De Hollandsche Lelie. Jaargang 18

Brief uit Berlijn.

Berlijn, 4 November 1904.

Een dezer dagen was in het königliche Opernhaus een voorstelling van ‘der Freischütz’ auf Allerhöchsten Befehl aangekondigd. Dergelijke gala-operas komen eenige malen gedurende het winterseizoen voor; de aanleiding is door den regel een vorstelijk bezoek bij het keizerpaar of het besluit van de eene of andere plechtigheid. Ditmaal was het 't slot van de onthulling der vijf jachtgroepen aan den Grossen Stern in den Tiergarten.

De manie van den keizer om den Tiergarten met standbeelden vol te stoppen neemt nog geen einde. Als het zoo voortgaat, zal men langzamerhand den naam Tiergarten in dien van Denkmälergarten kunnen veranderen. Mais revenons à nos moutons: de operavoorstelling. Bij gelegenheid van een galaopera is het voorschrift, dat dames en heeren in het parket (men kent hier geen stalles, alles heet parket) en op den eersten rangbalcon en loges in avondtoilet verschijnen; de dames gedecolleteerd en de heeren in rok en witte das, militairen in uniform naar rato. Dit voorschrift wordt nog eens herhaald in couranten en aan de kas bij het plaatsnemen; ik geloof zelfs, dat het op het billet gedrukt staat.

En wat heeft nu plaats gevonden?

Het is bijna ongeloofelijk en onbegrijpelijk en toch is het gebeurd. Zeer vele dames zijn in eenvoudige costumes gekomen; lichte zomertoiletten, lichte blouses met donkere rokken en niet gedecolleteerd.

De theaterbedienden, aan de ingangen van het parket staande, hadden een moeilijke post te vervullen. Onophoudelijk zagen zij zich genoodzaakt dames den toegang tot het parket te weigeren. De grappigste tafereeltjes kon men gadeslaan. Er waren leden van het vrouwelijk geslacht, die met lieve woordjes en op haar uiterlijk rekenend alles beproefden om den bediende te vermurwen. Het hielp niets. ‘Het voorschrift luidt: gedecolleteerd, ik mag niemand in ander toilet toelaten,’ was het onverbiddelijke antwoord van den gegallonneerden koninklijken beambte. Wanhopig liepen de dames rond, niet wetende wat te beginnen. Sommigen rukten hare kragen af, trokken de schouders harer tailles los om met behulp van de garderobevrouwen zoover alles in te slaan, dat het met gede-

[p. 315]

colleteerd gelijk stond. Waren zij hiermede klaar, dan gingen zij triomfeerend lachend de zaal binnen. Er heerschte een ware paniek onder degenen, die niet in staat waren iets aan haar toilet te veranderen en velen kozen de wijste partij met huiswaarts te gaan en de dure plaatsen à l'abandon te laten.

Dit toilettenfeit kenmerkt de Berlijnsche dames. 't Liefst kleeden de operabezoeksters zich in lichte blouse met donkeren rok. ‘Het is zoo gemakkelijk; als men zit, ziet men toch alleen maar de blouse, waarom dan zooveel drukte verder gemaakt,’ hoort men van alle kanten, wanneer er toevallig een opmerking over gemaakt wordt. Velen zeggen ook, waar ik betaal, kan ik komen zooals ik wil; nog anderen uiten zich op deze wijze: wij gaan niet naar de opera om elkaars toiletten op te nemen, doch om van de muziek te genieten. Alles waar, als men het voor een gewone voorstelling in praktijk brengt, doch luidt het bevel: gedecolleteerd! dan moet daaraan gehoor gegeven worden, anders is het woord gala van geen beteekenis. Het weinige toiletmaken komt veel voort uit de manier, waarop de Berlijners naar de opera gaan, meest per tram; is men in avondtoilet dan moet er een droschke genomen worden en dat is voor velen te duur. Wil men absoluut geen toiletvertoon hebben, zoo is de eerste vereischte, dat de schouwburgen anders gebouwd worden; b.v. zooals het theater te Bayreuth, amphitheatersgewijze. De toeschouwers zien elkaar op den rug en van toiletten bewonderen is geen sprake. Hier is echter geen verontschuldiging voor de zich nonchalant kleedende Berlijnsche dames te vinden; aan het Allerhöchste Befehl moeten zij zich onderwerpen of thuis blijven. Het opera-bezoekend publiek stelt zich te veel gelijk met het wapen van Berlijn, de beer, die zich overal met zijn zwarte langharige jas vertoont. De treurige ondervinding bij de galavoorstelling opgedaan, zal voor alle Berlinoises een les zijn om in het vervolg beter beslagen op het ijs te komen!

MEA.