het er op los. ‘Take care, my boy,’ said the old soldier, ‘don 't turn that way, for they will imprison you, and then hang you.’ ‘Wees voorzichtig, mijn jongen,’ zeide de oude soldaat, ‘ga dien weg niet op, want zij zullen u gevangen nemen, en dan hang je!’ Dat is Nederlandsch, nietwaar?
Staaltjes uit het Fransch? Te over, maar ik bedank. Ze zijn bij tientallen aan te voeren, en alle van het gehalte der aangehaalde.
Dus dames, als ge U schuldig weet of in staat acht tot het schrijven van Nederlandsch als het aangegevene, leg dan Uw pennetje neer, en tracht naar iets dat onder Uw bereik is. Werkelijk, ge bespaart er u zelven en uwen lezers veel verdriet en ergernis door.
Alles goed en wel, zullen sommige dames zeggen, maar als ik nu geheel te goeder trouw wel eens een heel klein foutje maak; dus eerlijk niet weet dat ik zulke domheden schrijf?
Leg dan Uw pennetje neer, dames, want als ge niet weet of ge goed werkt, dat deugt Uw werk al niet. Iemand die Nederlandsch schrijft, weet wat hij schrijft.
Vergelijk b.v. eens het oorspronkelijke met de in alle opzichten uitmuntende vertaling van Dickens' Werken, uitgave Cohen, te Arnhem, nu Amsterdam. Dat is vertalen! En let er eens op hoe Ten Kate (J.J.L.) een vers vertaalt.
Over de wijze waarop de dames gewoonlijk te werk gaan, wat betreft het aan den man (in dit geval den uitgever) brengen van het vertaalwerk, ook een enkele opmerking. Er wordt eene advertentie geplaatst, waarbij de letterkundige arbeid gepresenteerd wordt.
Merk op dat ge nooit of hoogst zelden eene advertentie vindt, waarin een uitgever vertalingen vraagt.
Het advertentietje wordt alzoo geplaatst. Het eenige resultaat is in den regel een schrijven of eene gedrukte circulaire van een advertentiebureau, waarbij U aangeboden wordt Uwe advertentie voor zoo- of zooveel % minder te plaatsen. Anders niets. Dus nòg maar eens plaatsen. Ditmaal door bemiddeling van den procentenaftrekker. Met de ervaring ten gevolge, dat behalve de zoozeer gewenschte aanvragen nu ook de gedrukte circulaire uitblijft. Ontmoedigd op weg naar huis, komt ge langs een boekwinkel, waar o.a. een geïll. Fransch romannetje Uwe aandacht trekt, door het er omgeplakte witte strookje met de woorden: Vient de paraître. Dat is nieuw, denkt ge, dus nog niet vertaald. Me dunkt, als ik maar eens aan 't werk ging, en dan voor het vertaalde boek een uitgever zocht. De boekhandelaar pakt U het boek in, u ‘gelooft’ niet dat er al eene vertaling van verschenen is. Daar gaan we. Eén maand, twee maanden, drie, en de vertaling is klaar. Heelemaal af. Dat zal beter gaan! De veertien keurig vol geschreven blauwe cahiers gaan met een niet minder keurig en beleefd briefje naar een uitgever. Na zeer lang wachten niets van ontvangst, nog minder van aanneming der ‘copie’ vernomen te hebben, volgt een tweede briefje Uwerzijds, houdende verzoek om spoedig antwoord. Volgt, na eene week of wat, het pak cahiers met de drie woordjes: ‘in dank terug.’ En in ander geval, van een uitgever die beleefd is, gaat de terugzending gepaard met een verklarend en verontschuldigend schrijven. Maar terugkomen doen ze! Daar ligt dan het werk - vrucht van veel uitgewonnen vrije uurtjes, van veel moeizamen arbeid, en van veel bladeren en zoeken in het woordenboek. Als er dan nog bijkomt dat ge bericht ontvangen hebt, dat het door U vertaalde boek reeds vertaald is of vertaald wordt, dan is de maat volgemeten.
Nu heb ik totaal geen medelijden met U, dames, als ge het geld dat ge met Uw vertaalwerk dacht te verdienen niet noodig hebt. Als ge er U eene japon mede denkt te koopen; of een hoedje: en het aldus uitgespaarde geld besteedt aan een reisje langs den Rijn. Want ik vestig er uitdrukkelijk de aandacht van alle op dergelijke wijze werkende dames op, dat er menschen zijn, en vele menschen, die vertalen om den broode! Verzwaart denzulken dus niet noodeloos den voor hen uiterst moeilijken ‘strijd om het bestaan,’ want een Nederlandsch broodschrijver wordt toch al nooit oud!
Ik neem dan echter aan, dat ge als middel of als gedachtelijk middel van bestaan aan vertaalwerk zijt begonnen, dat ge het goed doet, en dat ge ervaringen hebt opgedaan als de hierboven aangegevene. Voor U, maar ook voor U alleen, wil ik den weg aanwijzen die kans geeft op betere resultaten dan ge tot dusver bereikt hebt.
Stel U in directe verbinding met een importeur van buitenlandsche boekwerken. Abonneer U bij hem op de geregeld verschijnende lijsten en catalogi van nieuwverschenen boeken. Maar verzoek hem ook U dadelijk wanneer er een volgens zijn