Achterover in den gemakkelijken stoel geleund, lag ze, met de witte kanten- en strookjesmassa in de handen, naar de roze lampekap te staren, waar gedempt door lichtvlekte, het zilverige gloeikousje. Donkerder teekenden de arabesken en ranken der kant zich af op het fond van doorschijnende zijde. Doch dàt zagen hare oogen niet. Die oogen zagen een roze wiegje, waar op het heldere kussentje, een blozend, blond, krulkopje met rustige donkere wimpertjes, zacht sliep. Daar lichtten de wimpertjes zich op, blauwe oogjes lachten haar tegen, verlangende armpjes werden naar haar uitgestoken. Was hèt het roze der lampekap of bloosde moedertje zoo van geluk?

Die oogen zagen meer... eene gelukkige, wandelende moeder, naast haar een gezond, druk-babbelend kindje... Eene canapé waar moeder en kind met de grootste belangstelling over een prentenboek zaten gebogen... een aanvallig meisje dat vertroetelde en bestrafte hare pop, zooals aanstonds de groote pop zal vertroeteld en bestraft worden, want

[p. 581]

die oogen zagen aanhoudend een meisje, dàt was het prettigst voor de moeder, doch geen verwend, maar door en door verstandig opgevoed meisje. Ja, die oogen zagen gezellige tafereeltjes, altijd samen moeder en dochter, nóóit moeder eenzaam, samen wandelend, pratend, zingend, studeerend. Die oogen zagen eene mooie meisjesgedaante, dicht tegen moeder aangedrongen, opheffend naar haar groote sprookjesoogen en met lippen die fluisterden zoete meisjesgeheimen. Ze zagen nog, gebogen figuurtje aan vleugelpiano, met rappe vingers spelend eene begeleiding bij zang, want ooren kwamen oogen tehulp en hoorden zoetvloeiende klanken, voortgebracht met sereen, aangrijpend stemgeluid.

Tenslotte zagen die oogen een knielend, onschuldig bruidje in smetteloos wit gewaad met zedig neergeslagen oogen, den zegen ontvangend van dominée. Nu heffen de neergeslagen oogen zich op en zoeken een ander paar. Moeder probeert den blik op te vangen, doch die is niet voor haar bestemd, die is bestemd voor den man dien zij zoo aanstonds zal volgen, voor altijd, en moeder achterlaten eenzaam, even verlaten als tot nu toe... Neen, neen, dàt wilden die oogen niet zien. Verschrikt rukte zij haar' blik los van de arabesken en ranken en verbaasd was ze, toen ze haar' man gewaar werd, dien zij niet had hooren binnenkomen.

‘Goeien avond, nog op? 't Is werkelijk te laat voor je, 't is al over tweeën!’ bromde hij eenigszins onvriendelijk. ‘Ik zat aan ons kind te denken!’ verontschuldigde zij zich, met roode kleur, als een op heeter daad betrapte.

‘Berg spoedig die kleeren op, dat gemijmer aldoor over dat kind, je wordt er nog mal van. Als 't er eenmaal is, zal je nog plezier genoeg van hem hebben, als hij 's nachts onder luid geschreeuw zijne tegenwoordigheid aankondigt’ antwoordde hij nog wreveliger.

‘Voor háár zal me geen opoffering te groot zijn, want ik hoop dat het een meisje is!’ verzekerde zij met tranen in de oogen.

‘Mij wel, meisje of jongen. Doch vrouwlief, ik raad je aan je al niet zoo bespottelijk aan dat kind te hechten voor het geboren is. Het kan immers even goed sterven. Jelui vrouwen moeten zulke zaken wat kalmer beschouwen.’

‘Neen, sterven zal het niet,’ zei ze beslist.

O neen, ze had zich teveel op de komst van het kind verheugd, ze had het teveel noodig voorzich zelf. Haar man was wel goed, doch ruw en egoistisch. Ze moest een wezentje hebben, waaraan zij zich geheel kon wijden, waarmee ze alles bespreken, en waaraan zij alles toevertrouwen kon.

Aan sterven had zij nimmer gedacht.

En droevig zagen hare oogen nu eene sombere wolk, die misschien haar geluk kwam verduisteren.

Eenigen tijd later. Moedertje heeft zooeven visite gehad van een ander gelukkig moedertje. Een blozend gezonde boy van vijf maanden is bij zusje vergeleken, fijn poppetje van zeven maanden, en boy heeft het gewonnen. Moedertje denkt na en vergelijkt bij zichzelf nog eens. Een pasgeboren jongen was zeker veel vrolijker en drukker dan een dito meisje!

Moedertje is niet erg gerust. Keuvelden, lachten en schreeuwden jongens altijd meer dan meisjes, moedertje bedenkt zich, hoe of zij op dien leeftijd was geweest, doch dàt herinnert zij zich niet heel duidelijk meer, en plotseling wordt zij angstig. Zou zusje ziek zijn, ze was zoo stil, zoo onnatuurlijk zoet en als zij huilde, dan was het zoo klagelijk, zoo droevig, met zulke doordringende, rauwe kreetjes, dat zij altijd akelig pijnlijk werd getroffen. Of was zij te overgevoelig voor haar kindje, ze wilde toch dokter eens raadplegen. Zusje wordt nog eens uit 't wiegje gehaald en met gelukkigen moedertrots bekeken.

Mooi teer koningskindje, zooals het daar, in fijn geborduurd ponnetje, met groote, zachte, violenoogen, buitengewoon verstandig ligt te kijken. Zijachtige blonde krulletjes omlijsten bevallig het blanke gezichtje met snoeperig, week rozenmondje.

Wondermooi wezentje, waar lig je zoo ernstig aan te denken, naar welke visioenen lig je zoo strak te staren, lach eens tegen je moedertje, een vroolijk, echt kinderlachje? En moeder roept hare lieveling met honderd zoete naampjes, doch zusje hoort noch lacht en denkt aan geen moedertje. Welke schoone feeënstem lokt je, dat je niets hoort, welk aantrekkelijk beeld houdt je blik gevangen, dat je je eigen moeder niet bemerkt. Jaloersch buigt moeder zich over het kindje en zocht haar' blik. Nu kijken ze haar aan, die ernstige, blauwe oogen. Onbeschrijfelijk droef wordt zij gestemd. Zijn dàt kinderoogen, 't zijn oogen die medelij en geluk afsmeeken, gelijk oogen van een door levenswee tevroeg

[p. 582]

gerijpte vrouw. Groote tranen sprongen te voorschijn. O, kijk eens moedertje, kindje lacht tegen twee vochtige starren. Maar moeder wendt het hoofd af, kindje mag geen tranen zien. Als zij zich weer tot het kind wendt, staren de kinderoogjes weer in 't ijle. Weer roept moeder luider en drukker, weer hoort kindje niet en zachtjes schudt ze het nu bij het armpje, maar nu zoekt kindje waar dàt vandaan komt, doch wendt zich niet naar die dringend roepende vrouw.

‘Zou het idioot zijn?’ bliksemflitst het door haar hoofd.

O neen, dat is niet mogelijk met zulke ongewoon verstandige oogen. En toch is er iets abnormaals.

Al luider en smeekender roept ze.

Kindje, heb je geen medelijden met die doodelijk angstige vrouw, kijk haar even aan met je zachte blik en ze is tevreden.

Doch kindje is zeker met hare gedachtetjes in eene andere wereld en lacht vriendelijk tegen de witte wolkjes, die door het venster zijn te zien en tegen de dansende stofjes in de vrolijke zonnestraal, die langs het hoofdje, even aanrakend een goud krulletje, die roode bloem van het karpet beschijnt.

Moedertje kan het niet langer uithouden, ze moèt iemand haar angst meedeelen. Wild schelt zij de meid.

‘Heere, mevrouw, wat is er aan 't handje, u doet een mensch schrikken, met dat woest geweld!’

‘O Mietje, wat zou zusje mankeeren, ze hoort en bemerkt niets van al wat er om haar heen gebeurt, ze zal toch niet...

Grut, lieve mensch, hei ik er nou wel aan, wat haald u uwés nou weer voor muizennesten in uw hoofd, denkt u nou heuselijk, dat zoo'n wurm zich al overal mee bemoeit? U wil zeker dat het een redenasie houdt over de poletiek en de emansepasie, nee hoor dat goedje is wel gauw bij de hand, maar zooals uwes het wil hebben, nou...’

‘Neen Mietje, zoo meen ik het niet, doch als je een kindje roept, kijkt het toch en spreek je er dan tegen, blijft het je toch aankijken, maar zij ziet me niet hoe ik ook roep, of toevallig moet ze haar hoofdje naar me wenden.

Zouden hare hersentjes soms niet in orde zijn, dat zij niet begrijpt wie roept?

In angstige spanning kijkt mevrouw Mietje aan.

Deze bekijkt het kinderkopje van alle kanten, roept en roept harder, zoo hard zelf dat een dronken soldaat er door uit zijn' roes zou ontwaken. Zusje evenwel hoort niets. Peinzend legt Mietje haar paarsch-blauwe vinger, ze was net aan 't rooiekool snijden, tegen haar voorhoofd en denkt na, lang na. Vol verwachting verbeidt mevrouw haar antwoord, als ware het orakeltaal.

Plotseling geeft ze mevrouw een' duw tegen haar' schouder.

‘'t Zal doof zijn, heusch, dat zal 't’, adviseert ze.

‘O, Mietje, 't is toch niet waar, o neen dat kán niet, mijn mooi kindje, doof!’ snikt mevrouw.

‘Nou, dan motten we dan 's onderzoeken!’ vindt Mietje wenschelijk en de daad bij het woord voegend, neemt ze heel radicaal een kopje van de theetafel en smijt het met een' vrees'lijken slag, vlak bij het kindje op het zeil, waar het in honderd scherven uiteen spat.

Mevrouw 's hart springt op van den onverwachten slag, doch kindje blijft rustig glimlachen tegen de wolkjes, als hoorde ze hemelsche muziek inplaats van barbaarsch geweld.

‘Zie je nou wel dat 't doof is?’ triompheert Mietje over hare proef. Als antwoord barst mevrouw in zenuwachtig gesnik los.

‘Nou, nou, daar moet u uwés nou niet zoo ijselijk bedroefd over maken, 't zal toch wel te genezen zijn? Ja zeker kàn je doofheid genezen!’ knikt ze beslist, als mevrouw haar vol verwachting aankijkt.

‘Nou laatst nog een kennis van me, die 's doof geworren, doordat ze op zolder sliep en 's morgens de sneeuw, die door een lek gekomen was, ik weet niet hoe hoog wel op er deken lag. Ziet u, daardoor is die doof geworren. Ja, ja eene fijne behandeling van een mensch om hem, om 't zoo eens te noemen, onder Gods bloote hemel te laten slapen, dat ie er doof van wor.

Nou die is ook genezen en zitten er ooren niet langer alleen voor stasie an er hoofd, ja...’

‘Mietje loop zoo snel als mogelijk is, naar den dokter en laat hij direct met je mee komen, gauw dan wat!’ onderbreekt mevrouw het voor haar zoo pijnlijk gebabbel.

‘Ik vlieg al, mevrouw.’

In aller ijl snelt Mietje naar den dokter, die gelukkig thuis is en dadelijk mee komt.

‘Goddank, dat de hersentjes in orde zijn, doofheid kan genezen!’ zucht moeder eenigszins verlicht. Ze nam Mietjes advies aan als een dogma. - Dat was dus nu de reactie, al heel lang was ze angstig geweest, ze voelde

[p. 583]

kindje was niet normaal, doch ze was bang geweest om het zich te bekennen.

Gelukkig, daar is de dokter.

Eensklaps knijpt weer een' vrees'lijken angst hare keel toe. Inplaats van geregeld te vertellen, snikt ze alleen. ‘Och dokter, red mijn kind!’

‘Bedaar, bedaar mevrouwtje, 't zal wel niet zoo heel erg zijn. Uw dienstmeisje heeft me al van een en ander op de hoogte gebracht,’ sust dokter met zijn kalmeerende doktersstem. ‘Geef maar eens hier, de kleine meid.’

Eén oogenblik is zij weer kalm, doch als dokter met het kind en eene tasch met instrumenten in de slaapkamer verdwijnt, loopt ze als een opgejaagd hert de kamer rond.

Vrees'lijk wachten, zal ze ooit iets verschrikkelijkers meemaken.

Zal ze aan de deur luisteren, neen vroeg genoeg zal ze het vonnis hooren, of misschien... O, neen, geen valsche hoop voeden.

Hoor, daar komt dokter weer aan, met het kindje schreiende. Als vastgenageld blijft ze midden in de kamer staan, haar starren blik naar de deur gericht, om direct op dokters gezicht te lezen dat...

‘IJdele hoop! Dus toch doof?’ kermt ze en dokters ernstig gezicht knikt ja.

De kamer draait met haar in 't rond, ze moet gaan zitten om niet te vallen.

‘En kan het niet genezen worden?’ vraagt ze dof.

Voorzichtig begint dokter. ‘Ja ziet u, mevrouwtje, ik wil u met geen valsche hoop voeden, doch de kunst reikt tegenwoordig ver en wij zullen alles doen...’ ‘Och houdt maar op dokter, ik hoor al dat mijn kindje voor haar geheele leven doof zal blijven!’ onderbreekt mevrouw hem smartelijk.

‘Ja, mevrouw, doof... en... stom.’

‘Stom?’ Een nieuwe nog gapender afgrond opent zich voor haar. Als uit eene andere wereld hoort zij dokter's stem vertellen, dat het kind zelf leert spreken, door de menschen in zijne omgeving te hooren spreken.’

‘Och! was het honderdmaal liever dood geboren’ kermt ze na dokters vertrek.

Bedriegelijke tooneeltjes, zoo heerlijk gedroomd voor de geboorte. Dat laatste tooneeltje getooverd op de roze lampekap, dien avond, dat ze voor 't eerst donkere wolken zag, dat laatste tooneeltje zal ook nooit werkelijkheid worden, want welke man zal een doof-stom meisje trouwen? Ze zullen haar dus altijd bij moeder laten. Hartstochtelijk klemt ze haar kind in de armen. ‘Nu zal je nog meer je moeder noodig hebben, kindje, mijn geheele leven zal jou gewijd zijn, arm, arm, kindje?’

Doch ook arm, arm moedertje.

ELISABETH C. ZEINSTRA.