zonder verband, dat er, volgens hunne meening, bestaat tusschen deze twee dingen en den Almachtigen Regeerder van het Heelal. - Bij het Spookhuisje is zóó door alles heen rijmelarij, dat je niet begrijpt hoe iemand er toe kwam het op papier te zetten, laat staan te laten drukken.
Rembrandt. Een boek voor Jong-Holland door G.H. Marius. (van Kampen en Zn., Amsterdam) - Dit is een levensgeschiedenis van een onzer groote-mannen, geschreven door een daartoe bevoegde hand, en die men daarom zeer als St: Nicolaas-cadeau kan aanbevelen voor die jongelui, die worden volgepropt heden ten dage met voor hen ongeschikte liefdeslectuur en realistische romans, omdat zij de ‘voor jongelieden’ geschreven kinderachtige leuter-kost niet verkiezen te slikken, - waaraan ik ze óók al weer niet heelemaal ongelijk kan geven. Nog heel goed herinner ik mij, hoe mij-zelf dergelijke boeken zoo menigmaal met weerzin vervulden, als tantes etc., ze welmeenend meebrachten van de reis, of op 'n verjaardag! Terwijl een voor de jeugd bewerkte ‘beroemde-mannen-uitgave’, vertaald geloof ik, waarin o.a. Stephenson en Dickens werden behandeld, mijn geluk uitmaakte, toen ik haar te verslinden - mag ik 't wel noemen - kreeg. - De uitgever heeft door de zeer vele afbeeldingen naar schilderijen, die het boek sieren, door den mooien druk, en vooral ook door den zeer smaakvollen band, het werkje bijzonder geschikt gemaakt tot 'n feestgeschenk. -
Anna Pauw (twee deelen) door F.A. Buis. (van Kampen en Zn., Amsterdam). Over dezen aantrekkelijken roman heb ik een uitgewerkter beschouwing geschreven, die dezer dagen zal verschijnen in ‘de Telegraaf’. 't Zij daarom hier voldoende hem aan te kondigen als 'n bijzonder lezenswaardig historisch verhaal, sympathiek om den tijd waarin het speelt, maar vooral om de menschen waarmee het ons doet kennis maken. Dat waren andere karakters dan onze tegenwoordige on-begrepen juffers, die van alles de schuld schuiven op hun ouders, en van onze verweekelijkte jongelui, met bouffantjes om den hals en overschoentjes aan de likdoorn-voetjes. Je ziet hem daar uitzeilen: dien de Waard, die zooveel meemaakte met de Ruyter en Tromp, die Ceylon zag, en de Algerijnen bevocht, en die, als het leed hem treft, niet neerzit bij de pakken, maar zijn lot als 'n man aanvaardt, in opnieuw het land dienen! En neven hem Anna Pauw, haar eigen schuld op zich nemend, groot juist dáárin, in dat niet willen vergoelijken voor zichzelf, maar willen boeten, fier met opgeheven hoofde, opdat haar jongen gelukkig wordt, al kost het ook háár heur toekomst! De stijl van Buis, dien ik reeds vroeger roemde, is ook hier helder, kort, stoer, als de menschen die hij schildert, en die je, dank zij zijn teekening, vóór je ziet. 't Karakter van de hoofdpersonen, van ‘Betje’ Pauw, van Anna Pauw, van de Waard, is uitstekend volgehouden en uitgebeeld, en de verhouding van de moeder tot den zwakken zoon, haar oogappel, evenzeer. Als er méér zulke boeken werden geschreven, gelezen vooral ook, zou er misschien minder levenszatheid en lamlendigheid zijn onder onze jongeren, en in ieder geval kan het ons opwekken tot eerbied voor een verleden, waarin we wat beteekenden, wanneer we ons zien
terugverplaatst in die langvervlogen grootheid van de Pauw's, en van zoovele anderen, door wien Nederland is geworden wat het was in zijn beste tijden: een Staat, die had méé te spreken in Europa, voor wien Frankrijk en Engeland vreesden.
Kom daar nu eens om!
Voor broer en zus door Fabies. (Uitgave van der Heide, Haarlem) is een boekje voor kleine, kinderachtige kindertjes; met verzen die niet heel veel beteekenen, maar wel vlot gaan van toon, en makkelijk zijn om te onthouden. De illustraties doen wat te stijf aan.
Kijkjes in de Kinderwereld door Minet van Hasselt. (Meulenhoff, Amsterdam). Een versje als: Daar was eens:... vind ik onverdedigbaar; het is onzin! En dat is, ook voor de kleinste kinderen, nooit aan te bevelen! - Er zijn er wel betere óók, maar toch vind ik deze versjes over 't geheel al te weinig met 'n zin, een gedachte, erin, hoe eenvoudig dan ook! Sommige illustraties, zooals die bij ‘Kinderbewaarplaats’ vind ik wel nogal aardig, maar de omslag van 't boek bevalt me daarentegen minder; 't geel is zoo groezelig, en die twee kinderen dansen erg houterig!
Het beroemde prentenboek naar Struwelpeter van denzelfden uitgever, is misschien ouderwetscher met zijn dreig-verhalen, maar ik vind het veel leuker, en geloof dat de kinderen er veel meer pret in zullen hebben, dan in die moderne flauwe lievigheden. Een kind is véél te oprecht om 't gemaakte daarvan niet te voelen! - Alle verandering is geen verbetering! Ik vind het Soep-Hein versje uit mijn tijd:
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd