De Hollandsche Lelie. Jaargang 19

Kunst en Wetenschap.

Het Hôtel Carnavalet.

Wie in de laatste jaren Parijs bezocht heeft, en zich aangetrokken gevoelde door de Musea heeft vermoedelijk ook wel le Musée Carnavalet bezocht.

Het is een museum geheel Fransch, en inzonderheid Parijsch bij uitnemendheid, want het is het stedelijk museum, dat wil zeggen dat het in zijn zalen herbergt alles wat aan kunst en historie Parijsch is.

Het uitwendige van het gebouw zal minder opgevallen zijn, en toch is dit het bezien zeer waard. De ligging van het oude Hôtel van Jacques de Ligneris, later van Carnavalet, is niet gunstig, maar er is ruimte genoeg om de architectonische structuur, zoowel in- als uitwendig te beschouwen, en het fraaie beeldhouwwerk te bezichtigen, waarmede Jean Goujon het gedecoreerd heeft.

Het Hôtel dagteekent van ongeveer 1544,

[p. 574]

toen Jacques de Ligneris het terrein kocht en zijn Hôtel er op deed verrijzen.

Jean Goujon was de beeldhouwer, en reeds een aanblik van de beide geniussen, naakte mannenfiguren, welke het wapenschild der de Ligneris houden, spreken voor den beroemden beeldhouwer.

Daarboven, in de portiek, staat een gevleugelde vrouwenfiguur, voorstellende de Abondance, en, voortreffelijk, uitgevoerd, maar voornamelijk munten uit, door een zeer bijzondere opvatting, de beelden welke de vier jaargetijden voorstellen en de ‘facade intérieure’ bekronen.

Alleen voor het heerlijke beeldhouwwerk van Jean Goujon moet het Parijsche museum Carnavalet bezocht worden.

Andrieux.

‘Andrieux, littérateur et poète comique.’ Dit zegt Larousse, maar L'homme in zijn opstel: ‘Académiciens d'autrefois’ oordeelt heel anders, tenminste over de ‘komiekigheid’ van dit Academielid,, tevens ‘perpétuel’ secretaris.

Andrieux, uit de school van Racine, Lafontaine en Molière: is nu vrij wel vergeten. Zijn vertellingen hebben zich staande gehouden, en. daarin heeft hij dan ook uitgemunt, maar overigens is hij een middelmatigheid, die roem heeft behaald door zijn comedie ‘Etourdis’, welke langen tijd op het repertoire van de ‘Comédie-Française’ is gebleven. Daarin schijnt hij zijn gansche dosis humor verspeeld te hebben, want is de humor daarin chronisch, in zijn andere stukken vindt men de ‘verve comique’ slechts zeer sporadisch.

Een bijzondere beroemdheid is Andrieux dan ook niet, maar toch mag hij nog wel gelezen worden.

Het vertellen is tegenwoordig uit de mode, maar om den goeden toon te leeren, diene men zijn Contes te lezen.

Op het vertellen werd vroeger zeer veel gelet. Wat werden wij als kinderen het ‘en toen, en toen’ gauw afgeleerd, en ons den goeden weg gewezen om wat we gezien hadden in woord-beeld te brengen. Zelfs leerden we vertellen, doordat onze meesters en ouders dit deden, en wij daardoor er toe opgewekt werden om hun voorbeeld te volgen door bij toerbeurt ook een vertelling te doen.

Vertellingen worden er ook niet veel meer geschreven. Daartoe schijnt dit letterkundig genre te eenvoudig, en toch lijkt die eenvoudigheid meer, dan zij in werkelijkheid is. Vertellen is nazeggen van het logisch gedachte, nadat we de indrukken van buiten hebben opgedaan.

Ivoren van Dieppe.

Zij zijn wereldberoemd, en misschien toch weinig gekend. Het gaat er mede als met zooveel voortbrengselen van kunst en kunstnijverheid. Het groote publiek weet er zoo weinig van.

De steden en plaatsen naar hun zoetigheden te onderscheiden is geen moeielijke wetenschap, maar Limoges, Dieppe, Dinant, Sêvres, Meissen, Delft, en zulk een groot aantal andere, aan te wijzen als de bakermat van een specialen tak van kunst of kunstnijverheid is voor velen een onbegonnen werk.

Het is daarom goed, dat zoo nu en dan in tijdschriften en couranten en ook door op zich zelf staande werken, de aandacht wordt gevraagd voor een plaats in het binnenof buitenland, in verband met haar productievermogen ten aanzien van kunst en kunstnijverheid.

De kundige conservator van het museum te Dieppe doet dit thans voor de ivoren en hun bewerkers.

Het eigenlijke ivoortijdperk voor Dieppe valt tusschen 1668 en 1725, maar reeds eerder heeft die stad haar sculpteurs gehad, die er reeds beroemdheid aan gaven.

Het ivoor heeft door zijn kleur iets aantrekkelijks. voor het oog. De email-crêmekleur doet het snijwerk in zijn fijnste détails flink uitkomen. Er is iets teers in de bewerking, en daarom vooral wordt door de ivoorsnijders voornamelijk gelet op de kleinste kleinigheden.

Nog altijd leeft de kunst in Dieppe voort; niet ieder komt er toe er heen te gaan en wat aan te koopen, maar de voorwerpen, die hier en daar verspreid, en werkelijk précieuse stukken voor de musea zijn, kunnen reeds een overzicht geven van dezen belangrijken tak van kunstnijverheid voor Dieppe, welke voor die stad reeds in de 16e eeuw bestond.

A.J. SERVAAS VAN ROOYEN.

Oud-Gemeente-orchivaris.

Den Haag.