De Hollandsche Lelie. Jaargang 19

[p. 305]

15 November 1905.
19^de Jaargang.
N^o. 20.

Hoofdartikel
Gehuwde Onderwijzeressen.

Onderstaande brief werd mij als ‘ingezonden stuk’ aangeboden, met verzoek er mijn eigen meening onder te willen plaatsen. - Ik geef hem een plaats als redactie-artikel, omdat ik het volkomen ééns ben met de schrijfster, zoodat ik mij dan ook gansch en al vereenig met hare zeer duidelijk-uiteengezette bezwaren tegen het toelaten van gehuwde vrouwen als onderwijzeres op de school. - Men zal wellicht zeggen, dat de nood, de finantieele zorgen, zoo menige gehuwde vrouw dwingen ook na haar huwelijk te blijven voorzien in het onderhoud van het gezin; maar m.i. heeft de Staat niet daarmede te maken. De Staat heeft alleen te vragen of het werk, waarvoor de betrokkene betaling ontvangt, door deze goed wordt volbracht, even goed als door den manlijken collega. En, gelijk van zelf spreekt, de in zwangerschap verkeerende onderwijzeres doet natuurlijk haar werk minder opgewekt en met minder onverdeelde aandacht en belangstelling, dan de ongehuwde vrouw. - Bovendien acht ik niets meer geschikt tot het aankweeken van onreinheid en het uitbroeien bij kinderen van verkeerde gedachten, dan de tegenwoordigheid in de school-zelf eener in zwangerschap-verkeerende onderwijzeres. Er is geen beter middel om onkiesche spotternijen en ongewenschte ‘inlichtingen’ onderling uit te lokken, dan een dergelijk feit te midden van backvischjes en nog jongere kinderen.-

Geachte Freule.

In den laatsten tijd is het reeds enkele malen voorgekomen, dat een onderwijzeres genoodzaakt werd haar ontslag te nemen, omdat zij moeder moest worden. Daartegen werd dan van sommige zijden geprotesteerd, omdat men van oordeel was, dat hiermede een onbillijkheid werd begaan tegenover de belangen (finantieele natuurlijk) van de onderwijzeres.

Ik laat nu daar, in hoeverre men daarbij uit het oog verliest, welke belangen door de zwangerschap eener onderwijzeres geschaad worden; maar het komt mij voor, dat aan de vraag: Moet de zwangere onderwijzeres in de school gehandhaafd blijven, een andere dient vooraf te gaan n.l. deze:

[p. 306]

Is de plaats van de gehuwde vrouw in de school?

Ofschoon ik hoop, dat U zelf deze vraag eens in den breede zult willen behandelen, ben ik zoo vrij er een beslist ontkennend antwoord op te geven, en wel om deze redenen:

1. De vrouw behoort in het gezin, daar vindt ze een taak, en die taak eischt den geheelen mensch.

2. De vrouw zal door de huiselijke zorgen die ze heeft, 't hart meer thuis hebben, en 't hoofd minder bij 't werk.

3. De vrouw die zich in school inspant zooals het moet, zal geen lust hebben in haar huiswerk.

4. Het streven naar beperking van 't gezin zal hand over hand toenemen.

5. De meerdere inkomsten, die de vrouw inbrengt, leiden eensdeels tot een leefwijze, die men niet zal kunnen volhouden als de vrouw die inkomsten derft, terwijl anderdeels het loon van den man er door gedrukt wordt, wegens de grootere concurrentie.

6. De afwezigheid van de vrouw vervreemdt haar van haar kind of kinderen, en van haar bezigheden in huis.

7. De gehuwde vrouw, die voortgaat met een betrekking te bekleeden, maakt den strijd om 't bestaan voor de ongehuwde moeilijker.

8. Voor burgergezinnen en nog armere lieden noemen we het een ramp, als door arbeid van de moeder de kinderen verwaarloosd worden. Geldt dit ook niet van de onderwijzeres-moeder?

Q.