De Hollandsche Lelie. Jaargang 19

Varia.

Frits Bouwmeester.

- Mijn betrekking aan De Telegraaf heeft me natuurlijkerwijze in 'n nadere aanraking gebracht met het Tooneel. Zoo ook heb ik in den laatsten tijd meermalen gezien Frits Bouwmeester, den ex-mededirecteur van Amstelstooneelgezelschap, (directie S. Frank en Frits Bouwmeester), spelend in het Grandtheatre in Amsterdam. - De meeste mijner lezers zullen door de groote bladen wel reeds op de hoogte zijn gebracht van het hoogst onverkwikkelijk gekibbel, plots uitgebroken tusschen die beide directeuren: Frank en Bouwmeester, waarbij beide hun hart hebben gelucht in lange ingezonden stukken, zonder tot ander resultaat te komen, dan 'n plotselinge scheiding, waarbij Bouwmeester naar Indië gaat, en Frank voort zal zetten de directie van 't Tooneelgezelschap in 't Grandtheatre optredend - Welnu, ik stel voorop dat ik me in die questies tusschen de beide heeren in geen enkel opzicht partij wil stellen; in geenen deele. Ieder verantwoorde maar voor zichzelven wat hij van den ander gezegd heeft. Maar wel moet het me van 't hart, nu Bouwmeester-zelf 't gerucht komt bevestigen van zijn aansluiting bij het Brondgeest-ensemble in Indië, dat dit zijn aanstaand vertrek mij ontzettend spijt, spijt omdat we in hem verliezen een uitnemend speler. - Wat ik van hem heb te zien gekregen in deze laatste weken leverde het bewijs van een zeer veelzijdig kunnen, van 'n z'n rol weten uit te beelden met het ware in zich opnemen ervan. Bovenal in: Het Systeem van Dokter Goudron en professor Plume was dat het geval. Om zóó iets aan te kunnen moet je meer dan middelmatig zijn, moet je beschikken over een wezenlijk niet gering talent. De wijze waarop Bouwmeester zijn gezicht, iedere spier, iederen trek ervan, in de macht had, beurtelings de onzekere, schuldbewuste gek, die een rol speelt, dan weer de gansch en al in die rol zich zeker voelende geleerde, door zijn zelfbewust, kalm-waardig optreden de beide journalisten volkomen overtuigend, die gansche uitbeelding van den gewaanden dokter was boven allen lof verheven. En in het slot-tooneel kwam zijn meesterschap nog sterker aan het licht, in dat angstig wegkrimpen voor de toesnellende bewakers, dat als het ware het masker laten vallen, zoodat je hem voor je oogen zaagt veranderen in den dier-mensch, krimpend als 'n geslagen hond voor de hem wachtende straf...!

O het was ‘griezelig’, zooals sommigen waarschuwend beweerden! Juist dat het zoo was, bewijst hoe goed het is gespeeld. - 't Was geen stuk om je mee te amuseeren, veel minder een om er kinderen, of zenuwachtige menschen te brengen; maar het was er een waarin Bouwmeester gelegenheid heeft gehad te bewijzen, hoe zijn talent vooral niet minder is dan dat van zijn broer Louis.

Ik heb hem ook in andere, lichtere rollen gezien, in grappige, en in ernstige. En ik heb telken male de vaste overtuiging meegenomen, dat hij beschikt over die zekere losheid van zich bewegen, dat natuurlijke, van zich heelemaal zeker van zijn zaak voelen, dat de goede, de geboren tooneelspeler onderscheidt van den door vlijtig studeeren en zich oefenen tot een zekere hoogte opgevoerden middelmatigen collega, voor wien z'n rol altijd 'n studie blijft, een aangeleerd iets, dat hij zegt.

Bouwmeester daarentegen is wat hij op dat oogenblik moet voorstellen. Hem te zien spelen was voor mij een attractie van Amstels-tooneelgezelschap, die ik met oprecht leedwezen voortaan zal missen. - Wat begint Indië ons véél te ontnemen van lieverlede! - Toch blijft het een open vraag of zij, die zich op later leeftijd, en gewoonlijk finantieel zwakgesteund, daarheen begeven, daarenboven nog slechts bijgestaan door middelmatige krachten, verstandig doen met zich te wagen aan den zwaren kamp met onbekende toestanden, met onbekend klimaat, en onbekende moeilijkheden! - En dan ook, Indië-zelf wordt alreeds overvoerd, krijgt misschien des Guten zuviel in de laatste jaren! - Hoe dit zij, zeker heeft het op dit oogenblik 'n buitenkansje in 't bezit der twéé Bouwmeesters! - En ik voor mij kom er rond voor uit, dat ik onze kolonie dat bezit benijd....

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.