De Hollandsche Lelie. Jaargang 18

Moedertje.

I.

Buiten huilde de storm in onheilspellende vlagen als zuchten en klaagtonen van de lijdende menschheid. De wolken jaagden elkander in dolle vaart na, en de maan toonde af en toe haar bleeke lugubre gezicht, als een boot, die kampt met de woeste golven der zee. De storm en de wanorde daarbuiten belette echter niet, dat het zaterdagavond geworden was, en dat in de huiskamer de kinderen rond de tafel zaten, papa de courant las en het er echt gezellig uitzag. Af en toe, wanneer de wind al te luid in den schoorsteen huilde, keek het twaalfjarige meisje angstig op. Maar de oudere broer was verdiept in zijn latijnsche vertaling, papa in de laatste berichten en telegrammen, en ziende, dat de beiden zich in 't geheel niet ongerust maakten, boog ook zij zich wederom over haar boek.

Op de tweede verdieping was mama net met warme baddoeken onder den arm de badkamer binnengetreden, die vervuld was met waterdamp, en lekkeren geur van zeep. Voor haar, in de badkuip, zat haar jongen van een jaar of acht, sloeg met zijn beide handen op het water en keek met verrukking de droppels na, die naar alle kanten spatten. Hij deed zijn best, alles om zich heen goed nat te maken, bewerkte de heele zeep tot schuim, en zong hardop een school-

[p. 254]

liedje, dat hij met gesaccadeerde klapjes op de oppervlakte van het water begeleidde. Hij was mooi gebouwd; zijn borst was breed en rond, de schouders en de armen mollig en gespierd. Zijn gezichtje was rood van de warmte, en een dot schuim zat midden op zijn neus. Zijn groote, donkere oogen lachten, zijn gezond mondje was open en liet de witte tanden zien als twee rijen parelen.

Het moedertje keek naar haar kind. Zij zelf, wat nerveus, wat gehavend en meegenomen door het leven, wat gedrukt door de onheilspellende geluiden daarbuiten, en bevangen door het beklemmende gevoel, zoo licht verklaarbaar bij de bewoners eener zeeplaats. Maar daardoor genoot zij misschien met nog meer intensiteit, dan het anders het geval zou geweest zijn, van het beeld van pleizier en onbezorgdheid. De vroolijkheid van haar kind vond weerklank in haar gevoelig hart, en zij lachte tegen het kind, wiens oogen vol geluk sympathie bij zijn moedertje zochten. Zij hurkte naast hem en zij speelden een poosje. Maar op eens werd hij ernstig, hij neigde zijn hoofdje op zij, en zweeg. Een gewichtige gedachte scheen in hem optekomen, iets dat half vergeten in een hoekje van zijn hersens gesluimerd had, iets dat hij zeker ergens gehoord en onthouden, maar niet begrepen had. En langzaam en verlegen, zonder zijn moeder aan te kijken, zeide hij:

‘Moesje, wat is dat toch: de poëzie van het leven?’

Deze vraag, die ver boven het begrijpen van een kind van acht jaren ging, verraste de moeder. Het kind vóór haar, was zoo mooi, zoo flink, zoo rosig, zoo zorgeloos; zijn lieve, welluidende stem was in zulk een scherpe tegenstelling met het stormgeloei daarbuiten, dat haar gemoed volschoot en de tranen haar in de oogen kwamen. Met moeite hield zij de woorden in:

‘Dat ben jij, mijn schat.’ Maar zij begreep wel, dat dit antwoord het kind niets zeide, en zij zweeg een oogenblik, om hare emotie wat meester te worden en zeide toen:

‘De poëzie van het leven, dat wil samenvatten alles wat wij te genieten hebben van moois, goeds en liefs om ons heen, in tegenstelling met het werken voor het brood, of ziekte, of treurigheid.’

Beter wist zij het zoo op het oogenblik niet uitteleggen, maar het kind scheen haar goed begrepen te hebben. De verlegenheid op zijn gezichtje maakte wederom plaats voor de vroolijkheid van straks. Hij hief zijn hoofdje op, keek zijn moeder aan met een uitdrukking van groot geluk en zeide: ‘O, dan heb ik heel veel poëzie!’

Toen gleed op nieuw een schaduw over het zonnige kindergezicht; wederom keek hij verlegen voor zich neer en zeide aarzelend:

‘En jij, moesje, heb je ook poëzie?’

Voor de tweede keer schoten haar de oogen vol tranen, zoo overweldigend scheen haar dit geluk, zoo overgroot haar rijkdom. Zij boog over het kind, kuste het lang en innig en zeide zacht: ‘Ook ik heb heel veel poëzie.’

Toen was hij op eens weer vroolijk. Hij sloeg met de platte hand op de watervlakte, dat de droppels in de rondte spatten, en riep: ‘O gelukkig, ik zie je altijd maar naaien en voor ons werken, en dacht, dat je anders niets had.’

En toen hij later in zijn frissche bedje lag, zijn moeder hem goed onder de zachte deken stopte en hem ‘goeden nacht’ kuste, fluisterde hij met reeds half gesloten oogen: ‘Moesje, ik zal heel zoet zijn, dat je altijd evenveel poëzie zult hebben als ik.’

II.

Het jaar spoedde zich ten einde. De dagen waren kort, grauw en guur. In huis was het nog bijna donker, hoewel de oude, friesche klok in de eetkamer al op negen stond, het uur, waarop de grootere kinderen al op school zaten, en de straten der nieuwe wijken wederom stil en eenzaam waren. Stil was het ook in huis, en eenzaam voelde zich de vrouw, die nog steeds aan de ontbijttafel zat, het hoofd op de handen gesteund had en naar buiten keek, eigenlijk zonder te zien. Het was al de vierde week, zonder dat de zon ook maar ééns het wolkengordijn gescheurd had. Grauw en somber kwamen de dagen, zwaar en kil kwamen de vroege avonden, en met het armoedige, zonnelooze daglicht was de melankolie in haar gemoed geslopen. Bij het veelvuldige, dagelijksche werk, bij het studeeren met de kinderen, steeds voelde zij het hart zwaar in hare borst, steeds intenser werd in haar het verlangen naar zon, naar mooie natuur. En terwijl zij daar zat en naar buiten tuurde, dwaalden hare gedachten ver weg, naar haar eigen vaderland, waar de zon des winters hel op de bevroren sneeuw scheen, dat zij glinsterde; waar de velden smetteloos wit lagen, elk takje der boomen zijn kleine

[p. 255]

sneeuwlast droeg; waar de geheele natuur open en ruim, zoo zuiver wit en stil was. En daarboven de helder-blauwe hemel en de zon, de stralende zon, en een frissche, droge lucht, die de wilskracht opwekt, de oogen doet glinsteren van gezonde vroolijkheid.

En nu vandaag, de dag voor Kerstmis, de heilige avond, waar ginds in elk huis bij de vallende duisternis de kaarsjes aan den kerstboom branden, waar elkeen zijn lang en moeilijk bewaarde geheimpjes eindelijk voor het licht kan halen, en zelf gelukkig is, aan de zijnen te toonen, hoe men noch moeite, noch kosten spaarde, om hen te verrassen. Het was de eigenlijke dag, waarop iedereen gelegenheid had, zijn groote genegenheid te uiten, en opnieuw te ondervinden, dat geven veel heerlijker is dan nemen.

Was zij flink geweest, dan had zij hier ook een kerstboom getooid, en door de vreugde, die zij aan haar kinderen bereid had, het verlangen naar huis wat vergeten. Maar het grauw der zonnelooze dagen, de mist, die voor de ramen hing en het weinige, dat zij kon zien, vochtig en vuil deed schijnen, de natte kou, die haar deed huiveren als in koorts benamen haar de geestelijke veerkracht, het vermogen te kunnen genieten, wat rond haar was.

Zij hoorde ook niet naar het gebabbel van het vijfjarige jongetje, dat na veel vruchteloos vragen naar allerlei belangrijke dingen eenen stoel naast dien van zijn moeder geschoven had, en er op geklommen was. Hij sloeg zijn kleine armen om haren hals, vleide zijn zacht, rond wangetje tegen haar gezicht en zeide met zijn vriendelijke, lieve stem:

‘Moedertje, waarom huil je?’

Zij drukte haar kind vast aan zich en zeide haastig:

‘Ik huil niet, heusch niet. Kijk maar, mijn oogen zijn droog.’

Maar het ventje was niet overtuigd. Moeders glimlach was zeker niet vroolijk genoeg.

‘Toch heb je iets,’ zeide hij en kuste haar. ‘Kom, zeg mij het toch; kijk maar hoe groot ik al ben; zeg het maar.’

En hij stond recht op, op zijn stoel en keek zijn moeder aan, half trotsch, half smeekend en angstig, dat moeder hem toch nog te klein zou vinden, om met hem te spreken over wat groote menschen bedroefd maakt.

‘Ik heb wel iets’, zeide zij aarzelend en overleggend, hoe zij spreken moest, om haar gevoelig kind niet met haar verdriet te bezwaren. ‘Je bent een heel groote jongen, dat je al kunt zien, wanneer moesje wat scheelt. Maar het is niets ergs. Ik dacht maar aan huis, aan mijn eigen moedertje en mijn zusters, en dat zij van avond allen vroolijk bijeen zijn om den mooien kerstboom, en dat ik zoo ver van hen af ben.’

‘Och jee,’ zeide het ventje, en op zijn frissche, ronde kindergezichtje weerspiegelde zich het medelijden, waarvan zijn hartje vol was. Maar gauw was hij weer goedsmoeds. Hij wist wel raad.

‘Ik weet wat,’ zeide hij blij, ‘wees maar niet meer bedroefd, moesje, ik zal wel je kerstboompje zijn; speld maar al de mooie dingetjes op mij.’

Toen was het haar eensklaps, als of de heldere zon vol door de ramen scheen en de kamer vulde met licht en vroolijkheid. Zij nam haar ventje in de armen en kuste het, overstroomend van plotseling geluk en dankbaarheid, zelfs voor het heimwee, waardoor zij den rijken schat van sympathie in het zieltje van haar kind ontdekt had.

STÉPHANIE MARGADANT.